Roślina ta, zwana też paprotnikiem samczym, jest wieloletnią paprocią naziemną, pospolicie występująca w polskich lasach oraz na dużym obszarze Europy, Azji i Ameryki Północnej. W ogrodach jest wykorzystywana jako bylina ozdobna. Paproć ta tworzy krótkie kłącza, z których wiosną wyrastają długie, jasnozielone liście zebrane w lejkowate rozety. Liście są złożone, pierzaste, z głębokimi wcięciami, zwężające się na wierzchołku, mają od 0,5 do ponad 1 m długości. Pojedyncze listki są w zarysie lancetowate, silnie zwężające się na wierzchołkach. Paprocie nie tworzą nasion, są sporofitami rozmnażającymi się przez zarodniki. U nerecznicy samczej liście nie są zróżnicowane na płonne i zarodnionośne. Zarodniki tworzą się w osłoniętych zawijką zarodniach, powstających na spodniej stronie liści. Drobne jak pył zarodniki są roznoszone przez wiatr. Kiełkują i tworzą rośliny będące drugim pokoleniem, gametofitem, ale zwykle o bardzo niewielkich rozmiarach, które u nerecznicy osiągają zaledwie wielkość paznokcia. Na gametoficie tworzą się komórki płciowe, które po połączeniu (niezbędna do tego jest woda w postaci kropel rosy albo deszczu) rozwijają się w nowy sporofit.
Paprocie są grupą roślin o niewielkich, aczkolwiek specyficznych wymaganiach uprawowych. Poza nielicznymi wyjątkami preferują miejsca cieniste i wilgotne. Doskonale czują się sadzone od północnej strony budynków, w cieniu drzew i wysokich krzewów, nad brzegami strumieni i oczek wodnych. Nerecznica samcza także preferuje miejsca cieniste i wilgotne - doskonale czują się sadzona w miejscach, gdzie nie docierają bezpośrednio padające promienie słoneczne. Należy ją sadzić na glebach wilgotnych, bogatych w materię organiczną. Jest odporna na mróz, zdrowa, nie ma szkodników ani nie choruje. Można ją też uprawiać w pojemnikach ustawianych na cienistych balkonach i tarasach. Wiosną wymaga obcięcia zaschniętych, zeszłorocznych liści.