Logo zszp
MENU

Szukasz:




x
Login:

Hasło:

x

Miesiąc: kwiecień 2008

ZASADY OPODATKOWANIA DZIAŁALNOŚCI ROLNICZEJ

Posted on by info@govirtual.pl

Niniejszy artykuł jest syntetyczną monografią dotyczącą zasad opodatkowania podatkiem od towarów i usług działalności rolniczej.

Pierwsza część porusza zagadnienia związane z opodatkowaniem działalności rolniczej przez rolników ryczałtowych zwolnionych z VAT.

W części drugiej omówiono zasady przejścia na zasady ogólne wraz z symulacją skutków obu rozwiązań.

Część trzecia dotyczy rozliczeń podmiotów zajmujących się działalnością rolniczą i nie korzystających ze zwolnienia VAT.

I. Rolnik ryczałtowy

Działalność rolnicza

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) ? dalej ustawa o VAT ? za działalność rolniczą uważa produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11), a także świadczenie usług rolniczych.

Zgodnie z ustawą rolnikiem ryczałtowym jest osoba dokonująca dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadcząca usługi rolnicze, korzystająca ze zwolnienia od podatku i nie zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych. W tym wypadku warto wspomnieć, że aktualnie przedmiotem prac parlamentarnych jest ustawa zmieniająca ustawę o rachunkowości w zakresie zwiększenia kwoty uprawniającej do zwolnienia z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych. Prawdopodobnie limit ten zostanie podniesiony z kwoty 800.000 euro do kwoty 1.200.000 euro.

Za produkty rolne uważa się towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego, z produktów pochodzących, z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym.

Ponieważ ustawa o VAT nie definiuje, kiedy produkty rolne są uważane za pochodzące z własnej działalności, posiłkowo można zastosować przepisy z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tą ustawą produkty roślinne pochodzą z własnej działalności rolniczej jeżeli okres ich przetrzymywania w trakcie którego następuje ich biologiczny wzrost, jest nie mniejszy od miesiąca. Dla uznania jednak za produkt pochodzący z własnej działalności rolniczej kluczowym jest warunek, że roślina od momentu zakupu np. od innego rolnika podlega uprawie, a nie jest wstawiana bezpośrednio i jedynie do sprzedaży.

Stawka podatku

Do końca kwietnia 2008 r. dostawa produktów rolnych jest opodatkowana 3% stawką podatku VAT. Polska uzyskała jednak zgodę Komisji UE na stosowanie tej stawki do 31.12.2010 r. Na tej podstawie Ministerstwo Finansów zapowiadało wydanie rozporządzenia Ministra Finansów utrzymującego 3% stawkę na produkty rolne. Ostatecznie został jednak przygotowany projekt ustawy utrzymujący do 31 grudnia 2010 stawkę w wysokości 3% na towary wykazane w nowym załączniku do ustawy - nr 10. Zgodnie z poz. 2 tego załącznika stawka 3% VAT będzie dotyczyła PKWiU 01.12 ? Warzywa, specjalne rośliny ogrodnicze, produkty szkółkarskie.

Projektowana ustawa podwyższa również stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku dla rolników ryczałtowych z 5% do 6%. Powyższe wynika z zakończenia z dniem 30 kwietnia 2008 r. okresu przejściowego umożliwiającego stosowanie 3% stawki na środki produkcji dla rolnictwa, a w konsekwencji opodatkowanie tych produktów stawką w wysokości 7%. Przewidziana w projekcie, stawka zryczałtowanego zwrotu podatku została oparta zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów, na danych z Rachunków Ekonomicznych Rolnictwa. Podwyższenie stawki zryczałtowanego zwrotu podatku do 6% ma zrekompensować podwyżkę stawki podatku na środki produkcji dla rolnictwa (nawozy, środki ochrony roślin).

Ustawa powinna wejść w życie z dniem 1 maja br. z uwagi na zakończenie z dniem 30 kwietnia 2008 r. okresu przejściowego, w którym zezwolono na stosowanie przez Polskę obniżonej stawki 3% na środki produkcji dla rolnictwa. Projekt ustawy przeszedł uzgodnienia międzyresortowe, uzyskał już akceptację Rady Ministrów, miesiąc kwiecień pozostał na uchwalenie tej ustawy przez Parlament i podpisanie przez Prezydenta.

Ponieważ jest to projekt, który nie powinien budzić kontrowersji powyższe terminy mają szansę zostać dotrzymane.

Warunki zwolnienia

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej jest zwolniony z podatku. Takie rozwiązanie powoduje, że wszystkie czynności związane z dostawą produktów rolnych przez rolnika ryczałtowego, korzystają ze zwolnienia od VAT.

Rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla podatnika VAT przysługuje zryczałtowany zwrot podatku. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych i wynosi 5% (od 1 maja 2008 r. prawdopodobnie 6%).

Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego, wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy. Faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych jest oznaczona jako "Faktura VAT RR" i musi zawierać co najmniej:

? imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy;

? numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy;

? numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość, datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który wydał dokument, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną;

? datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury;

? nazwy nabytych produktów rolnych;

? jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów;

? cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

? wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

? stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku;

? kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych;

? wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku;

? kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie;

? czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.

W szczególności należy zwrócić uwagę, że faktura VAT RR musi, w przeciwieństwie do innych faktur, być podpisana przez obie strony umowy.

Faktura VAT RR powinna również zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych w brzmieniu: "Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.".

Od spełnienia wszystkich warunków przewidzianych ustawą zależy, czy nabywca produktów rolnych pochodzących od rolnika ryczałtowego zachowa prawo do odliczenia wypłaconego zwrotu od swojego VAT należnego. Obowiązkiem rolnika ryczałtowego jest przechowywać oryginały faktur VAT RR przez okres 5 lat, licząc od końca roku, w którym wystawiono fakturę.

Rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku:

? wystawiania faktur,

? prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług,

? składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej, z wyjątkiem deklaracji związanej z WNT

? dokonania zgłoszenia rejestracyjnego.

Ewidencja i zasady dokumentacji

Jak już to było wspomniane wyżej rolnik ryczałtowy jest zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji dla celów VAT. Powyższe oznacza, że nie musi prowadzić również ewidencji przewidzianej w art. 109 ust. 1 ustawy o VAT ? czyli ewidencji sprzedaży za dany dzień, którą są zobowiązani prowadzić podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT ze względu na małe obroty (50.000 zł).

Taką ewidencję rolnik ryczałtowy jest zobowiązany prowadzić jedynie w sytuacji gdy zamierza zrezygnować ze zwolnienia (przez okres co najmniej 3 miesięcy).

Powyższe nie oznacza jednak, że rolnik ryczałtowy nie jest zobowiązany do prowadzenia żadnej ewidencji dokonywanych dostaw. Status rolnika ryczałtowego jest bowiem zależny od braku obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych ? art. 2 pkt 19 ustawy o VAT. Zgodnie natomiast z ustawą o rachunkowości osoby fizyczne są zobowiązane do zaprowadzania ksiąg rachunkowych jeżeli ich przychód netto za poprzedni rok obrachunkowy wyniósł co najmniej 800.000 euro (prawdopodobnie kwota ulegnie zwiększeniu do 1.200.000 euro). Na tej podstawie można wysnuć wniosek, że rolnik ryczałtowy jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji sprzedaży za okres nie dłuższy niż rok, forma tej ewidencji nie jest jednak regulowana żadnymi przepisami. Powyższe nie dotyczy jedynie WNT.

Ponieważ rolnik ryczałtowy nie jest zarejestrowany, jako czynny podatnik VAT, nie może dokumentować dokonywanej przez siebie dostawy fakturą VAT. Właściwym dokumentem dla czynności dostawy, zarówno wewnątrzwspólnotowej, jak i krajowej (z zastrzeżeniem faktury VAT RR), powinien być tym samym rachunek wystawiony zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie Ordynacji podatkowej.

Zakres kontroli

Organy podatkowe mogą weryfikować ewidencję prowadzoną przez rolnika ryczałtowego w zakresie porównania ze sprzedażą dokumentowaną fakturą VAT RR. Nie mają jednak podstawy, aby zobowiązać rolnika do prowadzenia tej ewidencji w szerszy lub bardziej sformalizowany sposób niż pozwalający na ustalenie przychodu rocznego.

Kontrola odbywa się u podatnika, chyba że dokumenty są złożone w biurze rachunkowym i urząd skarbowy został o tym powiadomiony na właściwym druku NIP.

Kasa fiskalna

Obowiązek prowadzenia kasy fiskalnej nie jest związany z opodatkowaniem VAT, czy też zwolnieniem od VAT. Kasa fiskalna jest sposobem prowadzenia ewidencji. Zgodnie z ustawą podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, w tym także rolników ryczałtowych, są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zgodnie z tym co było powiedziane powyżej rolnicy ryczałtowi są jednak zwolnieni z obowiązku prowadzenia ewidencji dostawy towarów i usług. Skutkiem tego zwolnienia ? art. 117 pkt 2 ustawy o VAT, jest również zwolnienie z obowiązku używania kasy fiskalnej.

Zwolnienie rolników ryczałtowych z obowiązku stosowania kasy fiskalnej potwierdzają pracownicy organów podatkowych, w tym Ministerstwa Finansów.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)

Transakcje wewnątrzwspólnotowe są opodatkowane w przypadku gdy dotyczą obrotu gospodarczego i są dokonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W przypadku gdy towary są nabywane przez rolnika ryczałtowego dla prowadzonej przez niego działalności gospodarczej ustawa przewiduje jednak zwolnienie z podatku jeżeli całkowita wartość WNT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 50.000 zł

Opisane wyżej WNT powoduje jednak powstanie obowiązku podatkowego w kraju wysyłki, stawką właściwą dla danego towaru w tym kraju, skąd towar jest przywożony. W przypadku jednak gdy rolnik ryczałtowy przy dokonywaniu WNT przekroczy w danym roku wskazaną kwotę, uważa się, że WNT ma miejsce od momentu przekroczenia tej kwoty. Powyższe rodzi obowiązek zapłaty podatku VAT odpowiedniego dla przywożonych towarów.

Taka sytuacja powoduje konieczność zarejestrowania się dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych i obowiązek odprowadzenia wynikającego z tych czynności podatku. Należy jednak podkreślić, że:

- po pierwsze zarejestrowanie się dla potrzeb wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie oznacza, że rolnik ryczałtowy przestaje korzystać ze zwolnienia VAT (jest to zupełnie niezależna kwestia),

- po drugie, że dostawca z kraju unijnego, po spełnieniu pewnych wymogów, nie będzie opodatkowywał tej sprzedaży stawką należną dla kraju wysyłki.

Rozdzielenie korzystania ze zwolnienia z VAT z tytułu dostawy dokonywanej w kraju od opodatkowania transakcji WNT znajduje jednoznaczne potwierdzenie w art. 2 pkt 19 i w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, które w żaden sposób nie uzależniają zwolnienia w kraju od braku obowiązku zapłaty podatku przy WNT. Z drugiej strony opisane zasady zgłoszenia rejestracyjnego w przypadku WNT potwierdzają możliwość jednoczesnej rejestracji VAT UE dla potrzeb WNT przy opodatkowaniu właściwym dla rolników ryczałtowych ( zwolnienie).

Rolnik ryczałtowy, który nie zamierza rezygnować ze zwolnienia z VAT przy sprzedaży w kraju, a będzie chciał uzyskać rejestrację VAT UE, będzie to mógł zrobić, ale tylko występując o rejestrację zgodnie z art. 97 ust. 2 - ze względu na dokonywanie WNT. Rejestracja bowiem z tego tytułu i na tej podstawie nie wpływa na zwolnienie z VAT przy sprzedaży krajowej.

Rolnik ryczałtowy, zobowiązany do zarejestrowania się dla potrzeb wewnątrzwspólnotowego nabycia jest zobowiązany do złożenia druku VAT ? R oraz VAT ? R/UE. W zgłoszeniu VAT ? R rolnik ryczałtowy poza danymi osobowymi w części C.1 zakreśla kwadrat 5 ? podatnik korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.

W informacji VAT ? R/EU rolnik ryczałtowy, w części B zakreśla kwadrat 3 ? podatnik niepodlegający obowiązkowi rejestracji jako podatnik VAT czynny będzie dokonywał wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Rolnik ryczałtowy z tytułu WNT będzie zobowiązany do prowadzenia ewidencji pozwalającej na złożenie deklaracji VAT ? 8, czyli będzie musiał prowadzić ewidencję dotyczącą nabywanych we Wspólnocie towarów.

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) i eksport

Próg zwolnienia ? 50.000 zł i związany z tym obowiązek rejestracji nie dotyczy rolnika ryczałtowego dokonującego WDT. Taki podatnik nie jest zobowiązany do rejestracji i obliczania podatku. W wykonaniu WDT stosuje stawkę właściwą dla sprzedaży krajowej. Rolnik ryczałtowy zwolniony z podatku, w przypadku sprzedaży nieprzetworzonych płodów rolnych nie będzie zobowiązany do naliczania i odprowadzania podatku przy WDT. Analogiczne zasady dotyczą eksportu towarów.

Brak rejestracji VAT uniemożliwia odzyskiwanie VAT zapłaconego wcześniej przy zakupach towarów i usług.

Rolnik ryczałtowy, który nie chce zrezygnować ze zwolnienia w kraju nie ma również możliwości zarejestrowania się w VAT jedynie z tytułu dokonywania WDT. Możliwość rejestracji (bez rezygnacji ze zwolnienia) dotyczy jedynie rolników, którzy powołają się na WNT.

Zarówno WNT i WDT powoduje obowiązek złożenia za okres kwartału informacji podsumowującej.

Transakcje z innymi rolnikami ryczałtowymi

Transakcje pomiędzy rolnikami ryczałtowymi z zasady nie wywierają skutków w VAT. Należy jednak pamiętać, że nabycie towarów od innego rolnika powinno być związane z działalnością rolniczą, czyli wykonywaniem innych czynności niż tylko handel takimi towarami.

Sprzedaż produktów rolnych innemu rolnikowi ryczałtowemu należy uwzględnić w opisanej wcześniej ewidencji ?rocznej? pozwalającej zachować prawo do zwolnienia.

Transakcje z podmiotami będącymi podatnikami VAT

Takie transakcje z zasady są bardzo uproszczone jeżeli chodzi o rolnika ryczałtowego. Wymagają jednak po stronie rolnika podpisu na fakturze, jak i przechowywania faktury przez okres 5 lat, licząc od końca roku w którym wystawiono fakturę. Zasadnicze obowiązki nałożone są w tym zakresie na nabywcę, a ich spełnienie warunkuje prawo do odliczenia wypłaconego zwrotu.

II. Przejście na zasady ogólne wraz z symulacją korzyści.

(Symulacja przygotowana na podstawie materiałów ZSzP )

1. Rezygnacja ze zwolnienia

Rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku może zrezygnować. Prawo rezygnacji trzeba odróżnić od obowiązku przejścia na zasady ogólne, które dotyczy rolników zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych. W tym drugim przypadku, niejako automatycznie rolnik staje się czynnym podatnikiem VAT. W przypadku rezygnacji dobrowolnej rolnik musi spełnić następujące warunki:

1) dokonać w poprzednim roku podatkowym dostawy produktów rolnych oraz świadczenia usług rolniczych o wartości przekraczającej 20.000 zł

2) dokonać zgłoszenia rejestracyjnego

3) prowadzić ewidencję wymaganą dla podatnika VAT przez okres co najmniej 3 kolejnych miesięcy poprzedzających bezpośrednio miesiąc, od którego rolnik ten rezygnuje ze zwolnienia.

Przed dokonaniem wyboru zasad ogólnych należy pamiętać, że podatnicy którzy zrezygnowali ze zwolnienia od podatku, mogą dopiero po upływie 3 lat od daty rezygnacji ze zwolnienia ponownie skorzystać ze zwolnienia przewidzianego dla rolników ryczałtowych. Zwolnienie, o którym mowa w zdaniu pierwszym, obowiązuje pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca (kwartału), od którego podatnicy ci ponownie chcą skorzystać ze zwolnienia.

2. Skutki finansowe wyboru zasad ogólnych

Wybór zasad ogólnych poza koniecznością rozliczenia podatku, wiąże się z możliwością odliczania VAT naliczonego (podatku zawartego w zakupach dokonywanych przez rolnika). Ponieważ rośliny, a więc produkt sprzedawany przez rolnika, są opodatkowane preferencyjną stawką 3%, a zakupywane towary i usługi odpowiednio stawkami wyższymi, prowadzący szkółkę z zasady będzie miał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Urząd skarbowy będzie dokonywał zwrotu wykazanej nadwyżki podatku na rachunek bankowy. W poniższych przykładach przedstawiono 3 warianty działalności uzależnione od intensywności zakupów. Dodatkowo należy wskazać, że od 1 maja 2008 r. nawozy będą opodatkowane stawką VAT w wysokości 7%, a nie jak to ma miejsce obecnie 3%, co jeszcze bardziej zwiększy korzyści z rozliczania VAT ? nadpłacony VAT będzie jeszcze większy.

Należy pamiętać, że przedstawione symulacje opierają się na pewnych uproszczeniach, w szczególności jednak nie zawierają kosztów ponoszonych przez rolnika, które nie są opodatkowane VAT. Do takich kosztów w szczególności należy zaliczyć koszty pracy, ale także koszty usług świadczonych przez podmioty zwolnione.

Symulacje opierają się również na założeniu, że podatnik będzie odbierał faktury przy dokonywanych zakupach.

Analiza powyższych przykładów jednoznacznie pokazuje, że korzyści z rozliczania VAT są zwłaszcza wtedy duże kiedy szkółka dokonuje inwestycji, eksportuje towary lub dokonuje ich wewnątrzwspólnotowej dostawy.

Należy jednak pamiętać, że wybranie zasad ogólnych wiąże przez okres 3 lat (zapowiadane jest skrócenie tego terminu do roku). Dodatkowo jednak rolnik, który zdecyduje się na przejście na zasady ogólne w pierwszym okresie będzie narażony na największą liczbę trudności, po pewnym czasie funkcjonowania większość problemów ewidencyjnych zniknie ze względu na doświadczenie, kontakty z urzędem skarbowym nabiorą cech rutyny i powtarzalności.

III. Charakterystyczne cechy rozliczeń rolnika ? podatnika VAT

1. Ewidencja i zasady dokumentowania

Podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Każda sprzedaż powinna być dokumentowana fakturą VAT stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Obowiązek wystawiania faktur VAT nie dotyczy sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

2. Zakres kontroli

Jak to już było wcześniej wspomniane szkółkarze, którzy zarejestrują się jako podatnicy czynni będą uzyskiwali zwrot nadpłaconego podatku. Powyższe spowoduje z dużą dozą prawdopodobieństwa kontrolę podatkową lub co najmniej tzw. czynności sprawdzające w zakresie prawidłowości zwrotu bezpośredniego. Kontrole takie są przeprowadzane zwłaszcza wobec podatników występujących pierwszy raz lub sporadycznie o zwrot podatku. Jeżeli takie zwroty okażą się powtarzalną praktyką prawdopodobieństwo kontroli istotnie zostanie ograniczone.

3. Transakcje z innymi rolnikami ryczałtowymi

W takich transakcjach podatnik VAT jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT, wypłacenia zryczałtowanego zwrotu oraz zapłaty na rachunek bankowy.

4. Zryczałtowany zwrot

Zasadą jest, że zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za miesiąc, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:

1) nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną;

2) zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14 dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności;

3) w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie produktów rolnych.

Za datę dokonania zapłaty uważa się datę wydania dyspozycji bankowej przekazania środków finansowych na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, jeżeli dyspozycja ta została zrealizowana.

Zaplata na rachunek bankowy dotyczy tej części wynagrodzenia, która stanowi różnicę między kwotą należności za dostarczone produkty rolne a kwotą należności za towary i usługi dostarczone rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę tych produktów rolnych.

Przez należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu rozumie się również potrącenia z tytułu spłat rat pożyczek i zaliczek udzielanych rolnikowi ryczałtowemu dostarczającemu produkty rolne, dokonane przez podatnika nabywającego te produkty, pod warunkiem że:

1) zaliczka została przekazana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, a na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu potwierdzającego dokonanie tej wpłaty;

2) raty i pożyczki wynikają z umów zawartych w formie pisemnej.

Podatnik rozliczający się na zasadach ogólnych bieżę pełną odpowiedzialność, że wszystkie opisane warunki zostaną spełnione, w przeciwnym wypadku traci prawo do odliczenia VAT naliczonego, zapłaconego wcześniej rolnikowi ryczałtowemu.

5. Ograniczenia w odliczeniu VAT naliczonego

Nie wszystkie zakupy opodatkowane VAT dają prawo do odliczenia VAT naliczonego. Do najważniejszych ograniczeń można zaliczyć:

- paliwa silnikowe, olej napędowy oraz gaz, wykorzystywane do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych nie będących ciężarowymi powyżej 3,5 tony ładowności,

- samochody inne niż ciężarowe o ładowności nie przekraczającej 3,5 tony ograniczenie obejmuje nadwyżkę ponad 60% VAT , z tym  że odliczenie nie może być większe niż 6.000 zł,

- usługi noclegowe i gastronomiczne,

W przypadku innych podatników niż rolnicy rozliczenie VAT naliczonego, którego nie można odliczyć, następuje poprzez koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym - rolnik takiej możliwości nie ma.

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1) sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących,

b) w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii,

2) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu, albo jest zwolniona z podatku,

3) wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą tę samą sprzedaż;

4) wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,

b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;

5) faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego.

 

HERBICYDY W SZKÓŁKARSWIE OZDOBNYM

Posted on by info@govirtual.pl

W chwili obecnej jedynie kilka herbicydów jest zarejestrowanych do stosowania w szkółkach drzew i krzewów, a co więcej dotyczy to w zasadzie tylko gruntowych szkółek leśnych lub owocowych (Casoron, Azotop, wybrane graminicydy oraz preparaty o działaniu kontaktowym). Co gorsze raczej nie możemy liczyć na wydłużenie tej listy. Po pierwsze istnieje ogólna tendencja, że herbicydy są ?niemodne?, w związku z czym praktycznie na całym świecie nie są prowadzone szersze badania nad nowymi herbicydami dla szkółkarstwa. Po drugie koszty rejestracji preparatu na daną uprawę są bardzo wysokie, a w przypadku substancji aktywnej nie zarejestrowanej dotychczas w Polsce wręcz horrendalne. W zestawieniu z ogromną różnorodnością gatunków i odmian w szkółkarstwie ozdobnym, a co za tym idzie małą potencjalną powierzchnią zastosowania danego preparatu (a więc małymi zyskami dla firmy chemicznej) oraz dużym ryzykiem uszkodzeń roślin i ewentualnymi wysokimi odszkodowaniami, staje się jasnym, dlaczego firmy chemiczne nie tylko nie starają się o rozszerzenie rejestracji swoich preparatów na rośliny szkółkarskie, ale wręcz nie są zainteresowane, nawet wymianą informacji na temat możliwości stosowania herbicydów w szkółkarstwie ozdobnym. Trzeba pamiętać, że stosowanie preparatów nie zarejestrowanych w Polsce na danej uprawie/roślinie jest nielegalne. Niestety, nie posiadamy takich możliwości jak producenci w niektórych krajach zachodnich czy USA, gdzie istnieje możliwość stosowania w uprawach niskoobszarowych (tzw. minor crops) preparatów zarejestrowanych na inne uprawy, bez konieczności prowadzenia badań rejestracyjnych na każdym gatunku (całkowite ryzyko stosowania takiego preparatu ponosi wtedy szkółkarz, a nie producent preparatu).

W poniższym zestawieniu zgromadzone są informacje pochodzące ze źródeł literaturowych, etykiet rejestracyjnych preparatów oraz własnych doświadczeń. Trzeba jednak pamiętać, że zarówno na skuteczność działania herbicydu jak i reakcję roślin uprawnych na dany preparat w ogromnym stopniu wpływają takie czynniki jak odmiana, wiek, kondycja rośliny, warunki w czasie oraz po przeprowadzeniu zabiegu, system uprawy (gruntowa oraz pojemniki), podłoże, forma preparatu (np. w USA dużą popularnością cieszą się w szkółkach preparaty w formie granulowanej, dobrze tolerowane przez wiele roślin ? jednak te same substancje aktywne zastosowane w formie opryskiwania mogą spowodować poważne uszkodzenia), jakość wody do opryskiwania (np. skuteczność Roundup może być wyraźnie obniżona przy stosowaniu wody o zasadowym odczynie lub zawierającej dużo zawiesin) i wiele innych. Dlatego też wszelkie informacje dotyczące dawek oraz tolerancji roślin na poszczególne preparaty należy traktować z dużą ostrożnością. Ze względu na to, że na rynku dostępne są różne preparaty zawierające tą samą substancję aktywną (często różniące się procentową zawartością tej substancji) wszystkie podane dawki dotyczą substancji aktywnych preparatów (s. a. / ha) i dla obliczenia dawki samego preparatu należy uwzględnić zawartość substancji aktywnej w litrze lub kg preparatu np. dawka 0,8 kg metazachloru na ha odpowiada 2 L Butisanu 400 SC lub 1,6 L Butisanu 500 SC na ha. Zazwyczaj zaleca się zużywać ok. 300 L cieczy roboczej na ha, choć w przypadku preparatów typowo doglebowych dawka ta może być wyższa.

Herbicydy możemy podzielić z grubsza na przedwschodowe (tj. nie dopuszczające do pojawienia się zachwaszczenia) oraz powschodowe. Oczywiście podział nie jest ostry, gdyż wiele preparatów działa zarówno na kiełkujące jak i rosnące już chwasty.

PREPARATY POWSCHODOWE

Typowymi preparatami powschodowymi są totalnie działające preparaty typu glifosatu (Roundup itp.), glufosynat amonowy (Basta), chlopyralid (Lontrel), zwalczające rośliny dwuliścienne np. MCPA (Chwastox) oraz graminicydy tj. preparaty zwalczające trawy, takie jak Gallant, Fusilade, Select itp. O ile te ostatnie mogą być w większości wypadków bezpiecznie stosowane na krzewy ozdobne, również w pojemnikach (choć np. Fusilade może uszkadzać niektóre odmiany jałowców i azalii), o tyle stosując pozostałe preparaty z tej grupy należy unikać kontaktu zielonych części roślin uprawnych z preparatem poprzez wykorzystanie osłon lub prowadzenie zabiegów w okresie spoczynku roślin uprawnych. Dlatego też preparaty te mają duże znaczenie w uprawach gruntowych, ale znacznie mniejsze w uprawie w pojemnikach. W przypadku chwastów jednorocznych lepiej wybierać preparaty o działaniu kontaktowym, gdyż są one bezpieczniejsze przy przypadkowym kontakcie z roślinami uprawnymi niż preparaty układowe (systemiczne). Preparaty te wymagają czasu aby zostały pobrane przez chwasty dlatego należy opryskiwać nie krócej niż kilka godzin przed ewentualnym deszczem lub nawadnianiem upraw.

Glifosat (Roundup, Glyfos i wiele innych) ? preparat pobierany przez zielone części roślin (również młode pędy) i transportowany w roślinie. Działa nieselektywnie, zwalcza chwasty jednoroczne i wieloletnie (niska skuteczność wczesną wiosną ze względu na brak lub słaby rozwój części nadziemnej). Nie zwalcza skrzypu. Stosunkowo dobrze tolerowany przez wiele roślin iglastych w okresie spoczynku (świerki, żywotniki) - przy dawce do 720 g substancji aktywnej / ha (co odpowiada 2L/ha Roundup 360 SL) nawet przy zastosowaniu ?na głowy? roślin uprawnych.

Glufosynat amonowy (Basta) - preparat pobierany przez zielone części roślin i w niewielkim zakresie transportowany w roślinie. Działa nieselektywnie, zwalcza chwasty jednoroczne i części nadziemne chwastów wieloletnich.

MCPA (Chwastox) ? preparat pobierany przez zielone części roślin i transportowany w roślinie. Zwalcza rośliny dwuliścienne (jednoroczne i wieloletnie). Zwalcza skrzyp. Niska skuteczność wczesną wiosną ze względu na brak lub słaby rozwój części nadziemnej.

2,4-D (Aminopielik) ? jak MCPA

Dikwat (Reglone) ? preparat nieselektywny, kontaktowy ? nie transportowany w roślinie, niszczy nadziemne części roślin, z którymi się zetknie. Wymagane bardzo dokładne pokrycie i wielokrotne zabiegi w ciągu sezonu.

Chlopyralid (Lontrel) ? systemiczny preparat pobierany przez liście, ale również przez korzenie, częściowo selektywny, zwalcza m.in. chwasty rumianowate i ostrożeń, rdesty, starzec, żółtlicę, mlecz, przymiotno kanadyjskie. Istnieją doniesienia, że przy zastosowaniu totalnym jest dobrze tolerowany przez niektóre krzewy ozdobne, zwłaszcza starsze np. część iglastych (cis, modrzew, świerk, sosna, żywotnik, niektóre jałowce, niewielkie uszkodzenia jodły i choiny), czy różaneczniki, jabłonie, czereśnie, dęby, choć uszkodza inne np. irgi.

Graminicydy selektywne (np. Fusilade, Focus, Gallant, Select) - preparaty pobierane przez liście i transportowane w roślinie. Działają selektywnie, w zasadzie tylko na trawy. Jednakże niektóre gatunki lub nawet tylko odmiany mogą być uszkadzane przez niektóre z nich (np. Fusilade może uszkadzać Juniperus horizontalis). Zwilżacze zawarte w niektórych z nich mogą również powodować przejściową utratę woskowego nalotu u sino zabarwionych roślin. Uwaga: większość selektywnych graminicydów nie zwalcza lub zwalcza słabo wiechlinę roczną (za wyjątkiem preparatu Select).

PREPARATY PRZEDWSCHODOWE

Preparaty z tej grupy powinny być w większości wypadków stosowane na czystą ziemię, gdyż działają na chwasty w fazie kiełkowania, wschodów lub pierwszych etapów wzrostu. Jednak część preparatów wykazuje również dobre działanie powschodowe (np. oksyfluorofen czy dichlobenil). Po zastosowaniu tych preparatów zabiegi uprawowe powinny być ograniczone do minimum, aby nie naruszyć bariery dla kiełkowania chwastów wytwarzanej w powierzchniowej warstwie gleby przez te preparaty. W przypadku suszy konieczne jest deszczowanie (gleba musi być przynajmniej lekko wilgotna) ? przy przesuszonym podłożu spada skuteczność i wzrasta zagrożenie uszkodzeniami. Ponieważ żaden preparat nie zwalcza skutecznie wszystkich chwastów korzystne jest stosowanie dwóch różnych środków (np. jednego zwalczającego dobrze trawy i drugiego skutecznego przeciw chwastom dwuliściennym) ? w innym przypadku gatunki chwastów nie kontrolowane przez stosowany herbicyd w krótkim czasie zajmą miejsce dobrze zwalczanych gatunków.

Chlorotoluron (Tolurex i in.) ? zwalcza chwasty jedno i dwuliścienne od kiełkowania do fazy kilku liści (słabo rdesty, przytulia, gorczyca, przetaczniki). Może być stosowany w niektórych iglastych przed rozpoczęciem wegetacji w dawce 1-2 kg s.a./ha. Inne gatunki ? do sprawdzenia.

Dichlobenil (Casoron) ? granulat do zwalczania chwastów jedno- i dwuliściennych, w tym wielu chwastów wieloletnich, w gruncie, działa gazowo, najlepiej w niskich temperaturach (nie stosować pod osłonami) przez 3-5 miesięcy. Słabo zwalcza powoje, koniczyny, turzyce i wiechlinę łąkową. Może powodować uszkodzenia odmian płożących (nie stosować), ale generalnie nieźle tolerowany przez wiele gatunków. Do stosowania od 2 roku po sadzeniu (w przypadku Fagus, Ilex, Tamarix i większości iglastych nawet 2 lata po sadzeniu). Nie stosować w Viburnum. Wg niektórych źródeł może powodować uszkodzenia w gatunkach oznaczonych *. Dawki: 4-6 kg s.a./ha

Fenmedifam  (Betanal 160 EC) ? pobierany jest przez liście chwastów (optymalnie w fazie 2-4 liści), zwalcza wybrane chwasty dwuliścienne. Uszkadza klony i złotokap, mało danych o innych gatunkach. Dawki: do 0,96 kg s.a./ha

Izoksaben (Flexidor [Niemcy, Anglia, Irlandia], Gallery [USA], AZ500 [Belgia]) ? zwalcza chwasty dwuliścienne w czasie kiełkowania (słabo: koniczyna, starzec, przymiotna kanadyjskie), stosować na czystą ziemię nie wcześniej niż 7 dni po sadzeniu roślin (aby ziemia osiadła) i zdeszczować w ciągu kilku dni. Preparat trwały ? nie przekraczać 2 dawek w sezonie. Nie stosować na rośliny słabo ukorzenione. Ciekawy preparat, gdyż dobrze kontroluje wiele chwastów dwuliściennych, a jest dobrze tolerowany przez większość drzew i krzewów liściastych (może być stosowany ?po głowach? nawet przez cały okres wegetacji). Słabo działa na chwasty jednoliścienne. Nie stosować w Euonymus, Hydrangea, Syringa, a w USA nie zalecany również dla Larix. Dawki: 0,25-1 kg s.a./ha. Substancja nie zarejestrowana w Polsce w żadnym preparacie.

Lenacyl (Venzar, Buracyl) ? zwalcza chwasty dwuliścienne w czasie kiełkowania, stosować na czystą ziemię, działa do 3 mies., choć skuteczność nie najwyższa, ale dobrze tolerowany przez wiele roślin przy stosowaniu nalistnym ? stosowany od wielu lat również w młodzieży. Nie stosować na Viburnum rhytidophyllum. Dawki: 1-2 kg s.a./ha.

Linuron (Afalon, Linurex i in.) ? działa do fazy 6 liści (pobierany przez korzenie i liście), gł. na chwasty dwuliścienne; stosować przed ruszeniem wegetacji na roślinach ozdobnych ? w sezonie powoduje uszkodzenia nawet wielu roślin iglastych (w tabeli *) ? brak jednak jednoznacznych danych.. Formy granulowane (u nas niedostępne) są lepiej tolerowane, ale nawet one mogą uszkadzać część gatunków (patrz tabela). Dawki: 0,5-1 kg s.a./ha

Metazachlor (np. Butisan 400 SC lub 500 SC!!!) ? działa na chwasty kiełkujące do fazy pierwszej pary liści, nie zwalcza perzu, ostrożenia, powoju, wilczomlecza, słabo rdesty, gorczycę polną, tobołki; stosować przed ruszeniem wegetacji lub po zakończeniu aktywnego wzrostu, nie stosować w czasie upałów. Powszechnie stosowany w Europie Zachodniej, gdyż pomimo nie nadzwyczajnej skuteczności zwalcza wiele chwastów jednorocznych i jest dobrze tolerowany przez wiele krzewów przy zastosowaniu nalistnym, również w młodzieży. Dla ograniczenia uszkodzeń przy zastosowaniu na liście wskazany spłukanie poprzez deszczowanie W Anglii brak zaleceń do uprawy w pojemnikach. Nie stosować w Callicarpa, Deutzia, Erica, przejściowe uszkodzenia w Fraxinus, Pinus, Robinia i Viburnum, możliwe również uszkodzenia u Ribes, Spiraea zwłaszcza S. bumalda, Chamaecyparis i Larix. Dawki: 0,5-1,25 kg s.a./ha

Metolachlor (Dual) ? działa na chwasty jednoliścienne i niektóre dwuliścienne w czasie kiełkowania, nie zwalcza perzu. Unikać stosowania na młode przyrosty ? możliwe poparzenia. Spłukać po zastosowaniu. Może być stosowany w młodzieży, choć rzadziej w pojemnikach, niż w gruncie. Stosować na dobrze ukorzenione rośliny, minimum 10 dni po sadzeniu. Dawki: 2-4 kg s.a./ha.

Napropamid (Devrinol) ? zwalcza kiełkujące chwasty jednoliścienne i niektóre dwuliścienne (gwiazdnica), choć jego skuteczność jest nie najlepsza ? słabo zwalcza np. Cardamine hirsuta czy Oxalis sp. Po zastosowaniu konieczne deszczowanie lub mieszanie z glebą, najlepiej stosować jesienią lub wiosną. Dobrze tolerowany przez wiele gatunków, również w młodzieży, przy stosowaniu totalnym. Dawki: 2-6 kg s.a./ha.

Oksadiazon (Ronstar) ? zwalcza jednoroczne chwasty jednoliścienne i wiele dwuliściennych w fazie kiełkowania (mało skuteczny przeciw gwiazdnicy i wilczomleczom), pobierany również przez liście ? unikać kontaktu z roślinami uprawnymi, nie ściółkować. Formy granulowane (USA) są dużo lepiej tolerowane i są jednymi z najpopularniejszych preparatów, również w młodzieży. Dawki: 2-4 kg s.a./ha. Substancja nie zarejestrowana w Polsce w żadnym preparacie.

Oksyfluorofen (Goal, Galigan) ? działa doglebowo (przedwschodowo) i powschodowo, słabo zwalcza gwiazdnicę (wg. danych z etykiety) oraz stosunkowo krótko działa na trawy (wg. danych amerykańskich) ? w doświadczeniach w Polsce skuteczność wobec tych gatunków była dobra. Stosować tylko w roślinach iglastych !!! (?po głowach?), przed rozpoczęciem, lub po zakończeniu intensywnego wzrostu. Konieczne światło dla aktywności - nie mieszać z ziemią, nie przykrywać. Zalecany również w młodzieży i siewkach. Ze względu na możliwe uszkodzenia (w tabeli - *) nie stosować, lub stosować obniżone dawki w Chamaecyparis, Abies (rejestracja w USA tylko dla A. fraserii) i niektórych sosnach. Może być również stosowany (selektywnie ? bez kontaktu z liśćmi roślin uprawnych) w wybranych drzewach liściastych pod warunkiem, że liście znajdują się co najmniej 1 m nad ziemią, a nawet w niektórych krzewach liściastych przed rozwojem pąków (róże) ? ale takich danych jest mało. Dawki: 0,25-0,96 kg s.a./ha (przy stosowaniu powschodowym wystarczą dawki 0,25-0,5 kg s.a./ha).

Oryzalin (Surflan) ? zwalcza głównie chwasty jednoliścienne w fazie kiełkowania. Stosować minimum 4 tygodnie po sadzeniu. Dobrze tolerowany przez wiele gatunków liściastych i iglastych również przy zastosowaniu totalnym. Nie stosować w Pseudotsuga i Tsuga. Substancja nie zarejestrowana w Polsce. Dawki: 2-4 kg s.a./ha.

Pendimetalina (Stomp i in.) ? zwalcza chwasty jedno- i (słabiej) niektóre dwuliścienne w czasie kiełkowania i wschodów (do fazy 2 liści); odporne są starzec, żółtlica, chwasty wieloletnie. Stosować przed rozpoczęciem wzrostu przez rośliny. W przypadku roślin przesadzanych odczekać, aż ziemia osiądzie ? ok. 4 tyg. Nie stosować w modrzewiach, tujach i niektórych sosnach. Dawki: 2-4 kg s.a./ha, ale obserwowano uszkodzenia roślin iglastych (w tabeli zaznaczone *) już przy dawce 1 kg s.a./ha.

Propyzamid (Kerb) ? zwalcza głównie chwasty jednoliścienne w fazie kiełkowania i młode siewki, pobierany przez korzenie. Należy stosować w niskiej temperaturze późną jesienią lub zimą (przy zastosowaniu na przedwiośniu znacznie wzrasta ryzyko uszkodzeń) nie wcześniej niż rok po sadzeniu roślin. W USA zalecany jedynie w gruncie (w tabeli *), ale istnieją pozytywne doświadczenia z zastosowaniem go w roślinach iglastych w pojemnikach. Stosowanie totalne tj. ?po głowach?. Nie stosować w Gleditsia, Laburnum, Rosa, Syringa. W USA nie zalecany również dla Chamaecyparis i Larix. Dawki: 1-2 kg s.a./ha.

Symazyna (Azotop i in.) ? działa na kiełkujące chwasty; wiele chwastów uodporniło się na symazynę (przymiotno kanadyjskie, starzec, szarłat); stosować przed wschodami chwastów. Długo zalega w glebie ? ryzyko uszkodzeń po wielokrotnym stosowaniu ? stosować raz w sezonie. Przy umiarkowanych dawkach preparat jest dobrze tolerowany przez wiele roślin. Stosowanie totalne również w trakcie wegetacji roślin uprawnych. Jest zarejestrowany w Polsce dla kilku gatunków w szkółkach leśnych. W USA za wrażliwe uznaje się Chamaecyparis, Pinus strobus i Larix (choć Azotop jest zarejestrowanyw Polsce w uprawie modrzewia!). Obserwowano też uszkodzenia Juniperus squamata i cisów. Stosować jedynie dla starszych roślin (rok po posadzeniu). Dawki: 1-2 kg s.a./ha. Mniejsze dawki stosować w pojemnikach i mniejszych roślinach.

Trifluranina (Treflan i in.) ? hamuje wzrost korzeni chwastów, zwłaszcza jednoliściennych, nie zawsze dość skuteczna. Może być stosowana zaraz po sadzeniu, a nawet przed sadzeniem roślin (i wymieszana z glebą). Rozkłada się pod wpływem światła, dlatego wymaga deszczowania (wyższe dawki), ściółkowania lub wymieszania z glebą bezpośrednio po stosowaniu. W podłożach organicznych jej skuteczność jest znacznie niższa. Aktywna do ok. 6 tyg. Dobrze tolerowana przez wiele gatunków, zarówno w gruncie jak i pojemnikach. Nie zalecana w uprawie Abies fraserii. Istnieją doniesienia o uszkodzeniach żywotników. Dawki: 0,5-4 kg s.a./ha (niższe dawki przy mieszaniu z ziemią).

ZASADY OPODATKOWANIA DZIAŁALNOŚCI ROLNICZEJ PODATKIEM OD TOWARÓW I USŁUG

Posted on by info@govirtual.pl

Niniejszy artykuł jest syntetyczną monografią dotyczącą zasad opodatkowania podatkiem od towarów i usług działalności rolniczej.

Pierwsza część porusza zagadnienia związane z opodatkowaniem działalności rolniczej przez rolników ryczałtowych zwolnionych z VAT.

W części drugiej omówiono zasady przejścia na zasady ogólne wraz z symulacją skutków obu rozwiązań.

Część trzecia dotyczy rozliczeń podmiotów zajmujących się działalnością rolniczą i nie korzystających ze zwolnienia VAT.

I. Rolnik ryczałtowy

Działalność rolnicza

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) ? dalej ustawa o VAT ? za działalność rolniczą uważa produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11), a także świadczenie usług rolniczych.

Zgodnie z ustawą rolnikiem ryczałtowym jest osoba dokonująca dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadcząca usługi rolnicze, korzystająca ze zwolnienia od podatku i nie zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych. W tym wypadku warto wspomnieć, że aktualnie przedmiotem prac parlamentarnych jest ustawa zmieniająca ustawę o rachunkowości w zakresie zwiększenia kwoty uprawniającej do zwolnienia z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych. Prawdopodobnie limit ten zostanie podniesiony z kwoty 800.000 euro do kwoty 1.200.000 euro.

Za produkty rolne uważa się towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego, z produktów pochodzących, z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym.

Ponieważ ustawa o VAT nie definiuje, kiedy produkty rolne są uważane za pochodzące z własnej działalności, posiłkowo można zastosować przepisy z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tą ustawą produkty roślinne pochodzą z własnej działalności rolniczej jeżeli okres ich przetrzymywania w trakcie którego następuje ich biologiczny wzrost, jest nie mniejszy od miesiąca. Dla uznania jednak za produkt pochodzący z własnej działalności rolniczej kluczowym jest warunek, że roślina od momentu zakupu np. od innego rolnika podlega uprawie, a nie jest wstawiana bezpośrednio i jedynie do sprzedaży.

Stawka podatku

Do końca kwietnia 2008 r. dostawa produktów rolnych jest opodatkowana 3% stawką podatku VAT. Polska uzyskała jednak zgodę Komisji UE na stosowanie tej stawki do 31.12.2010 r. Na tej podstawie Ministerstwo Finansów zapowiadało wydanie rozporządzenia Ministra Finansów utrzymującego 3% stawkę na produkty rolne. Ostatecznie został jednak przygotowany projekt ustawy utrzymujący do 31 grudnia 2010 stawkę w wysokości 3% na towary wykazane w nowym załączniku do ustawy - nr 10. Zgodnie z poz. 2 tego załącznika stawka 3% VAT będzie dotyczyła PKWiU 01.12 ? Warzywa, specjalne rośliny ogrodnicze, produkty szkółkarskie.

Projektowana ustawa podwyższa również stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku dla rolników ryczałtowych z 5% do 6%. Powyższe wynika z zakończenia z dniem 30 kwietnia 2008 r. okresu przejściowego umożliwiającego stosowanie 3% stawki na środki produkcji dla rolnictwa, a w konsekwencji opodatkowanie tych produktów stawką w wysokości 7%. Przewidziana w projekcie, stawka zryczałtowanego zwrotu podatku została oparta zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów, na danych z Rachunków Ekonomicznych Rolnictwa. Podwyższenie stawki zryczałtowanego zwrotu podatku do 6% ma zrekompensować podwyżkę stawki podatku na środki produkcji dla rolnictwa (nawozy, środki ochrony roślin).

Ustawa powinna wejść w życie z dniem 1 maja br. z uwagi na zakończenie z dniem 30 kwietnia 2008 r. okresu przejściowego, w którym zezwolono na stosowanie przez Polskę obniżonej stawki 3% na środki produkcji dla rolnictwa. Projekt ustawy przeszedł uzgodnienia międzyresortowe, uzyskał już akceptację Rady Ministrów, miesiąc kwiecień pozostał na uchwalenie tej ustawy przez Parlament i podpisanie przez Prezydenta.

Ponieważ jest to projekt, który nie powinien budzić kontrowersji powyższe terminy mają szansę zostać dotrzymane.

Warunki zwolnienia

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej jest zwolniony z podatku. Takie rozwiązanie powoduje, że wszystkie czynności związane z dostawą produktów rolnych przez rolnika ryczałtowego, korzystają ze zwolnienia od VAT.

Rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla podatnika VAT przysługuje zryczałtowany zwrot podatku. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych i wynosi 5% (od 1 maja 2008 r. prawdopodobnie 6%).

Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego, wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy. Faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych jest oznaczona jako "Faktura VAT RR" i musi zawierać co najmniej:

? imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy;

? numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy;

? numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość, datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który wydał dokument, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną;

? datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury;

? nazwy nabytych produktów rolnych;

? jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów;

? cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

? wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

? stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku;

? kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych;

? wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku;

? kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie;

? czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.

W szczególności należy zwrócić uwagę, że faktura VAT RR musi, w przeciwieństwie do innych faktur, być podpisana przez obie strony umowy.

Faktura VAT RR powinna również zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych w brzmieniu: "Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.".

Od spełnienia wszystkich warunków przewidzianych ustawą zależy, czy nabywca produktów rolnych pochodzących od rolnika ryczałtowego zachowa prawo do odliczenia wypłaconego zwrotu od swojego VAT należnego. Obowiązkiem rolnika ryczałtowego jest przechowywać oryginały faktur VAT RR przez okres 5 lat, licząc od końca roku, w którym wystawiono fakturę.

Rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku:

? wystawiania faktur,

? prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług,

? składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej, z wyjątkiem deklaracji związanej z WNT

? dokonania zgłoszenia rejestracyjnego.

Ewidencja i zasady dokumentacji

Jak już to było wspomniane wyżej rolnik ryczałtowy jest zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji dla celów VAT. Powyższe oznacza, że nie musi prowadzić również ewidencji przewidzianej w art. 109 ust. 1 ustawy o VAT ? czyli ewidencji sprzedaży za dany dzień, którą są zobowiązani prowadzić podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT ze względu na małe obroty (50.000 zł).

Taką ewidencję rolnik ryczałtowy jest zobowiązany prowadzić jedynie w sytuacji gdy zamierza zrezygnować ze zwolnienia (przez okres co najmniej 3 miesięcy).

Powyższe nie oznacza jednak, że rolnik ryczałtowy nie jest zobowiązany do prowadzenia żadnej ewidencji dokonywanych dostaw. Status rolnika ryczałtowego jest bowiem zależny od braku obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych ? art. 2 pkt 19 ustawy o VAT. Zgodnie natomiast z ustawą o rachunkowości osoby fizyczne są zobowiązane do zaprowadzania ksiąg rachunkowych jeżeli ich przychód netto za poprzedni rok obrachunkowy wyniósł co najmniej 800.000 euro (prawdopodobnie kwota ulegnie zwiększeniu do 1.200.000 euro). Na tej podstawie można wysnuć wniosek, że rolnik ryczałtowy jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji sprzedaży za okres nie dłuższy niż rok, forma tej ewidencji nie jest jednak regulowana żadnymi przepisami. Powyższe nie dotyczy jedynie WNT.

Ponieważ rolnik ryczałtowy nie jest zarejestrowany, jako czynny podatnik VAT, nie może dokumentować dokonywanej przez siebie dostawy fakturą VAT. Właściwym dokumentem dla czynności dostawy, zarówno wewnątrzwspólnotowej, jak i krajowej (z zastrzeżeniem faktury VAT RR), powinien być tym samym rachunek wystawiony zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie Ordynacji podatkowej.

Zakres kontroli

Organy podatkowe mogą weryfikować ewidencję prowadzoną przez rolnika ryczałtowego w zakresie porównania ze sprzedażą dokumentowaną fakturą VAT RR. Nie mają jednak podstawy, aby zobowiązać rolnika do prowadzenia tej ewidencji w szerszy lub bardziej sformalizowany sposób niż pozwalający na ustalenie przychodu rocznego.

Kontrola odbywa się u podatnika, chyba że dokumenty są złożone w biurze rachunkowym i urząd skarbowy został o tym powiadomiony na właściwym druku NIP.

Kasa fiskalna

Obowiązek prowadzenia kasy fiskalnej nie jest związany z opodatkowaniem VAT, czy też zwolnieniem od VAT. Kasa fiskalna jest sposobem prowadzenia ewidencji. Zgodnie z ustawą podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, w tym także rolników ryczałtowych, są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zgodnie z tym co było powiedziane powyżej rolnicy ryczałtowi są jednak zwolnieni z obowiązku prowadzenia ewidencji dostawy towarów i usług. Skutkiem tego zwolnienia ? art. 117 pkt 2 ustawy o VAT, jest również zwolnienie z obowiązku używania kasy fiskalnej.

Zwolnienie rolników ryczałtowych z obowiązku stosowania kasy fiskalnej potwierdzają pracownicy organów podatkowych, w tym Ministerstwa Finansów.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)

Transakcje wewnątrzwspólnotowe są opodatkowane w przypadku gdy dotyczą obrotu gospodarczego i są dokonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W przypadku gdy towary są nabywane przez rolnika ryczałtowego dla prowadzonej przez niego działalności gospodarczej ustawa przewiduje jednak zwolnienie z podatku jeżeli całkowita wartość WNT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 50.000 zł

Opisane wyżej WNT powoduje jednak powstanie obowiązku podatkowego w kraju wysyłki, stawką właściwą dla danego towaru w tym kraju, skąd towar jest przywożony. W przypadku jednak gdy rolnik ryczałtowy przy dokonywaniu WNT przekroczy w danym roku wskazaną kwotę, uważa się, że WNT ma miejsce od momentu przekroczenia tej kwoty. Powyższe rodzi obowiązek zapłaty podatku VAT odpowiedniego dla przywożonych towarów.

Taka sytuacja powoduje konieczność zarejestrowania się dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych i obowiązek odprowadzenia wynikającego z tych czynności podatku. Należy jednak podkreślić, że:

- po pierwsze zarejestrowanie się dla potrzeb wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie oznacza, że rolnik ryczałtowy przestaje korzystać ze zwolnienia VAT (jest to zupełnie niezależna kwestia),

- po drugie, że dostawca z kraju unijnego, po spełnieniu pewnych wymogów, nie będzie opodatkowywał tej sprzedaży stawką należną dla kraju wysyłki.

Rozdzielenie korzystania ze zwolnienia z VAT z tytułu dostawy dokonywanej w kraju od opodatkowania transakcji WNT znajduje jednoznaczne potwierdzenie w art. 2 pkt 19 i w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, które w żaden sposób nie uzależniają zwolnienia w kraju od braku obowiązku zapłaty podatku przy WNT. Z drugiej strony opisane zasady zgłoszenia rejestracyjnego w przypadku WNT potwierdzają możliwość jednoczesnej rejestracji VAT UE dla potrzeb WNT przy opodatkowaniu właściwym dla rolników ryczałtowych ( zwolnienie).

Rolnik ryczałtowy, który nie zamierza rezygnować ze zwolnienia z VAT przy sprzedaży w kraju, a będzie chciał uzyskać rejestrację VAT UE, będzie to mógł zrobić, ale tylko występując o rejestrację zgodnie z art. 97 ust. 2 - ze względu na dokonywanie WNT. Rejestracja bowiem z tego tytułu i na tej podstawie nie wpływa na zwolnienie z VAT przy sprzedaży krajowej.

Rolnik ryczałtowy, zobowiązany do zarejestrowania się dla potrzeb wewnątrzwspólnotowego nabycia jest zobowiązany do złożenia druku VAT ? R oraz VAT ? R/UE. W zgłoszeniu VAT ? R rolnik ryczałtowy poza danymi osobowymi w części C.1 zakreśla kwadrat 5 ? podatnik korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.

W informacji VAT ? R/EU rolnik ryczałtowy, w części B zakreśla kwadrat 3 ? podatnik niepodlegający obowiązkowi rejestracji jako podatnik VAT czynny będzie dokonywał wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Rolnik ryczałtowy z tytułu WNT będzie zobowiązany do prowadzenia ewidencji pozwalającej na złożenie deklaracji VAT ? 8, czyli będzie musiał prowadzić ewidencję dotyczącą nabywanych we Wspólnocie towarów.

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) i eksport

Próg zwolnienia ? 50.000 zł i związany z tym obowiązek rejestracji nie dotyczy rolnika ryczałtowego dokonującego WDT. Taki podatnik nie jest zobowiązany do rejestracji i obliczania podatku. W wykonaniu WDT stosuje stawkę właściwą dla sprzedaży krajowej. Rolnik ryczałtowy zwolniony z podatku, w przypadku sprzedaży nieprzetworzonych płodów rolnych nie będzie zobowiązany do naliczania i odprowadzania podatku przy WDT. Analogiczne zasady dotyczą eksportu towarów.

Brak rejestracji VAT uniemożliwia odzyskiwanie VAT zapłaconego wcześniej przy zakupach towarów i usług.

Rolnik ryczałtowy, który nie chce zrezygnować ze zwolnienia w kraju nie ma również możliwości zarejestrowania się w VAT jedynie z tytułu dokonywania WDT. Możliwość rejestracji (bez rezygnacji ze zwolnienia) dotyczy jedynie rolników, którzy powołają się na WNT.

Zarówno WNT i WDT powoduje obowiązek złożenia za okres kwartału informacji podsumowującej.

Transakcje z innymi rolnikami ryczałtowymi

Transakcje pomiędzy rolnikami ryczałtowymi z zasady nie wywierają skutków w VAT. Należy jednak pamiętać, że nabycie towarów od innego rolnika powinno być związane z działalnością rolniczą, czyli wykonywaniem innych czynności niż tylko handel takimi towarami.

Sprzedaż produktów rolnych innemu rolnikowi ryczałtowemu należy uwzględnić w opisanej wcześniej ewidencji ?rocznej? pozwalającej zachować prawo do zwolnienia.

Transakcje z podmiotami będącymi podatnikami VAT

Takie transakcje z zasady są bardzo uproszczone jeżeli chodzi o rolnika ryczałtowego. Wymagają jednak po stronie rolnika podpisu na fakturze, jak i przechowywania faktury przez okres 5 lat, licząc od końca roku w którym wystawiono fakturę. Zasadnicze obowiązki nałożone są w tym zakresie na nabywcę, a ich spełnienie warunkuje prawo do odliczenia wypłaconego zwrotu.

II. Przejście na zasady ogólne wraz z symulacją korzyści.

(Symulacja przygotowana na podstawie materiałów ZSzP )

1. Rezygnacja ze zwolnienia

Rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku może zrezygnować. Prawo rezygnacji trzeba odróżnić od obowiązku przejścia na zasady ogólne, które dotyczy rolników zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych. W tym drugim przypadku, niejako automatycznie rolnik staje się czynnym podatnikiem VAT. W przypadku rezygnacji dobrowolnej rolnik musi spełnić następujące warunki:

1) dokonać w poprzednim roku podatkowym dostawy produktów rolnych oraz świadczenia usług rolniczych o wartości przekraczającej 20.000 zł

2) dokonać zgłoszenia rejestracyjnego

3) prowadzić ewidencję wymaganą dla podatnika VAT przez okres co najmniej 3 kolejnych miesięcy poprzedzających bezpośrednio miesiąc, od którego rolnik ten rezygnuje ze zwolnienia.

Przed dokonaniem wyboru zasad ogólnych należy pamiętać, że podatnicy którzy zrezygnowali ze zwolnienia od podatku, mogą dopiero po upływie 3 lat od daty rezygnacji ze zwolnienia ponownie skorzystać ze zwolnienia przewidzianego dla rolników ryczałtowych. Zwolnienie, o którym mowa w zdaniu pierwszym, obowiązuje pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca (kwartału), od którego podatnicy ci ponownie chcą skorzystać ze zwolnienia.

2. Skutki finansowe wyboru zasad ogólnych

Wybór zasad ogólnych poza koniecznością rozliczenia podatku, wiąże się z możliwością odliczania VAT naliczonego (podatku zawartego w zakupach dokonywanych przez rolnika). Ponieważ rośliny, a więc produkt sprzedawany przez rolnika, są opodatkowane preferencyjną stawką 3%, a zakupywane towary i usługi odpowiednio stawkami wyższymi, prowadzący szkółkę z zasady będzie miał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Urząd skarbowy będzie dokonywał zwrotu wykazanej nadwyżki podatku na rachunek bankowy. W poniższych przykładach przedstawiono 3 warianty działalności uzależnione od intensywności zakupów. Dodatkowo należy wskazać, że od 1 maja 2008 r. nawozy będą opodatkowane stawką VAT w wysokości 7%, a nie jak to ma miejsce obecnie 3%, co jeszcze bardziej zwiększy korzyści z rozliczania VAT ? nadpłacony VAT będzie jeszcze większy.

Należy pamiętać, że przedstawione symulacje opierają się na pewnych uproszczeniach, w szczególności jednak nie zawierają kosztów ponoszonych przez rolnika, które nie są opodatkowane VAT. Do takich kosztów w szczególności należy zaliczyć koszty pracy, ale także koszty usług świadczonych przez podmioty zwolnione.

Symulacje opierają się również na założeniu, że podatnik będzie odbierał faktury przy dokonywanych zakupach.

Analiza powyższych przykładów jednoznacznie pokazuje, że korzyści z rozliczania VAT są zwłaszcza wtedy duże kiedy szkółka dokonuje inwestycji, eksportuje towary lub dokonuje ich wewnątrzwspólnotowej dostawy.

Należy jednak pamiętać, że wybranie zasad ogólnych wiąże przez okres 3 lat (zapowiadane jest skrócenie tego terminu do roku). Dodatkowo jednak rolnik, który zdecyduje się na przejście na zasady ogólne w pierwszym okresie będzie narażony na największą liczbę trudności, po pewnym czasie funkcjonowania większość problemów ewidencyjnych zniknie ze względu na doświadczenie, kontakty z urzędem skarbowym nabiorą cech rutyny i powtarzalności.

III. Charakterystyczne cechy rozliczeń rolnika ? podatnika VAT

1. Ewidencja i zasady dokumentowania

Podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Każda sprzedaż powinna być dokumentowana fakturą VAT stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Obowiązek wystawiania faktur VAT nie dotyczy sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

2. Zakres kontroli

Jak to już było wcześniej wspomniane szkółkarze, którzy zarejestrują się jako podatnicy czynni będą uzyskiwali zwrot nadpłaconego podatku. Powyższe spowoduje z dużą dozą prawdopodobieństwa kontrolę podatkową lub co najmniej tzw. czynności sprawdzające w zakresie prawidłowości zwrotu bezpośredniego. Kontrole takie są przeprowadzane zwłaszcza wobec podatników występujących pierwszy raz lub sporadycznie o zwrot podatku. Jeżeli takie zwroty okażą się powtarzalną praktyką prawdopodobieństwo kontroli istotnie zostanie ograniczone.

3. Transakcje z innymi rolnikami ryczałtowymi

W takich transakcjach podatnik VAT jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT, wypłacenia zryczałtowanego zwrotu oraz zapłaty na rachunek bankowy.

4. Zryczałtowany zwrot

Zasadą jest, że zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za miesiąc, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:

 1) nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną;

 2) zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14 dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności;

 3) w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie produktów rolnych.

Za datę dokonania zapłaty uważa się datę wydania dyspozycji bankowej przekazania środków finansowych na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, jeżeli dyspozycja ta została zrealizowana.

Zaplata na rachunek bankowy dotyczy tej części wynagrodzenia, która stanowi różnicę między kwotą należności za dostarczone produkty rolne a kwotą należności za towary i usługi dostarczone rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę tych produktów rolnych.

Przez należności za towary i usługi dostarczane rolnikowi ryczałtowemu rozumie się również potrącenia z tytułu spłat rat pożyczek i zaliczek udzielanych rolnikowi ryczałtowemu dostarczającemu produkty rolne, dokonane przez podatnika nabywającego te produkty, pod warunkiem że:

 1) zaliczka została przekazana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, a na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu potwierdzającego dokonanie tej wpłaty;

 2) raty i pożyczki wynikają z umów zawartych w formie pisemnej.

Podatnik rozliczający się na zasadach ogólnych bieżę pełną odpowiedzialność, że wszystkie opisane warunki zostaną spełnione, w przeciwnym wypadku traci prawo do odliczenia VAT naliczonego, zapłaconego wcześniej rolnikowi ryczałtowemu.

5. Ograniczenia w odliczeniu VAT naliczonego

Nie wszystkie zakupy opodatkowane VAT dają prawo do odliczenia VAT naliczonego. Do najważniejszych ograniczeń można zaliczyć:

- paliwa silnikowe, olej napędowy oraz gaz, wykorzystywane do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych nie będących ciężarowymi powyżej 3,5 tony ładowności,

- samochody inne niż ciężarowe o ładowności nie przekraczającej 3,5 tony ograniczenie obejmuje nadwyżkę ponad 60% VAT , z tym  że odliczenie nie może być większe niż 6.000 zł,

- usługi noclegowe i gastronomiczne,

W przypadku innych podatników niż rolnicy rozliczenie VAT naliczonego, którego nie można odliczyć, następuje poprzez koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym - rolnik takiej możliwości nie ma.

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1) sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących,

b) w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii,

2) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu, albo jest zwolniona z podatku,

3) wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą tę samą sprzedaż;

4) wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,

b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;

5) faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego.

 

 

Składka na fundusz marketingowy 2008

Posted on by info@govirtual.pl

Do 30 kwietnia prosimy wpłacić składkę na fundusz marketingowy.

Kwota 1500,00 zł należna jest od każdej szkółki, niezależnie od liczby członków - osób fizycznych.

nr konta

57 1500 1865 1218 6008 7980 0000

Prosimy o terminowe uregulowanie wpłaty.

Po upływie I terminu (30 kwietnia) - do kwoty podstawowej doliczone zostanie 10%.

 

Targi Ogrodnicze GARDENIA

Posted on by info@govirtual.pl

W dniach 11-13.04.2008. odbyły się w Poznaniu Targi Ogrodnicze GARDENIA, których patronem branżowym był Związek Szkółkarzy Polskich. Targom towarzyszyły liczne imprezy dodatkowe, takie, jak pokazy florystyczne, porady specjalistów. Rozstrzygnięto dwa konkursy, które wyłoniły najlepsze produkty oraz najlepsze stoiska odzwierciedlające strategię marketingową firm. Trzy produkty nagrodzono złotym medalem Międzynarodowych Targów Poznańskich. Odbyło się również seminarium Miejska Sztuka Ogrodowa ?Drzewa w architekturze miasta? , w którym udział wzięło ponad 160 osób.

Związek Szkółkarzy Polskich wraz z 14. szkółkami ? członkami stowarzyszenia wziął udział w tegorocznej Gardenii. Stoisko miało łącznie 352 m?. Jednym z trzech przyznanych złotych medali został nagrodzony  Świerk kłujący ?Srebrzysty kulisty? zgłoszony do konkursu przez p. Elżbietę Nowicką ? Szkółka Roślin Ozdobnych, Kraśnica 28, 62-590 Golina.

Związek uczestniczył także w seminarium ?Drzewa w architekturze miasta?. W oparciu o prezentację multimedialną Joanna Filipczak wygłosiła referat pt. ?Aspekty jakości materiału szkółkarskiego i nowe źródła informacji przydatne w tworzeniu terenów zieleni?. Referat propagował nowy portal internetowy Związku oraz nowe zalecenia jakościowe dla szkółkarskiego materiału ozdobnego. Więcej o targach na http://www.gardenia.mtp.pl/.

WYBRANE ZAGADNIENIA OPODATKOWANIA SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI PODATKIEM VAT SPRZEDAŻ NIERUCHOMOŚCI DOKONYWANA PRZEZ ROLNIKA

Posted on by info@govirtual.pl

Zgodnie z ustawą o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Termin działalność gospodarcza użyty w ustawie, jest różny od tego samego terminu zdefiniowanego w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Czynności mieszczące się w obu definicjach nie do końca się pokrywają, można jedynie wskazywać, że definicja użyta w ustawie o VAT ma charakter szerszy. Powyższe powoduje, że istnieją sytuacje w których podmiot nie prowadzi działalności gospodarczej w sensie ustawy o działalności gospodarczej, nie ma obowiązku rejestracji (dla obu ustaw bez znaczenia jest fakt faktycznej rejestracji) i jednocześnie będzie uznany za prowadzącego działalność gospodarczą w znaczeniu ustawy o VAT.

Przykładowo osoba nie prowadząca działalności gospodarczej, w sensie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej - rolnik, dokonuje sprzedaży kilku działek lub mieszkań.

Zgodnie z powołaną ustawą o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dla uznania, osoby fizycznej za podatnika w związku ze sprzedażą nieruchomości konieczne jest tym samym wykonywanie działalności handlowej.

Działalność handlowa nie jest definiowana w ustawie, możemy się tym samym oprzeć na definicji słownikowej.

Drugim warunkiem koniecznym dla uznania osoby fizycznej za podatnika jest warunek, aby działalność ta była wykonywana w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy, nawet jeżeli została wykonana jednokrotnie. Mimo, że zamiar jest zawsze subiektywnym zamierzeniem osoby, to w tym przypadku należy go oceniać przy uwzględnieniu kryterium obiektywnego, jak w określonym przypadku zachowałaby się racjonalnie działająca osoba.

Osoba fizyczna będzie tym samym wykonywała tak rozumianą działalność gospodarczą jeżeli będzie dokonywała powtarzających się zakupów, a następnie sprzedaży i będzie w tym zakresie wykazywała od momentu dokonania pierwszej sprzedaży zamiar ich dokonywania w przyszłości wielokrotnie, nieograniczoną ilość razy.

Warunki te nie będą spełnione zwłaszcza w sytuacji gdy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży, chociażby wielokrotnej, majątku wcześniej nabytego, bez dokonywania zakupów. Sytuacja taka zaistnieje zwłaszcza w przypadku wyprzedaży nieruchomości odziedziczonej lub wcześniej zakupionej z przeznaczeniem na cel prywatny. Ważnym elementem oceny jest dokonywanie tych transakcji częstotliwie.  W takim przypadku mamy bowiem do czynienia z wyprzedażą majątku prywatnego, a nie działalnością handlową, brak jest bowiem zakupów. Obiektywnie nie istnieje również zamiar wykonywania takich czynności częstotliwie.

Dla ustalenia skutków podatkowych u osoby fizycznej (rolnika) przy sprzedaży nieruchomości rozważmy kilka sytuacji:

a) sprzedaż nieruchomości będącej częścią gospodarstwa rolnego

b) sprzedaż nieruchomości nabytej jako rolna, następnie zmiana przeznaczenia gruntu i jednorazowa sprzedaż,

c) sprzedaż wcześniej nabytej nieruchomości, ale podzielonej na kilka, kilkanaście działek,

d) sprzedaż lokali mieszkalnych, które nie były wykorzystywane na własne cele mieszkaniowe, a następnie zakup innego mieszkania.

Ad. a)

W przypadku gdy rolnik sprzedaje nieruchomości będące składnikiem gospodarstwa rolnego, taka sprzedaż z zasady podlega opodatkowaniu. Powyższe dotyczy również wykupu przez organy administracji na cele użyteczności publicznej, drogi itp. Powyższe jest konsekwencją uznania za działalność gospodarczą, w znaczeniu ustawy o VAT, działalności rolniczej. Zgodnie jednak z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę jest zwolniona z podatku przedmiotowo, tzn. bez względu na osobę sprzedającego (nie ma znaczenia, czy prowadzi działalność gospodarczą).

Podobne stanowisko wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku sygn. akt I SA/01 586/07 gdzie stwierdzono: ?sprzedaż części działek wykorzystywanych do działalności rolniczej jest sprzedażą części warsztatu produkcyjnego. Podlega więc opodatkowaniu VAT, a osoba sprzedająca działki jest podatnikiem tego podatku.?

Mając na uwadze powyższe sprzedaż (wykup przez gminę) nieruchomości będącej częścią gospodarstwa rolnego może być opodatkowana VAT, ale tylko wtedy gdy grunt jest przeznaczony na cele budowlane.

Kluczowe jest zatem ustalenie, czy grunt jest sklasyfikowany w ewidencji jako grunt rolny lub leśny i czy jest objęty obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Z opodatkowaniem VAT mamy do czynienia jedynie w przypadku gdy:

- grunt jest sklasyfikowany w ewidencji jako przeznaczony na cele budowlane,

- grunt jest sklasyfikowany jako rolny lub leśny, ale dany teren jest objęty obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania (w momencie sprzedaży) i w planie tym jest przeznaczony pod zabudowę.

Ad. b)

W takim przypadku nie są spełnione warunki do uznania sprzedawcy za podatnika z tytułu dokonania tej transakcji. W szczególności nie ma, ani działalności handlowej, ani zamiaru wykonywania tych transakcji częstotliwie. Osoba taka nie stała się tym samym podatnikiem VAT

Ad. c)

W przedmiotowym stanie faktycznym istotna jest ocena, czy sprzedaż nieruchomości następuje częstotliwie, czy też nie. Jak to już było wspomniane, nie jest tu najważniejszy czas mijający pomiędzy poszczególnymi transakcjami, ale zamiar wykonania kolejnej sprzedaży. W rozważanej sytuacji nie jest jednak spełniony warunek prowadzenia działalności handlowej, traktowanej ściśle, co najwyżej możemy mówić o wyprzedaży własnego majątku. Przy założeniu tym samym, że podatnik nie będzie jednocześnie nabywał nieruchomości, można stwierdzić, że nie stał się podatnikiem VAT w związku z wyprzedażą własnego majątku.

Ocena takiego stanu faktycznego nie jest jednoznaczna, i organy skarbowe zajmowały w tym zakresie różne stanowiska interpretacyjne, w tym:

decyzja Izby Skarbowej z dnia 06.09.2005 r., znak 1401/VR/4407/14-43/05/IW ? ?Reasumując należy podkreślić, że w sytuacji gdy osoba fizyczna sukcesywnie dokonuje sprzedaży ze swego prywatnego majątku, tj. gruntu podzielonego na działki budowlane to działanie takie należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, przy tym bez znaczenia jest czas i forma nabycia gruntów, gdyż kryterium decydującym o uznaniu podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług jest wielokrotny, czyli handlowy charakter dokonywanej sprzedaży.?

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 08.02.2007 r., sygn. akt III S.A./Wa 3885/06 ? ?Sprzedaż działek budowlanych, jeśli nie jest przedmiotem działalności gospodarczej sprzedającego, nie jest czynnością opodatkowaną.?

Aktualnie dominuje stanowisko, że w omawianej sytuacji nie mamy do czynienia z działalnością gospodarczą i w konsekwencji podatkiem VAT. Otwiera to drogę dla tych podatników, którzy w analogicznej sytuacji zapłacili podatek VAT do złożenia stosownych korekt i wystąpienia o nadpłatę podatku.

Ad. d)

W takim przypadku przy sprzedaży, co do zasady nie są spełnione warunki do uznania sprzedawcy za podatnika z tytułu dokonania tej transakcji. W szczególności nie ma, ani działalności handlowej, ani zamiaru wykonywania tych transakcji częstotliwie. Ale w przypadku gdy osoba taka przeznacza środki ze sprzedaży mieszkań na zakup kolejnych, składając jednocześnie stosowne oświadczenie do urzędu, jej zamiar może być interpretowany odrębnie.

W zakresie nieruchomości nie ma szczególnych zasad opodatkowania pojedynczych transakcji, jak np. przy imporcie ? art. 17 ust. 1 ustawy o VAT. Opodatkowanie mimo nie wykonywania częstotliwie czynności wiązałoby się z koniecznością rejestracji i co miesięcznego/kwartalnego składania deklaracji. Ewentualnie podatnik byłby zmuszony do poinformowania urzędu o zakończeniu wykonywania czynności opodatkowanych ? których w swoim mniemaniu nigdy nie rozpoczął.

Reasumując sprzedaż nieruchomości należących do rolnika, ale nie związanych z prowadzonym przez niego gospodarstwem w sposób funkcjonalny (przy uwzględnieniu uwag powyżej) nie będzie opodatkowana podatkiem VAT, natomiast sprzedaż części nieruchomości związanej z tą działalnością może zostać opodatkowana. Opodatkowanie nie będzie się jednak pojawiało jeżeli sprzedaż będzie dotyczyła terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. W takim przypadku do gruntów zabudowanych będzie się stosowało zwolnienie przewidziane dla towarów używanych.

W każdym konkretnym przypadku należy stosować ostrożność interpretacyjną i pamiętać, że każdy odrębny stan faktyczny wymaga indywidualnej oceny.

 

INFORMACJA DOTYCZĄCA VAT NA PRODUKTY ROLNE

Posted on by info@govirtual.pl

Polska uzyskała zgodę Komisji UE na stosowanie 3% stawki na produkty

rolne do 31.12.2010 r.

Zgoda ta jednak dotyczy nieprzetworzonych produktów spożywczych (załącznik dyrektywy na ktory powołuje się komisja dotyczy również drzew i krzewów). Aktualnie w MF trwają pracę nad interpretacją powyższej rozbieżności. Jest duża szansa, że stawka 3% zostanie utrzymana w szerszym zakresie (również drzewa i krzewy).

Rozporządzenia można się spodziewać na przełomie lutego i marca br.