Pinus sylvestris 'Fastigiata'

Pinus sylvestris 'Fastigiata'
sosna pospolita 'Fastigiata'

Sosna pospolita jest charakterystycznym, dobrze znanym elementem polskiego krajobrazu i wydaje się, że niczym szczególnym nie jest w stanie zaskoczyć. Tymczasem wśród odmian polecanych do ogrodów można znaleźć ogromną różnorodnością form, kolorów i wielkości. Jedną z najoryginalniejszych i najcenniejszych jest odmiana 'Fastigiata' o bardzo smukłym, strzelistym pokroju. Z daleka przypomina egzotycznego kolumnowego cyprysa.

Sosna pospolita rośnie w całej Polsce w lasach i na nieużytkach. Ma szerokostożkowatą koronę, która z wiekiem robi się coraz bardziej kopulasta i dynamiczna, ładne igły oraz grubą korę. Rośnie szybko i łatwo się rozsiewa. Większość odmian pozyskano, wykorzystując ją jako podkładkę do szczepienia. Odmiana 'Fastigiata' prawdopodobnie pochodzi z naturalnego stanowiska w Anglii, gdzie została odkryta w połowie XIX wieku. Jest średnio wysokim, zawsze zielonym drzewem dorastającym do 10-12 m wysokości i 3-4 m szerokości. Jak na sosnę rośnie dosyć wolno, przyrastając rocznie do 25 cm. Po 10 latach osiąga ok. 3 m wysokości i 1 m szerokości. Koronę ma wąską i zwartą dzięki sztywnym, pionowo rosnącym pędom ściśle przylegającym do siebie. Pędy starszych roślin niekiedy mogą się rozchylać na boki, co powoduje, że roślina traci kolumnowy pokrój. Dekoracyjne igły są srebrzystoniebieskie lub niebieskozielone, sztywne, kłujące, długości 4-7 cm, zebrane po 2 w pęczki. Po 3 latach opadają, pozostawiając nagą nasadę gałęzi. Szyszki podobnie jak u gatunku są niewielkie, jajowate, długości 3-7 cm, zielone; po dojrzeniu stają się szare i matowe. Dojrzewają w drugim roku, a otwierają się w trzecim.

Sosna pospolita potrafi przystosować do zmiennych warunków i jest jednym z najbardziej odpornych drzew naszych ogrodów, niewymagających pielęgnacji. Może być uprawiana na różnych podłożach. Najbardziej lubi gleby suche, piaszczyste i ubogie w składniki pokarmowe, ale może rosnąć także na glebach żyznych, kamienistych, mokrych i torfowych. Preferuje gleby o odczynia kwaśnym, ale dobrze znosi podłoża obojętne, a nawet lekko zasadowe. Jest całkowicie niewrażliwa na suszę i upał. Znosi nawet najtęższy mróz (strefa 4). Źle reaguje jedynie na zanieczyszczone powietrze i odkryte przestrzenie z silnymi wiatrami. Odmiana 'Fastigiata' najładniej się wybarwia i zachowuje zwarty pokrój na stanowisku słonecznym.
Polecana do sadzenia pojedynczo jako soliter w ogrodach przydomowych i parkach na trawnikach, rabatach i wrzosowiskach. Można ją wykorzystywać do tworzenia zestawień strukturalnych.