Platan klonolistny 'Alphen's Globe'

Platanus ×hispanica ‘Alphen’s Globe’
Platan klonolistny ‘Alphen’s Globe’

Platany to majestatyczne drzewa o rozłożystych koronach, niezwykle oryginalnej, cętkowanej korze oraz interesujących owocach.

Gatunkiem najczęściej uprawianym w Europie Zachodniej jest platan klonolistny, odporny na zanieczyszczenie powietrza i łatwo poddający się formowaniu, chętnie sadzony przy ulicach, bulwarach, promenadach oraz w parkach. Drzewo osiąga znaczne rozmiary, dorasta do 30 metrów wysokości, tworzy szerokie, monumentalne korony. Roślina wykazuje duże zdolności regeneracyjne, po przycięciu szybko tworzy nowe pędy i gałęzie.

Obok silnie rosnącego gatunku szkółki oferują odmiany karłowe, nadające się do sadzenia w ogrodach przydomowych i zieleni osiedlowej. Najpopularniejszą z nich jest ‘Alphen’s Globe’ – kompaktowa, wolno rosnąca forma uzyskana w Holandii w latach 90 XX wieku. Jest to małe drzewo o regularnej, gęstej, kulistej koronie, oferowane najczęściej w formie piennej. Rośliny rozmnaża się przez szczepienie, zwykle na wysokiej podkładce, na wysokości około 2 metrów. W niektórych szkółkach można kupić egzemplarze szczepione niżej. Te także są bardzo ciekawe, bo tworzą kulę lub półkulę. Pędy rośliny rozrastają się promieniście od miejsca szczepienia. Korona drzewa osiąga 4-6 m średnicy. Duże, dłoniaste liście mogą mieć do 25 cm długości, przypominają liście klonu pospolitego. Na wierzchu są zielone, skórzaste, lśniące, od spodu matowe, pokryte szarawym kutnerem. Blaszki liściowe osadzone są na 5-10 centymetrowych ogonkach liściowych. Jesienią liście brązowieją i opadają. Wartą zwrócenia uwagi jest szarawa, gładka kora pokrywająca pień platanów. Łuszczy się ona cienkimi, nieregularnymi płatami, odsłaniając położone głębiej, zielone, żółtawe lub kremowe młodsze warstwy.

Platan klonolistny ‘Alphen’s Globe’ nie jest rośliną wymagającą w uprawie i utrzymaniu. Najlepiej rośnie na glebach zasobnych w składniki pokarmowe, umiarkowanie wilgotnych, ale nie gorzej radzi sobie sadzony na przeciętnych glebach ogrodowych. Jest odporny na choroby i szkodniki, wymaga jednak słonecznego stanowiska, najlepiej osłoniętego od wiatru, bo młode rośliny w chłodniejszych, wschodnich rejonach kraju mogą ucierpieć podczas surowych zim. Starsze egzemplarze z wiekiem nabierają odporności mrozowej.

Odmiana ‘Alphen’s Globe’ ze względu na kompaktowy pokrój i niewielkie rozmiary może być stosowana wszędzie tam, gdzie brak miejsca nie pozawala na posadzenie dużych drzew. Sprawdzi się zatem w zieleni osiedlowej, na działkach, cmentarzach i oczywiście w ogrodach przydomowych. Warto dla niego wybrać miejsce eksponowane, np. na środku rabaty bylinowej lub na tle trawnika. Zimą pięknie wygląda przystrojony bożonarodzeniową iluminacją.