Celastrus orbiculatus 'Diana' ('Hercules')

Celastrus orbiculatus 'Diana' (dławisz okrągłolistny 'Diana')
Celastrus orbiculatus 'Hercules' (dławisz okrągłolistny 'Hercules')

to silnie rosnące pnącza ozdobne wykorzystywane do sadzenia przy mocnych podporach, cenione ze względu na ładne, zdrowe ulistnienie oraz dojrzewające jesienią, atrakcyjne kolorystycznie owoce. Dławisz okrągłolistny pochodzi z Azji, z terenów Chin, Korei oraz Japonii. Rośliny tworzą długie pędy owijające się wokół podpór, rocznie przyrastają od 1 do 4 m długości. Maksymalnie wspinają się do 12 m wysokości. Zielone, okrągłe lub eliptyczne, zaostrzone na szczycie blaszki liściowe mają od 5 do 12 cm długości i 2 do 6 cm szerokości, są wyraźnie piłkowane na brzegu. Jesienią liście przebarwiają się intensywnie na żółto. Dławisz jest roślina dwupienną. Żeńska odmiana ‘Diana’ na przełomie maja i czerwca tworzy niepozorne, białe kwiaty zebrane w kątach liści. Męska odmiana ‘Hercules’ w tym samym czasie tworzy kwiaty pręcikowe. Po zapyleniu zawiązują się małe kuliste owoce, dojrzewające we wrześniu. Ich wierzchnią warstwę stanowi żółta okrywa pękająca na 3 części, które nie odpadają lecz wywinięte zwisają u podstawy owocu. Po otwarciu żółtych torebek wyłaniają się błyszczące, czerwone lub pomarańczowe, ściśle przylegające do siebie osnówki nasion, przyjmujące kształt kulistych jagód. ‘Diana’ zawiązuje obficie owoce, pod warunkiem, że w jej pobliżu rośnie egzemplarz męski, np. ‘Hercules’. Nasiona dławisza są lekko trujące, dlatego odmian żeńskich nie należy sadzić w pobliżu przedszkoli, szkół czy placów zabaw – tam równie dobrze sprawdzą się odmiany męskie. 

Dławisz okrągłolistny rośnie bez problemu na glebach ubogich w składniki pokarmowe. Na glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych daje długie i silne przyrosty roczne,  co może prowadzić do nadmiernego rozrastania, a nawet zagłuszania roślin rosnących w pobliżu. W takim przypadku wymaga cięcia ograniczającego. Odmiany żeńskie owocują obficiej, jeśli są sadzone na stanowiskach słonecznych, niż w półcieniu. Rośliny wykazują dużą tolerancję w stosunku do pH podłoża, są zdrowe i niekłopotliwe w uprawie, odporne na mróz, nie wymagają zabezpieczania na zimę. Owoce stanowią przysmak ptaków, wabiąc ich liczne gatunki zwłaszcza podczas śnieżnych i mroźnych zim.

Dławisz należy sadzić przy mocnych podporach o solidnej konstrukcji. Dobrze rośnie przy wszelkiego rodzaju podporach, wokół których może owijać pędy, takich jak: kraty, pergole, trejaże, ażurowe ogrodzenia, rozpięte na ścianach linki. Pnącze można sadzić także przy drzewach o ażurowej, świetlistej koronie oraz wysokim pniu, np. przy starych okazach sosen. Efektownie prezentują się ściany budynków pokryte gęstwiną pędów. Sadzenie roślin przy ścianach oprócz efektu dekoracyjnego sprzyja odciąganiu wody od fundamentów i ich osuszaniu. W takich budynkach zwykle nigdy nie występuje problem zawilgocenia piwnic. Dławisz nadaje się do maskowania przydrożnych ekranów, konstrukcji śmietnikowych, czy wylotów wentylacyjnych różnorodnej infrastruktury miejskiej.