Prunus armeniaca 'Early Orange'

Prunus armeniaca ?Early Orange?  (morela ?Early Orange? )

Morele pochodzą ze strefy klimatu kontynentalnego Azji, a za ich ojczyznę uważane są Chiny, gdzie naturalnie porastają wyżyny tereny górskie do wysokości nawet trzech tysięcy metrów nad poziomem morza. Historia uprawy moreli sięga kilku tysięcy lat. Do Europy zostały sprowadzone przez Arabów i już w pierwszym wieku naszej ery. Owoce moreli są smaczne i delikatne. Drzewka bardzo wcześnie rozpoczynają okres wegetacyjny. W sprzyjających warunkach zakwitają nawet w pierwszych dniach kwietnia. Spośród kilku dostępnych na rynku odmian, za jedną z najlepszych i godnych polecenia, uznawana jest ?Early Orange?.

Prunus armeniaca ?Early Orange? jest odmianą deserową oraz przetwórczą, o wczesnej porze dojrzewania i wysokiej plenności. Charakteryzuje się silnym wzrostem, tworzy stożkowate, dosyć wąskie korony. Liście są duże, okrągłe z trójkątnym wierzchołkiem, ciemnozielone i pojawiają się dopiero po kwitnieniu. Mimo że, drzewa oraz pąki kwiatowe są odporne na wiosenne przymrozki, to jednak wystąpienie ujemnych temperatur w trakcie wczesnego kwitnienia może powodować przemarznięcie kwiatów. Dotyczy to niestety wszystkich odmian uprawianych w Polsce. ?Early Orange? kwitnie bardzo obficie, kwiaty mają barwę białą, są duże, ze słupkiem dłuższym od pręcików. Kwiaty wytwarzają nektar, który zwabia owady zapylające. Drzewka mają tendencję do nadmiernego zawiązywania owoców, dlatego zaleca się przerzedzać zawiązki. Dojrzewanie owoców rozpoczyna się pod koniec lipca i jest nierównomierne. Owoce są kulisto-owalne, o średniej masie 30-45 g. Słabo omszona skórka ma barwę żółto-pomarańczową z rozmytym, czerwonym rumieńcem. Rumieniec pokrywa od 20 do 50% powierzchni owocu. Miąższ owoców jest ciemnopomarańczowy, zwięzły, średnio soczysty i dobrze odchodzi od pestki. Owoce są smaczne, aromatyczne, lekko kwaskowate i słodkie, bogate w witaminę C i żelazo.

Drzewa moreli wytrzymują bez uszkodzeń spadki temperatury zimą do ?30°C. jednak ich pąki kwiatowe są znacznie wrażliwsze. Dlatego morele należy sadzić w najcieplejszych rejonach w Polsce, w miejscach, gdzie prawdopodobieństwo występowania przymrozków w okresie kwitnienia drzew jest najmniejsze. Stanowisko w ogrodzie powinno być zaciszne, osłonięte od wiatru, nasłonecznione. Morele mają niewielkie wymagania glebowe. Najlepiej rosną na glebach przepuszczalnych i ciepłych. Jako podkładki dla moreli powszechnie wykorzystywane są siewki ałyczy, która jest dobrze przystosowana do naszych warunków klimatycznych i glebowych. Ważnym zabiegiem w uprawie moreli jest cięcie drzewek. Po posadzeniu należy skrócić przewodnik do wysokości około 1 metra i pozostawić 3-5 pędów bocznych, o szerokim kącie rozwidlenia. Gdy pod koniec mają wyrosną nowe pędy, należy pozostawić pierwszy przyrost od góry (będący przedłużeniem przewodnika), a 2-3 leżące niżej usunąć, gdyż wyrastają pod ostrym kątem. W drugim i trzecim roku powtarzamy zabiegi formujące, które mają na celu uzyskanie pionowego przewodnika i poziomych lub skośnych rozgałęzień. W 6?7 roku po posadzeniu warto przeprowadzić cięcie odnawiające ? najlepiej latem, po zbiorach. Wiosną należy usuwać tylko suche i chore pędy. Ponieważ morele łatwo zapadają na choroby kory i drewna (nasz klimat jest dla nich zbyt wilgotny) wszystkie większe rany po cięciu należy zabezpieczyć odpowiednimi preparatami do leczenia ran. W przypadku wystąpienia chorób lub szkodników należy przeprowadzić zabiegi zgodnie z aktualnym programem ochrony roślin sadowniczych.

Morele uprawia się przede wszystkim dla ich smacznych owoców, niemniej jednak w czasie kwitnienia stanowią piękną ozdobę ogrodu. W rejonach o niekorzystnych warunkach klimatycznych można spróbować uprawy moreli w pojemnikach. Donice z kwitnącymi drzewkami stanowią wspaniałą ozdobę ogrodu lub tarasu.

fot. Ewa Łuczak