świerk kłujący 'Białobok'

Picea pungens 'Białobok'
świerk kłujący 'Białobok'

Świerk kłujący uprawiany jest w Europie dopiero od drugiej połowy XIX wieku. Naturalnie występuje w południowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych, rośnie w górach na wysokości 2000 – 3000 m n.p.m..

Drzewa mają ładne, stożkowate korony oraz srebrzystą barwę igieł, są mało wymagające i świetnie radzą sobie w warunkach miejskich. Szeroki wybór odmian różniących się siłą wzrostu, pokrojem oraz intensywnością wybarwienia igieł ułatwia znalezienie drzew odpowiednich zarówno do małych ogrodów przydomowych, jak i rozległych założeń parkowych. Wśród dużej liczby taksonów na szczególną uwagę zasługuje na polska odmiana ‘Białobok’, znaleziona jeszcze przed wojną, w latach trzydziestych zeszłego wieku w Lublinie, przez Jana Białoboka i wprowadzona do uprawy przez arboretum w Kórniku.

Drzewo to charakteryzuje się wolnym tempem wzrostu i często nieregularnym pokrojem, po 10 latach uprawy osiąga zwykle nie więcej niż 2 m wysokości. Czasami rośliny przyjmują formę krzaczastą. ‘Białobok’ najefektowniej prezentuje się na początku maja, gdy na końcach wszystkich pędów pojawiają się bardzo jasne, młode przyrosty, lekko kremowe lub kremowo-żółte, silnie kontrastujące ze starszymi, srebrzysto-niebieskimi igłami. Igły sztywne, ostre, kłujące, długości 2-3 cm, ułożone promieniście wokół żółtawo-brązowych gałązek i pędów. Srebrzysto-niebieska barwa roślin jest trwała, utrzymuje się  także w okresie zimy.

Przy zakupie roślin warto zwrócić uwagę, czy drzewko ma wykształcony silny przewodnik. Jeśli nie, to raczej należy się spodziewać, że odmiana będzie, przynajmniej w pierwszych latach uprawy, rosła w formie szerokiego krzewu, wcale nie mniej atrakcyjnego.

Spośród uprawianych u nas świerków Picea pungens i jego odmiany charakteryzują się najwyższą tolerancją na niedobór wody w podłożu oraz niską wilgotność powietrza. Jako jedne z niewielu mogą być polecane do sadzenia w terenach miejskich, narażonych na kurz i zanieczyszczenia. Wykazują pełną odporność na mróz. Świerk kłujący ‘Białobok’ najlepiej rośnie na glebach świeżych, gliniasto-piaszczystych, umiarkowanie wilgotnych i przepuszczalnych. Wymaga stanowisk słonecznych, nie toleruje zacienienia. Praktycznie wolny och szkodników i chorób. Zabiegi pielęgnacyjne ograniczają się jedynie do podlewania roślin w pierwszym roku po posadzeniu. Później drzewa właściwie nie wymagają żadnej ogrodniczej ingerencji.

Świerk kłujący ‘Białobok’ charakteryzuje się bogatymi walorami dekoracyjnymi. Wiosną uwagę zwracają młode, jasne i bardzo wyraziste przyrosty. Zimą drzewka nie ulegają zniekształceniu pod ciężarem śniegu, doskonale nadają się do sadzenia w niewielkich ogrodach przydomowych, na rabatach z roślinami iglastymi i na wrzosowiskach. Dodatkową zaletą świerka kłującego jest długotrwałe utrzymywanie pełnego ugałęzienia korony, szczególnie w dolnej części drzewa, dlatego rośliny te dobrze prezentują się w miejscach wyeksponowanych i na trawnikach.