Picea pungens 'Iseli Fastigiate'

 

Świerk kłujący został przywieziony na Stary Kontynent dopiero od drugiej połowy XIX wieku. Naturalnie występuje w południowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych, rośnie w górach na wysokości 2000 – 3000 m n.p.m.. Drzewa świerków kłujących charakteryzują się ładnymi, stożkowatymi koronami oraz sinozieloną do srebrzystej barwą igieł, są mało wymagające i świetnie radzą sobie w niesprzyjających warunkach miejskich. Duże zdolności adaptacyjne oraz bogate walory dekoracyjne przyczyniły się do szybkiego rozpowszechnienia tego gatunku na obszarze niemal całej Europy. Wraz ze wzrostem popularności nastąpiło zwiększenie produkcji, co z kolei zaowocowało wyselekcjonowania wielu atrakcyjnych form zróżnicowanych pod względem siły wzrostu, pokroju i oczywiście barwy igieł. Za najbardziej atrakcyjne uznaje się odmiany o niewielkich rozmiarach i srebrzysto-niebieskim ulistnieniu, a jedną z najlepszych do zastosowania w ogrodach przydomowych jest niewątpliwie uzyskana w połowie lat 60 XX wieku odmiana ‘Iseli Fastigiate’.

Odmianę tę wyselekcjonowano spośród siewek świerka kłującego w amerykańskiej szkółce Iseli w stanie Oregon. Obecnie roślina jest powszechnie oferowana w większości szkółek roślin ozdobnych oraz centrów ogrodniczych.
 

Cechy charakterystyczne świerka ‘Iseli Fastigiate’ to przede wszystkim strzelisty, kolumnowy pokrój i niebieska barwa igieł. Kilku lub kilkunastoletnie drzewa przypominają swoim kształtem cygaro. Odmiana rośnie dosyć szybko, po 10 latach uprawy osiąga około 3-4 m wysokości i 1 m średnicy. Po wielu latach dorasta do 10 m wysokości. Pędy są gęsto ułożone, grube, silne, wyrastają z pnia pod ostrym kątem i są ustawione pionowo. Sztywne i grube igły mają do 2,5 cm długości, są czworokanciaste, kłujące, po obu stronach intensywnie szaroniebieskie przez cały rok, na pędach ułożone promieniście. Drzewo nie zawiązuje szyszek. Kora okrywająca pień jest szarobrązowa, gruba i głęboko spękana. Drzewa zdobią ogród przez cały rok, ale najefektowniej prezentują się w maju, gdy dają nowe, jasnoniebieskie przyrosty, ładnie wyeksponowane na tle starszych igieł, oraz w okresie świątecznym, przybrane kolorowymi światełkami.

Świerk kłujący w postaci czystego gatunku rozmnaża się poprzez wysiew nasion. Uzyskane młode rośliny różnią się dosyć znacznie pod względem wybarwienia  igieł, ale też nieco pod względem formy i pokroju. Natomiast prawie wszystkie odmiany ozdobne świerka kłującego, w tym ‘Iseli Fastigiate’, która nie tworzy szyszek i nasion, rozmnaża się w szkółkach przez szczepienie. Dzięki temu wszystkie potomne drzewa są takie same, mają równie intensywną, niebieskawą barwę igieł i zwarty, wąski pokrój.
 

Świerk kłujący jest gatunkiem światłolubnym, wymaga stanowisk słonecznych i wyeksponowanych. Drzewa należy sadzić z zachowaniem przynajmniej 1 m odległości od innych roślin, co zapobiega zacienianiu i zasychaniu dolnych gałęzi. Drzewa najlepiej rosną na glebach świeżych, gliniasto-piaszczystych, umiarkowanie wilgotnych i przepuszczalnych, ale całkiem dobrze radzą sobie także na podłożach mniej żyznych i suchych.

Świerk kłujący i jego odmiany charakteryzują się najwyższą tolerancją na niedobór wody w podłożu oraz niską wilgotność powietrza spośród wszystkich uprawianych u nas gatunków świerków. Wysoka odporność na zanieczyszczenie powietrza predysponuje gatunek do stosowania w warunkach miejskich. Drzewa wykazują pełną mrozoodporność, są praktycznie wolne od szkodników i chorób. Zabiegi pielęgnacyjne ograniczają się jedynie do podlewania roślin w pierwszym roku po posadzeniu. W kolejnych latach drzewa właściwie nie wymagają żadnej ingerencji.