27 grudnia 2013
Hedera helix 'Thorndale'
Hedera helix 'Thorndale'
bluszcz pospolity 'Thornadale'
Uprawa bluszczu pospolitego sięga czasów starożytnych. Wytworne, zimozielone pnącze zdobiło ogrody, budynki oraz miejsca służące wypoczynkowi. Po dziś dzień w wielu zabytkowych, historycznych miejscach, takich jak Wawel czy zamek w Malborku, rosną wiekowe okazy bluszczu pospolitego.
Obecnie bluszcz znajduje szerokie zastosowanie zarówno jako pnącze, jak i roślina okrywowa, zaś jedną z najlepszych, mrozoodpornych odmian jest ‘Thorndale’.
Hedera helix ‘Thorndale’ rośnie silnie i dobrze się krzewi. Roczny przyrost wynosi od 0,5 do 1 metra. Elastyczne, młode pędy płożą się po ziemi lub wspinają za pomocą korzeni przybyszowych do wysokości około 20-30 metrów. Korzenie przybyszowe wrastają w szpary murów, kory drzew oraz wszelkich napotkanych zagłębień lub nierówności, a następnie korkowacieją. Dzięki temu łodygi zostają silnie i trwale przymocowane do powierzchni, po których się wspinają. Część pędów, szczególnie w wyższych partiach rośliny, swobodnie zwisa. Dosyć duże, zimozielone liście, skrętolegle osadzone na łodydze, stanowią główną ozdobę bluszczu, żyją zwykle trzy lata. Najmłodsze listki są owłosione, później stają się nagie i błyszczące. Dojrzałe liście mają ciemnozieloną barwę, są skórzaste, z wyraźnie widocznym, kremowo-białym unerwieniem, od spodu jaśniejsze i matowe. Cechą charakterystyczną bluszczu pospolitego jest wykształcanie dwóch faz rozwojowych, młodocianej oraz dojrzałej. W pierwszej fazie, zwanej inaczej wegetatywną, elastyczne pędy płożą się lub wspinają, blaszki liściowe mają od trzech do pięciu klap, u nasady są sercowate. W drugiej fazie, generatywnej, pędy są wzniesione i pozbawione korzeni przybyszowych, zaś liście pozbawione klap, całobrzegie, zaostrzone i silnie połyskujące. Pędy kwiatowe oraz pierwsze kwiaty pojawiają się zwykle dopiero po kilku – kilkunastu latach uprawy. Bluszcz kwitnie od września do października. Obupłciowe, seledynowe kwiaty zebrane są w półkuliste wiechy o średnicy około 3 cm. Ze względu na małe rozmiary oraz zieloną barwę nie zwracają na siebie uwagi. Po zapyleniu i zapłodnieniu zawiązują się kuliste, zielono-brązowe pestkowce. Owoce dojrzewają na przełomie kwietnia, mają wielkość ziaren grochu oraz fioletowo-czarną barwę.
Bluszcz pospolity ‘Thorndale’ jest odmianą łatwą w uprawie, dobrze rośnie na większości przeciętnych gleb w Polsce. Należy jedynie unikać miejsc suchych oraz podłoży o odczynie kwaśnym. Doskonale rośnie w cieniu lub półcieniu, na stanowiskach słonecznych może w okresie silnych mrozów przemarzać. W rejonach wyjątkowo zimnych najlepiej sprawdza się prowadzony jako roślina okrywowa. Dużą zaletą bluszczu w uprawie ogrodowej jest mała podatność na szkodniki i choroby. Jedynym problemem mogą być choroby bakteryjne liści, które jednak rzadko występują na roślinach rosnących w ogrodzie. Należy jednak zwracać uwagę na unikanie częstego zraszania liści wodą, gdyż zabieg ten sprzyja rozprzestrzenianiu bakterii. Jako roślina okrywowa wykazuje dużą odporność na zalegające, opadłe liście w okresie jesieni, co jest szczególnie ważne w przypadku roślin okrywowych stosowanych w większych zadrzewieniach, np. parkach.
Hedera helix ‘Thorndale’ jest jedną z najlepszych okrywowych odmian bluszczu pospolitego. Tworzy zwarte kobierce w miejscach zacienionych, pod koronami drzew. Doskonale nadaje się do zakrywania północnych fasad budynków, murów, ogrodzeń, różnorakich konstrukcji ogrodowych oraz nagich pni wysokich drzew. Sadzony przy ścianach domów osusza fundamenty, zabezpieczając pomieszczenia piwniczne przed wilgocią. Odporny na zanieczyszczenia powietrza i gleby jest idealną rośliną do sadzenia w miastach, zarówno w gruncie, jak i we wszelkiego rodzaju pojemnikach. Wyjątkowo pięknie prezentuje się jako tło posągów lub rzeźb ogrodowych. Gęste pędy bluszczu stanowią schronienie oraz miejsce lęgowe wielu gatunków ptaków. Surowiec zielarski pozyskany z bluszczu stosuje się w lecznictwie oraz w kosmetyce. Późny okres kwitnienia sprawia, że bluszcz jest cenną rośliną miododajną. Dostępne przez cały rok ulistnione pędy są chętnie wykorzystywantm dodatkiem do bukietów oraz kompozycji florystycznych.