Pinus nigra 'Globosa'

Pinus nigra 'Globosa'
sosna czarna 'Globosa'

Sosna czarna pochodzi z terenów górskich Europy Środkowej i Wschodniej oraz Azji Mniejszej. W uprawie znajduje się zarówno sam gatunek, który stanowi cenne, szybko rosnące drzewo, oraz liczne ozdobne odmiany ogrodowe, o bardzo zróżnicowanym pokroju i sile wzrostu. Jedną z nich jest ‘Globosa’ - wolno rosnące drzewo o zwartym pokroju i kulistej koronie, wyselekcjonowane w amerykańskim arboretum Arnolda w drugiej połowie XX wieku.

W pierwszych latach uprawy roślina przyjmuje postać kuli o krótkich, gęsto ułożonych, pędach. Po 10 latach dorasta do około 1,5 m średnicy. Później korony mogą być bardziej jajowate. Starsze okazy są zwykle wielopniowe. Igły ciemnozielone, zebrane po 2 w pęczkach mają od 12 do 16 cm długości, są grube, ostro zakończone. Wrzecionowate pąki szczytowe mają do 3 cm długości i są gęsto otoczone krótszymi igłami, tworzącymi małe pędzelki. Szyszki jajowate, długości około 10 cm, ciemne, prawie czarne, dojrzewają i otwierają się w trzecim roku po kwitnieniu. Wewnątrz, po otwarciu, szyszki są jasnobrązowe, opadają wkrótce po wysypaniu nasion, które stanowią przysmak wiewiórek oraz licznych gatunków ptaków. Gęste korony starszych drzew stanowią dobre schronienie oraz bezpieczne miejsce lęgowe ptaków.

Sosna czarna ma niewielkie wymagania glebowe i wilgotnościowe. Dobrze rośnie na niemal wszystkich przepuszczalnych glebach ogrodowych, w tym jałowych i suchych, na stanowiskach słonecznych. Sadząc rośliny w ogrodzie należy jedynie unikać miejsc wilgotnych i cienistych, bowiem warunki te sprzyjają porażeniu roślin przez choroby grzybowe. W pierwszych latach uprawy zaleca się czyszczenie karłowych odmian sosen, polegające na delikatnym usuwaniu z wnętrza korony starych, zasuszonych igieł, które same nie są w stanie opaść. Zabieg poprawia cyrkulację powietrza w obrębie korony i sprzyja lepszej zdrowotności, zwłaszcza przy mokrej i deszczowej pogodzie. Czyszczenie najlepiej przeprowadzać wiosną. Starsze rośliny same się oczyszczają. Sosna czarna i jej odmiany w warunkach klimatycznych Polski są w pełni mrozoodporne, rzadko atakowana przez szkodniki. Wytrzymują suszę oraz zanieczyszczenie powietrza.

Drzewo znajduje zastosowanie w niedużych ogrodach przydomowych, osiedlowych, jest polecane do sadzenia na wrzosowiskach, w alpinariach oraz na cmentarzach. W okresie Bożego Narodzenia może służyć jako ogrodowa choinka.