Sorbus aucuparia 'Fastigiata'

Jarząb pospolity jest niewątpliwie jednym z najczęściej uprawianych gatunków z rodzaju Sobrus. Niewielkie drzewa jarzębiny najchętniej sadzono w czasach, gdy innego materiału szkółkarskiego po prostu nie było. Zwisające z gałęzi, zebrane w gęste kiście, pomarańczowo-czerwone owoce zdobiły szare, peerelowskie ulice miast, miasteczek i wsi. Dzisiaj w wielu przypadkach jedyną pamiątką po tych pięknych, lecz krótkowiecznych roślinach, pozostały nazwy ulic. Wraz z otwarciem rynków i rozwojem szkółkarstwa w handlu pojawiło się wiele nowych, cennych odmian jarzębów, które bardzo dobrze sprawdzają się w warunkach miejskich, w parkach oraz ogrodach przydomowych. Z pewnością warto posadzić którąś z tych odmian w swoim otoczeniu, bowiem nie dość, że są łatwe w uprawie i pięknie zdobią ogród, to jeszcze dostarczają wspaniały materiał do zabawy dzieciom, a zimą służą za źródło pokarmu dla ptaków. 
 

Jarząb pospolity ‘Fastigiata’ to piękna i stara odmiana, znana w Europie już pod koniec XIX wieku. Drzewo rośnie wolno, osiąga 5-7 metrów wysokości, w pierwszych latach wzrostu charakteryzujące się pokrojem kolumnowym. Korona starszych roślin jest zwykle nieregularnie jajowata o szerokości 2-3 metrów. Pędy proste, sztywne, wzniesione do góry, liście ciemnozielone, złożone z 11-15 listków, długo utrzymują się na roślinach jesienią. W maju na wierzchołkach pędów pojawiają się drobne, białe kwiaty zebrane w płaskie kwiatostany. Liczne kuliste owoce dojrzewają latem. Z daleka przyciągają uwagę intensywną, koralowo czerwoną barwą, zdobią drzewa aż do wiosny, chyba że zostaną wcześniej wypatrzone i spałaszowane przez ptaki. Po przemrożeniu owoce tracą goryczkę i mogą być wykorzystywane do wyrobu soków, owoców i dżemów.
 

Jarząb pospolity, mimo że preferuje gleby wilgotne, przepuszczalne lub dobrze zdrenowane, to w zasadzie  jest mało wymagający i rośnie na większości gleb w Polsce, od wilgotnych po suche, od żyznych po jałowe i od kwaśnych do zasadowych. Na ogół jarzęby sadzi się w miejscach słonecznych, ale warto wiedzieć, że drzewa te dobrze radzą sobie także w półcieniu, bowiem w miejscach naturalnego występowania często rosną w podszyciu pod koronami drzew, gdzie dostęp promieni słonecznych jest ograniczony. Jarząb pospolity wykazuje dużą odporność na mrozy, jest stosunkowo wytrzymały na zanieczyszczenia powietrza, rzadko wymaga jakichkolwiek zabiegów pielęgnacyjnych.
 

Sorbus aucuparia ‘Fastigiata’ jest odmianą doskonale nadającą się do sadzenia przy drogach, ulicach i placach oraz w małych ogródkach przydomowych lub na działkach, przede wszystkim ze względu na powolne tempo wzrostu oraz tworzenie niewielkich, wąskich koron. Wysoka odporność na niekorzystne warunki uprawy predysponuje jarząb pospolity do sadzenia w terenach zurbanizowanych. Wczesny rozwój liści na wiosnę, obfite owocowanie i długie utrzymywanie owoców oraz możliwość ich wykorzystania w kuchni (cenne źródło witaminy C) to dobre argumenty, aby sadzić jarzęby.