27 grudnia 2012
Acer pensylvanicum
Acer pensylvanicum
klon pensylwański
Zima wbrew pozorom wcale nie musi być najnudniejszą porą roku. Wprawdzie przyroda pozostaje w uśpieniu, a drzewa i krzewy trwają w głębokim spoczynku, to jednak uważni obserwatorzy i miłośnicy roślin potrafią znaleźć powody, dla których zasypany śniegiem ogród jest atrakcyjny. Jednym z takich powodów może być klon pensylwański, drzewo zaliczane do sekcji Macrantha - klonów o ozdobnej, pionowo paskowanej korze. Anglosasi nazywają tę grupę używając terminu ‘snakebark’, który powstał z połączenia dwóch słów oznaczających węża i korę. Prawie wszystkie gatunki klonów o „wężowej korze” pochodzą z Chin i Japonii, jedynym wyjątkiem jest klon pensylwański, naturalnie porastający północno-wschodni obszar wybrzeża USA charakteryzujący się chłodnym, wilgotnym klimatem. Gatunek znajduje się w uprawie od 1755 i jest chętnie sadzony zwłaszcza w krajach Europy Zachodniej.
Klon pensylwański jest niewielkim drzewem o pojedynczym lub widlasto rozdzielającym się pniu i luźnej koronie, dorastającym do 12 m wysokości. Pędy tego gatunku są wzniesione, konary słabo się rozgałęziają. Kora na młodych pniach, konarach i gałązkach jest gładka, oliwkowozielona z podłużnymi, białymi prążkami, wyjątkowo atrakcyjna zwłaszcza w okresie bezlistnym. U dorosłych egzemplarzy kora przybiera odcień szaro-brązowy z zielonkawo-białawymi paskami. Liście klonu pensylwańskiego są duże (do 20 cm długości), odwrotnie jajowate, zakończone 3 szerokimi klapami, jasnozielone. Młode liście są od spodu rdzawo owłosione. Kwiaty pojawiają się w maju i na początku czerwca już po rozwinięciu liści, są nieco większe niż u innych gatunków klonów, żółtawo-zielonkawe, zebrane w szczytowe, zwisające grona. Owoce w postaci oskrzydlonych orzeszków są zebrane po kilkanaście w długich, łańcuszkowatych owocostanach. Po dojrzeniu skrzydlaki odrywają się od szypuły i opadają ruchem wirowym, niczym małe helikopterki, ku ziemi. Jesienią liście na drzewach przebarwiają się na żółto.
Klon pensylwański najlepiej rośnie na glebach świeżych, żyznych, wilgotnych, ale przepuszczalnych. Drzewa dobrze rosną w półcieniu, w miejscach zacisznych, osłoniętych od wiatru. We wschodnich rejonach kraju może zimą przemarzać, dlatego młode egzemplarze trzeba w pierwszych latach po posadzeniu zabezpieczać przed mrozem owijając pień słomianą matą lub agrowłókniną. Na zachód od Wisły drzewa zwykle dobrze zimują i nie wymagają okrywania.
Klon pensylwański nadaje się do sadzenia w większych ogrodach i parkach, w miejscach wyeksponowanych zwłaszcza w okresie zimy. Oryginalna kora przyciąga uwagę i stanowi niemałą atrakcję praktycznie przez cały rok. W 1984 roku klon pensylwański otrzymał nagrodę AGM, przyznawaną przez brytyjskie Królewskie Towarzystwo Ogrodnicze RHS.