Goryczka bezłodygowa

Gentiana acaulis
Goryczka bezłodygowa

Goryczka to rodzaj reprezentowany w naturze przez około 400 gatunków roślin jednorocznych, dwuletnich i bylin. Silnie rosnące gatunki bylinowe wykorzystuje się do sadzenia na rabatach, natomiast niskie gatunki pochodzące z rejonów górskich świetnie nadają się do uprawy w ogrodach skalnych. Bardziej doświadczeni ogrodnicy mogą próbować uprawiać je także w pojemnikach na balkonach i tarasach.

Występująca naturalnie w Alpach i Karpatach goryczka bezłodygowa to wyjątkowo niska bylina górska, osiągająca nie więcej niż 10 cm wysokości. Roślina ta tworzy ciemnozielone liście zebrane w niewielkie, odziomkowe rozety, rozrasta się płasko tworząc niewielkie poduszki. Blaszki liściowe są lancetowate lub eliptyczne, mają do 5 cm długości. W maju i czerwcu z okazałych, wzniesionych pąków rozwijają się bardzo duże (w stosunku do wielkości całej rośliny) trąbkowate kwiaty osadzone na krótkich szypułkach. Kwiaty zwykle tworzą się pojedynczo, mają od 4 do 6 cm długości, są ciemnoniebieskie z zielonymi plamkami oraz ciemniejszymi cętkami i paskami w gardzieli. W zależności od odmiany kwiaty mogą być mniej lub bardziej niebieskie, kobaltowe, błękitne, różowe a nawet białe.

W literaturze fachowej goryczki są prezentowane jako rośliny wymagające, polecane doświadczonym ogrodnikom. Jednak goryczka bezłodygowa jest nietrudna w utrzymaniu, jeśli tyko ma odpowiednie podłoże. Bylina ta preferuje gleby przepuszczalne o małej zawartości wapnia, najlepiej piaszczysto-gliniaste z wysoką zawartością próchnicy. Podłoże powinno być stale umiarkowanie wilgotne, lekko kwaśne, a stanowisko słoneczne, ale nie silnie nagrzewające się. Roślina jest w pełni odporna na mróz, źle jednak zimuje jeśli podłoże jest zbyt wilgotne (wówczas wygniwa).

Goryczki ciekawie prezentują się przede wszystkim w ogrodach skalnych, gdzie można je sadzić pojedynczo lub w niewielkich grupach wśród kamieni. Aby uzyskać szybko efekt kobierca na jeden metr kwadratowy zaleca się sadzenie 16 roślin. Bylinę tę można też sadzić na murkach skalnych oraz na niskich rabatach bylinowych w towarzystwie wolno rosnących roślin, takich jak rojniki, naradka rojnikowata czy acena drobnolistna.