Biota wschodnia 'Justyna'

Platycladus orientalis 'Justyna'
Biota wschodnia 'Justyna'

Biota wschodnia, nazywana dawniej żywotnikiem wschodnim (Thuja orientalis), to drzewo nagonasienne naturalnie występujące na terenach północnych Chin, Korei i Japonii. W Europie roślina była notowana w uprawie już na początku XIX wieku. Obecnie największym zainteresowaniem cieszą się jej odmiany karłowe, u których zwraca uwagę charakterystyczne równoległe ułożenie gałęzi, przypominające ułożenie kartek w otwartej książce. Stad wzięła się potoczna nazwa rośliny – „tuja książkowa”.

Jedną z ciekawszych, dostępnych w krajowych szkółkach odmian bioty wschodniej, jest ‘Justyna’ (syn. ‘Justynka’ - odmiana wyselekcjonowana w latach 80 XX wieku przez Bolesława Wituszyńskiego, polskiego ogrodnika i uznanego hodowcę róż. Jest to zwarty, wielopędowy, wolno rosnący krzew o jajowatym pokroju, osiągający po 10 latach uprawy około 1 m wysokości. Roślina charakteryzuje się jasnozieloną barwą łusek oraz równoległym ułożeniem gałązek. Pędy są wzniesione, gałązki delikatne, wachlarzowato rozgałęzione w jednej płaszczyźnie, ustawione pionowo, pokryte płaskimi łuskami. Ich intensywna barwa utrzymuje się przez cały rok, także w okresie zimy. Na dorosłych egzemplarzach, zwykle dopiero po wielu latach uprawy, mogą pojawić się okrągławe szyszki zbudowane ze sztywnych łusek z charakterystycznie odgiętymi, hakowatymi wyrostkami na wierzchołkach. Szyszki te przed dojrzeniem są ozdobne, zielone, przyciągają uwagę oryginalnym kształtem. Po dojrzeniu brązowieją i wysychają, uwalniając drobne nasiona.

‘Justyna’ jest nieco bardziej odporna na mróz od najpopularniejszej odmiany tego gatunku - żółtolistnej ‘Aurea Nana’. Może być sadzona niemal na całym obszarze kraju, za wyjątkiem Suwalszczyzny i rejonów podgórskich, gdzie w ostre zimy młode egzemplarze są narażone na przemarzanie. Na skutek silnych opadów mokrego śniegu gałązki mogą uginać się i łamać, dlatego późną jesienią rośliny warto lekko związać sznurkiem, co zabezpieczy krzewy przed deformacją. Biota wschodnia preferuje gleby wapienne, stanowiska ciepłe i słoneczne, jest rośliną o niewielkich wymaganiach pokarmowych i wilgotnościowych, dobrze znosi upały. Zwykle rośnie zdrowo i nie jest atakowana przez szkodniki. Ze względu na wolne tempo wzrostu nie wymaga cięcia. Nadaje się do tworzenia niewysokich żywopłotów. Najlepiej prezentuje się w ogródkach przydomowych, sadzona na rabatach pomiędzy innymi roślinami iglastymi, oraz na wrzosowiskach. Nadaje się do sadzenia na cmentarzach. Pośród gęsto ułożonych pędów doskonałe warunki lęgowe znajdują ptaki.