14 sierpnia 2010
Echinacea purpurea 'Alba'
Echinacea purpurea ‘Alba’ (jeżówka purpurowa ‘Alba’)
Jeżówka purpurowa jest byliną, która w naturalnym środowisku porasta prerie oraz widne lasy Ameryki Północnej. Do Europy została sprowadzona ze względu na okazałe kwiaty wabiące motyle oraz właściwości lecznicze, wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym. Wśród zaledwie kilku dostępnych na rynku odmian, przeważnie o kwiatach w kolorze różowym, na uwagę zasługuje kwitnąca na biało odmiana ‘Alba’.
Echinacea purpurea ‘Alba’ tworzy wiosną odziomkowe rozety szerokich, ciemnozielonych liści, z których wyrastają sztywne, wyprostowane pędy osiągające około 1 metr wysokości. Pędy te są pojedyncze, natomiast w górnej części mogą się rozgałęziać. Jajowate, spiczasto zaostrzone, ostro ząbkowane i osadzone na długich ogonkach liście, podobnie jak pędy, są w dotyku szorstkie. W górnej części pędów liście są węższe i mniejsze, o krótkich ogonkach. Od sierpnia do września na wierzchołkach pędów pojawiają się pojedyncze, duże koszyczki kwiatowe osiągające do 12 cm średnicy. Kwiatostan zbudowany jest z wypukłego środka w kształcie kolczastej główki, przypominającej małego jeża – stąd wywodzi się nazwa gatunkowa rośliny, na którym są osadzone krótkie kwiaty rurkowate barwy żółtej. Wokół wyrastają długie, czysto białe kwiaty języczkowe, które w miarę rozwoju odginają się do dołu. W czasie kwitnienia roślina zwabia liczne motyle i pszczoły.
Echinacea purpurea ‘Alba’ preferuje dosyć żyzne, świeże, uprawne gleby zasobne w próchnicę, odkwaszone. Najlepiej rośnie w słońcu lub ewentualnie w lekkim ocienieniu ale nie lubi stanowisk suchych. Na jednym miejscu może pozostawać przez wiele lat. Jest całkowicie mrozoodporna. Nie wymaga żadnych specjalnych zabiegów uprawowych. Wystarczy jedynie wiosną usunąć pozostałości zeszłorocznych pędów i liści oraz zasilić rośliny uniwersalnym nawozem mineralnym. Systematyczne obcinanie przekwitłych kwiatostanów, sprzyja zawiązywaniu kolejnych pąków kwiatowych przedłużając okres kwitnienia.
Dzięki oryginalnej formie kwiatostanów jeżówka stała się jedną z podstawowych bylin rabatowych kwitnących latem. Okazałe egzemplarze stanowią doskonały element grup bylinowych. Znakomicie pasuje charakterem do ogrodów w typie rustykalnym lub angielskim. Białe płatki kwiatów języczkowych nadają lekkości i elegancji miejscom, w którym zaaranżowano roślinę. Jeżówka purpurowa ‘Alba’ interesująco wygląda nawet po przekwitnieniu, gdyż ostro zakończone środkowe części koszyczków bardzo długo zachowują walory dekoracyjne. Ścięte kwiatostany, po usunięciu brzeżnych kwiatów języczkowych, wykorzystuje się we florystyce do tworzenia świeżych i suchych kompozycji. Warto wspomnieć, że jeżówka purpurowa jest rośliną leczniczą, od dawna wykorzystywaną przez Indian jako środek odtruwający i tonizujący. Obecnie w Europie zarejestrowanych jest ponad 200 różnych preparatów farmaceutycznych, zawierających wyciągi z tej cennej byliny.
fot. Magdalena Tomżyńska