Pigwa pospolita

Cydonia oblonga
Pigwa pospolita

Na świecie znany jest tylko jeden gatunek reprezentujący rodzaj pigwa (Cydonia), jest nim pigwa pospolita (C. oblonga), występująca naturalnie na terenach Azji Środkowej i Mniejszej. Roślina ta była uprawiana w Europie już w Starożytności dla wyjątkowo aromatycznych owoców, które w naszej strefie klimatycznej dojrzewają późną jesienią, na przełomie października i listopada.

Drzewa pigwy pospolitej nie osiągają dużych rozmiarów, dorastają do 4-5 m wysokości. Liście tej rośliny są w zarysie jajowate, dosyć duże, mają do 10 cm długości, są ciemnozielone, pokryte od spodu gęstymi, szarymi włoskami. Rozwijające się w maju okazałe kwiaty mają 4-5 cm średnicy, są bardzo ładnie wyeksponowane na tle zielonych liści. Kwiaty są zbudowane z 5 dużych, zaokrąglonych płatków korony. W zależności od odmiany owoce mogą być bardziej okrągłe – wówczas swoim wyglądem przypominać jabłka lub wydłużone, wtedy przypominają gruszki. Średnica dojrzałych, soczyście żółtych owoców osiąga 10 do 15 cm, a ich waga może dochodzić nawet do kilograma! Powierzchnia owoców pokryta jest grubą warstwą szarego kutneru, dzięki któremu owoce są wyjątkowo aksamitne w dotyku. Owoce są bardzo twarde, zawierają garbniki, pektyny i witaminy. Aby nadawały się do jedzenia muszą po zbiorze poleżeć i dojrzeć, jednak na surowo raczej się ich nie spożywa. Za to można z nich zrobić smaczne dżemy, marmolady i galaretki – zawierają dużo pektyn, dzięki którym wyroby te w naturalny sposób tężeją, lub przeznaczyć na soki i nalewki.

Ze względu na niepełną odporność mrozową pigwa pospolita dotychczas nie zdobyła dużej popularności w Polsce i nawet dziś, gdy zimy stały się łagodne, stosunkowo rzadko można ją spotkać poza ogrodami botanicznymi i kolekcjami. Pigwa pospolita preferuje żyzne, dobrze przepuszczalne gleby o lekko kwaśnym lub obojętnym pH. Najlepiej rośnie na podłożach gliniastych lub piaszczysto-gliniastych, które zapewniają odpowiedni drenaż i nie dochodzi na nich do zastoju wody. Podlewanie roślin w okresach suchych jest kluczowe dla zapewnienia optymalnego rozwoju. Aby drzewa obficie kwitły i owocowały, należy je sadzić na stanowiskach słonecznych. Regularne cięcie roślin jest istotne dla utrzymania ich zdrowia. Cięcie najlepiej prowadzić wczesną wiosną, przed rozpoczęciem sezonu wegetacyjnego. Pigwa pospolita, podobnie jak inne gatunki owocowe, może być narażona na szereg chorób i szkodników. Spośród chorób groźne dla rośliny są: owocowa zgnilizna drzew pestkowych, rak kory i gałęzi oraz mączniak prawdziwy. Szkodniki pojawiające się na drzewach to m.in.: mszyce, przędziorki oraz gąsienice motyli.