Cis pospolity 'Fastigiata'

Taxus baccata 'Fastigiata'
Cis pospolity 'Fastigiata'

Cis pospolity jest gatunkiem rodzimym, naturalnie występującym na terenie kraju. W uprawie nie jest tak popularny, jak cis pośredni, ale wśród jego odmian kilka zasługuję na szczególną rekomendację.

Cis pospolity ‘Fastigiata’ to jedna z popularniejszych odmian tego gatunku, chętnie uprawiana w przydomowych ogrodach w krajach Europy Zachodniej. W sprzedaży bywa oferowana pod nazwą synonimiczną ‘Hibernica’, a w Wielkiej Brytanii i Irlandii pod nazwami zwyczajowymi nawiązującymi do miejsca, w którym ją odkryto: „The Irish Yew” lub „Florence Court Yew”. Odmiana została bowiem wyselekcjonowana na wzgórzach Florence Court w 1780 r. przez irlandzkiego rolnika o nazwisku Willis.

Cis pospolity ‘Fastigiata’ jest wielopędowym krzewem iglastym o szerokokolumnowym pokroju i umiarkowanym tempie wzrostu. Po 10 latach uprawy dorasta do 1,5 m wysokości. Docelowo osiąga 3 do 5 m wysokości. Wszystkie pędy są wzniesione, wyprostowane, sztywne, ułożone wobec siebie blisko i równolegle. Młode gałązki pokrywa oliwkowa kora. Ciemnozielone, błyszczące igły mają do 2-3 cm długości i około 1,5 mm szerokości, są ułożone niemal prostopadle w stosunku do pędów, okalając je równomiernie. Cis pospolity ‘Fastigiata’ jest odmianą żeńską, zawiązującą nasiona otoczone czerwonymi, jadalnymi osnówkami (jedyna część cisa pozbawiona trującej taksyny). Ponieważ rośliny o podobnym pokroju uzyskiwano wielokrotnie z wysiewu nasion, w handlu pod tą samą nazwą bywają oferowane także formy męskie. Podobne odmiany to także ‘Fastigiata Robusta’ i ‘Erecta’.

Cis pospolity ‘Fastigiata’ dobrze rośnie zarówno w cieniu, jak i w miejscach nasłonecznionych, na glebach zasobnych w składniki pokarmowe, wilgotnych, najlepiej głębokich, świeżych i wapiennych, nie znosi natomiast terenów podmokłych oraz okresowo zalewanych. W ostre zimy, na wschodzie kraju, może przemarzać, ale podobnie jak inne cisy charakteryzuje się doskonałymi właściwościami regeneracyjnymi. Ze względu na regularny pokrój i powolne tempo wzrostu nie wymaga cięcia. Roślina długowieczna, rzadko atakowana przez szkodniki. Wyjątkiem jest misecznik. Szkodnik ten żeruje na pędach i liściach, ukrywając się pod małymi, brązowymi miseczkami. Miseczniki najskuteczniej zwalcza się w czerwcu, gdy wylęgają się młode larwy, stosując oprysk odpowiednim środkiem ochrony roślin.

Cis pospolity ‘Fastigiata’ jest jedną z ładniejszych odmian kolumnowych polecanych do uprawy w niewielkich ogrodach przydomowych, gdzie ze względu na brak miejsca nie można zastosować form silnie rosnących. Dobrze prezentuje się sadzony pojedynczo lub w grupach, w kompozycjach z innymi roślinami iglastymi, a także w formie szpalerów. Doskonale nadaje się do sadzenia w miejscach cienistych.