Miesiąc: sierpień 2021

W związku z pracami Komisji Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego i Rady nad projektem rozporządzenia zmieniającego Rozpo­rządzenie Rady (WE) NR 2100/94 z dnia 27 lipca 1994 r. w sprawie przedłużenia ochrony roślin w odniesieniu do gatunków szparagów oraz grup gatunków bulw kwiatowych, owoców krzewów jagodowych i krzewów ozdobnych odnieśliśmy się do proponowanych zmian.

Z wnioskiem o przedłużenie czasu trwania ochrony o 5 lat ”w celu stworzenia otoczenia prawnego sprzyjającego sprawiedliwemu refundowaniu kosztów badań i hodowli” wystąpił Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin (CPVO) na skutek lobbingu hodowców. W maju 2016 r. państwa członkowskie w Radzie Administracyjnej CPVO, po przeanalizowaniu czasu potrzebnego na uprawę, rozmnażanie i osiągnięcie potencjału rynkowego, a także długości życia roślin w porównaniu z innymi gatunkami, zwróciły się o przedłużenie okresu ochrony gatunków wymie­nionych w omawianym wniosku. Proces uprawy wymienio­nych gatunków jest bardziej długotrwały i złożony, co wiąże się z wysokimi kosztami badań i rozwoju. Wniosek trafił na forum Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz, nie był szeroko konsultowany przez branżę, gdyż uznano, że „inicjatywa dotyczy wyłącznie technicznego wdrożenia istniejących przepisów i w przeszłości nie przeprowadzano odrębnych konsultacji w ramach podobnych inicjatyw”.

O opinię w sprawie wydłużenia okresu ochrony zwróciło się do nas Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Po spotkaniu, w którym brali udział w ramienia ZSzP prezes Wiesław Szydło i Wojciech Wróblewski oraz przedstawiciele Stowarzyszenia Szkółkarzy Polskich, przyjęliśmy stanowisko, że proponowane wydłużenie czasu trwania ochrony powinno odnosić się jedynie do odmian, którym prawa zostaną przyznane po wejściu w życie nowych prze­pisów. Zwróciliśmy uwagę, że zrzeszamy w naszym stowarzyszeniu szkółkarzy zarówno korzystających z licencji, jak i hodowców. Dla hodowców zapis wydłużający ochronę jest korzystny, a z perspek­tywy płatnika licencji opłaty nie są nadmiernie obciążające. Niemniej, zgodnie z zasadą niedziałania prawa wstecz, przedłu­żenie czasu trwania ochrony o 5 lat powinno odnosić się tylko do odmian, dla których prawa zostaną przyznane po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, czyli od dnia 1 lipca 2021 r. Zapro­ponowaliśmy, aby w Art. 2 Przedłużenie czasu trwania praw Ust. 1 otrzymał brzmienie:

„Czas trwania prawa do ochrony przedmiotowych odmian roślin przedłuża się o pięć lat. Przedłużenie to ma zastosowanie do praw przyznanych w dniu 1 lipca 2021 lub po tej dacie”.

Jest to o tyle istotne dla producentów i branży, ponieważ przygo­towanie i wprowadzenie do produkcji określonego asortymentu roślin jest działaniem długofalowym, obliczonym na lata. Dlatego producenci, którzy podjęli się lub podejmą się rozmnażania i produkcji odmian, dla których ochrona właśnie się skończyła, ale na skutek rozporządzenia w niedługim czasie zostanie wznowiona, zostaną zaskoczeni sytuacją, która może narazić ich na poważne straty finansowe. Niestety poprawki Związku Szkółkarzy Polskich do projektu, złożone przez europosła Krzysztofa Jurgiela podczas obrad Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi PE, nie zostały przyjęte, a Art. 2 rozporządzenia utrzymał swoje brzmienie:

Artykuł 2

Przedłużenie czasu trwania praw

1. Czas trwania prawa do ochrony przedmiotowych odmian roślin przedłuża się o pięć lat. Przedłużenie to ma zastosowanie do praw przyznanych przed dniem 1 lipca 2021 r., w tym dniu lub po tej dacie.

Pierwsze czytanie projektu jest zaplanowane podczas sesji PE w Strasburgu 13 września b.r.. Wskazana w projekcie data wejścia w życie (1 lipca 2021 r.) oczywiście zostanie zmieniona.