Liquidambar styraciflua

Liquidambar styraciflua
ambrowiec amerykański

Ambrowiec amerykański jest drzewem dorastającym w swojej ojczyźnie (Ameryce Północnej) do 45 m wysokości. Należy do rodziny oczarowatych i jest spokrewniony z bardzo wcześnie kwitnącymi oczarami, fotergillą i leszczynowcem. Pozyskiwana z ambrowców balsamiczna żywica, zwana storaksem, w dawnych czasach miała szerokie zastosowanie w medycynie, między innymi do leczenia chorób dróg oddechowych, padaczki i nowotworów. W południowych stanach USA stwardniały sok ambrowca żuto podobnie, jak dzisiejsza gumę do żucia, zapewne dlatego angielska nazwa drzewa oznacza po prostu słodką gumę (Sweet-gum). Obecnie storaks wykorzystuje się w przemyśle perfumeryjnym.

Do Europy drzewo sprowadzono w XVII wieku przede wszystkim ze względu na bogate walory dekoracyjne, a zwłaszcza efektowne, jesienne przebarwianie liści. W Polsce gatunek jest prawie nieznany i rzadko sadzony, chociaż nie jest rośliną trudnodostępną i drzewka można kupić w wielu szkółkach roślin ozdobnych. Mała popularność ambrowców może być spowodowana faktem, że młode rośliny są wrażliwe na silny mróz i w trakcie ostrych zim mogą przemarzać. Niemniej jednak z wiekiem drzewa nabierają mrozoodporności.

Uprawiane u nas ambrowce dorastają do 10-20 m wysokości, a najokazalsze egzemplarze można spotkać w zachodniej części kraju, gdzie klimat jest łagodniejszy, niż w centrum i na wschodzie. Drzewa tworzą owalną koronę z wyraźnym przewodnikiem i regularnie ułożonymi pędami. Gałązki często mają ciekawe, korkowe narośla w postaci listewek lub skrzydełek, a kora pnia jest gruba i sprężysta. Liści ambrowca amerykańskiego przypominają liście klonów, niemniej jednak są zupełnie inaczej ułożone (skrętolegle). Blaszki liściowe są dłoniasto klapowane, zielone, z wierzchu błyszczące, osadzone na długich ogonkach. Prawie niezauważalne, wiatropylne kwiaty rozwijają się w maju. Natomiast owoce zrastają się w atrakcyjne, kuliste owocostany zawieszone na długich szypułkach. Przypominają owoce platana klonolistnego. Cała powierzchnia owocostanów jest pokryta fantazyjnymi rożkami. Owoce wiszą na gałązkach aż do wiosny i mogą być źródłem wielu twórczych inspiracji, zwłaszcza plastycznych, dzieci i młodzieży.  Jednak to, co najcenniejsze, ambrowce oferują pod koniec sezonu. Podczas ciepłej i długiej jesieni ich liście przebarwiają się w odcieniach szkarłatnej, ognistej czerwieni z domieszką fioletu, różu lub brązu. W tym czasie niewiele innych gatunków może dorównać ambrowcom swoim urokiem.

Ambrowiec amerykański najlepiej rośnie na glebach świeżych, żyznych, głęboko uprawionych, kwaśnych lub obojętnych, ale nie zasadowych. Młode rośliny wymagają stanowisk osłoniętych od wiatru, słonecznych i ciepłych, a w chłodniejszych rejonach kraju zaleca się ich okrywanie. Ambrowiec amerykański nadaje się do uprawy w dużych pojemnikach.