11 lipca 2012
Taxodium distichum
Cypryśnik błotny jest malowniczym, wolno rosnącym drzewem osiągającym po 30 latach uprawy w warunkach klimatycznych Polski 8 - 10 m wysokości. Roślina ta pochodzi z Ameryki Północnej. W stanie naturalnych występuje na bagnach, trzęsawiskach, nad brzegami rzek i na terenach zalewowych wzdłuż wybrzeży Atlantyku, zwłaszcza na błotnistych obszarach Florydy. Do Europy cypryśnik błotny sprowadzono w 1640 roku i uprawiano dla celów dekoracyjnych. W krajach o łagodnym klimacie gatunek najczęściej sadzi się w wilgotnych parkach i rozległych ogrodach. W Polsce drzewo to jest stosunkowo rzadko spotykane, ale z pewnością zasługuje na większą uwagę i szersze rozpowszechnienie ze względu na atrakcyjne cechy, nieobserwowane u innych gatunków roślin iglastych.
Pierwszą zaletą cypryśnika błotnego jest jego uroda. Korony młodych drzew przyjmują zgrabny, stożkowaty kształt i charakteryzują się regularnym ugałęzieniem. Pokrój starszych roślin jest zwykle szeroki, cylindryczny. Efektowny pień rozszerza się znacznie u nasady, jest pokryty cienką, czerwono-brązową korą. W obrębie korony, na miejscach bagnistych, zalanych wodą, drzewa tworzą bardzo interesujące korzenie oddechowe, zwane pneumatoforami. Twory te wyrastają pionowo z ziemi w postaci nieregularnych, stożkowatych zgrubień - narośli na korzeniach. Swoim wyglądem przypominają spotykane w jaskiniach stalagmity. Ich rola sprowadza się do zaopatrzenia systemu korzeniowego w tlen, który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania korzeni. Drzewa są zwykle gęsto ugałęzione od samej ziemi. Pędy są zróżnicowane na trwałe, drewniejące długopędy oraz zielne krótkopędy, opadające jesienią wraz z liśćmi. Liście występują w postaci igieł. Na pędach zielnych są płaskie, miękkie, długości od 10 do 17 mm, jasnozielone, ułożone grzebieniasto w dwa szeregi, podobnie jak u jodły pospolitej. Jesienią igły efektownie się przebarwiają na intensywne kolory: pomarańczowo-czerwony, rudy i miedziany. Igły na pędach drewniejących są małe, łuskowate, osadzone spiralnie. Kwiaty męskie zawiązują się latem. Pod koniec sezonu wegetacyjnego są widoczne na końcach pędów w wierzchołkowej części korony. Kwiaty żeńskie pojawiają się wiosną, są zebrane w kuliste, szyszkowate kwiatostany. Drzewa kwitną wiosną przed rozwojem liści. Kuliste szyszki mają średnice 2 – 3 cm, są zbudowane z kilkunastu łusek bogatych w płynną, pachnącą, czerwoną żywicę. Szyszki dojrzewają w tym samym roku, po opadnięciu szybko się rozpadają uwalniając nasiona, które w naszym klimacie są przeważnie płonne.
Taxodium distichum najlepiej czuje się na terenach podmokłych, na łąkach, dobrze rośnie nad brzegami stawów, jezior i rzek. Gatunek jest wytrzymały na mróz, jedynie młode rośliny, uprawiane w chłodniejszych rejonach kraju, należy okrywać na zimę. Starsze egzemplarze są znacznie bardziej mrozoodporne. Późny termin rozwijania igieł na wiosnę zabezpiecza drzewa przed uszkodzeniem na skutek wiosennych przymrozków. Gatunek polecany przede wszystkim do sadzenia na terenie parków i dużych ogrodów, pojedynczo lub w niewielkich grupach, na miejscach słonecznych.
