Miesiąc: wrzesień 2016

Hibiscus syriacus 'Woodbridge'
ketmia syryjska 'Woodbridge'

Ketmia syryjska elegancją kwiatów dorównuje róży, ale przewyższa ją egzotycznym pięknem. Jest marzeniem wielu ogrodników, bowiem uchodzi za roślinę wrażliwą i trudną w uprawie, co tylko w części jest prawdą. Posadzona na odpowiednim stanowisku i umiejętnie pielęgnowana obficie kwitnie każdego lata i osiąga duże rozmiary. Odmiana 'Woodbridge' zaczyna kwitnienie w sierpniu, a kończy w październiku. Ma piękne różowe kwiaty, ładne liście i klasyczny pokrój.

Ketmia syryjska nie pochodzi z Syrii, tylko z subtropikalnych terenów wschodniej Azji - z Chin i Tajwanu. Nazywana bywa ślazowcem syryjskim (poprzez podobieństwo do malwy) lub różą Szaronu. To jedyny gatunek hibiskusa, który wytrzymuje polskie warunki klimatyczne i może być uprawiany w ogrodach. Odmiana 'Woodbridge' to krzew o charakterystycznej dla ketmii syryjskiej formie - węższej u podstawy, a szerszej u góry. Jego sztywne i wyprostowane pędy osiągają 2 m wysokości, chociaż rozkrzewiają się dosyć wolno. Ładnie wyrzeźbione, miękko owłosione, jasnozielone liście mają romboidalny kształt i są trójklapowe. Górne brzegi blaszki liściowej są ząbkowane. Liście osiągają długości 5-10 cm i szerokości 6 cm. Jesienią przebarwiają się na żółto. Liczne pąki kwiatowe zawiązują się na młodych pędach jednorocznych w kątach liści. W sierpniu zaczynają się z nich rozwijać duże pojedyncze, bardzo efektowne kwiaty o średnicy do 12 cm. Są różowe, a u nasady mają krwistoczerwone oczko okalające charakterystyczny wysoki, białokremowy prętosłup. Kolorem i kształtem korony przypominają kwiaty malwy albo róży chińskiej, popularnej rośliny doniczkowej uprawianej na parapetach okiennych. Ostatnie kwiaty ketmii rozwijają się na krzewie w październiku.

Uprawa ketmii nie jest aż tak trudna, choć krzew wymaga starannej pielęgnacji, szczególnie w pierwszych latach. Wybierając stanowisko dla nowo zakupionej rośliny należy szukać miejsca słonecznego lub lekko ocienionego, ciepłego i osłoniętego od wiatru. Podobnie jak w przypadku powojników krzew lubi wygrzewać "głowę", czyli koronę w słońcu, a  "nogi", czyli podstawę pędów trzymać w cieniu. Gleba powinna być żyzna, przepuszczalna, umiarkowanie wilgotna, o zasadowym lub obojętnym odczynie. Ponieważ odmiana 'Woodbridge' może podczas surowych zim przemarzać (strefa 6a), wymaga zabezpieczania na zimę. Pędy należy owijać agrowłókniną lub otaczać słomianym chochołem, a u podstawy pędów usypywać kopczyk z kory sosnowej.

Ketmia syryjska 'Woodbridge' to typowy soliter potrzebujący swobody i przestrzeni, by wyeksponować wszystkie swoje atuty - elegancki pokrój, ładne liście i intensywnie kolorowe kwiaty. Może rosnąć na trawniku lub rabacie bylinowej, także w towarzystwie innych odmian. Można ją też uprawiać w zimniejszych rejonach Polski – w pojemnikach chowanych na zimę do chłodnych pomieszczeń. Odmiana została nagrodzona nagrodą Award of Garden Merit przyznawaną przez brytyjską Royal Horticultural Society (RHS)

Calluna vulgaris 'White Lawn'
wrzos pospolity 'White Lawn'

Odkąd doceniono subtelną urodę wrzosu pospolitego, powstały setki odmian ogrodowych różniących się kolorem i rodzajem kwiatów, wielkością, zabarwieniem liści i terminem kwitnienia. Wśród takiej różnorodności odmiana 'White Lawn' wyróżnia się oryginalnym, nieczęsto spotykanym kolorem kwiatów. Nazwa - w tłumaczeniu  „biały trawni” - trafnie oddaje jej wygląd. Jest niska jak trawnik i ma eleganckie białe kwiaty otulone zielenią liści.

Wrzos pospolity to jedyny gatunek należący do rodzaju Calluna, ale jeden z wielu reprezentujących liczną rodzinę wrzosowatych. Rośnie w naturze prawie w całej Europie, tworząc wrzosowiska. Jest niską krzewinką o zawsze zielonych, bardzo drobnych liściach, a właściwie łuskach ściśle zachodzących na siebie dachówkowato. Jej główną ozdobą są dzwonkowate, wrzosoworóżowe kwiaty zebrane w kłosy, zasychające po rozwinięciu. Sam gatunek jest rzadko uprawiany, ale można wybierać spośród mnóstwa odmian. Pędy większości z nich są wzniesione i osiągają od 20 cm do nawet 60 cm wysokości, tymczasem odmiana 'White Lawn' wznosi się jedynie na 10 cm, bowiem jej pędy płożą się po ziemi. Rośnie bardzo powoli, rozrastając się na szerokość ok. 40 cm, ale wygląda niezwykle dekoracyjnie, jak zielono-biały dywan utkany z wijących się pędów. To najniższa i najwolniej rosnąca odmiana wrzosu pospolitego. Ma drobne ciemnozielone, zimozielone liście charakterystyczne dla gatunki i drobne, pojedyncze, czysto białe kwiaty. Rozwijają się one w sierpniu i we wrześniu na długich kłosowych  kwiatostanach. Są chętnie odwiedzane przez pszczoły, które z nektaru wytwarzają  miód wrzosowy  o charakterystycznym wrzosowym zapachu i gorzkawym, korzennym smaku. Zawiera on witaminę B i mnóstwo enzymów i aminokwasów. Korzystnie wpływa na oczy, serce i układ pokarmowy. Leczy też przeziębienia i choroby grypopochodne. 

Stanowisko dla wrzosu pospolitego powinno być słoneczne lub półcieniste, a podłoże próchniczne, umiarkowanie wilgotne, ale przepuszczalne, o kwaśnym odczynie (pH 3,5-5). Wrzos pospolity nie lubi suszy, ale warto pamiętać, że gdy rośnie w zbyt mokrej ziemi, szybko gnije. Odmiana dobrze znosi nasze zimy (strefa mrozoodporności 5), ale mogą jej doskwierać zimne wysuszające wiatry. Na wszelki wypadek skupisko wrzosów można jesienią osłonić lekką cieniującą włókniną.

Jak wszystkie wrzosy odmiana 'White Lawn' ładnie się prezentuje na wrzosowisku wraz z innymi odmianami o chłodnej tonacji kwiatów. Sprawdzi się także jako krzewinka okrywowa na skalniakach i rabatach z roślinami kwaśnolubnymi. Odmiana zdobyła nagrodę Award of Garden Merit w 1993 roku przyznaną przez  Royal Horticultural Society (RHS).

Hydrangea paniculata 'Limelight'
hortensja bukietowa 'Limelight'

Niezawodne kwitnienie, bujny wzrost i olbrzymie, wiechowate kwiatostany to cechy krzewów hortensji bukietowej. Wprowadzona do uprawy w 1990 roku holenderska odmiana ‘Limelight’ zasługuje na miano jednej z najładniejszych roślin pełni lata. Rośliny dorastają do 2-3 m wysokości, tworzą długie, wyprostowane pędy pokryte zielonymi, z wierzchu lekko szorstkimi liśćmi. Na końcach pędów, w lipcu i sierpniu, pojawiają się duże kwiatostany w formie zwartych, stożkowatych wiech. Ich długości nierzadko przekracza 20-25 cm.
Kwiatostany hortensji bardzo często składają się z dwóch rodzajów kwiatów: płodnych, mniejszych, wykształcających nasiona oraz płonnych, pozbawionych słupków i pręcików ale za to dużo większych i niejednokrotnie bardzo atrakcyjnie wybarwionych. Wiechy odmiany ‘Limelight’ składają się wyłącznie z kwiatów bezpłodnych, a ich barwa zmienia się w trakcie kwitnienia. Na początku kwiaty są lekko seledynowe, później stają się zielonkawożółte, następnie kremowobiałe, a pod koniec lata delikatnie różowieją. W okresie kwitnienia krzewy wyglądają wręcz spektakularnie, przyciągając uwagę i zaciekawienie niezwykłej wielkości kwiatostanami. Kwiaty nadają się do cięcia, wstawiania do wazonów oraz do zasuszania. Pozostają na krzewie jeszcze długo po jesiennym zrzuceniu liści.

Niewątpliwą zaletą hortensji bukietowej jest to, że kwiaty zawiązują się na pędach jednorocznych, a więc nie są narażone na przemarzanie w okresie zimy. Poza tym Hydrangea paniculata należy do hortensji najbardziej wytrzymałych na niskie temperatury i znosi mrozy nawet do -30° C. Ponadto toleruje zanieczyszczenie powietrza oraz gleby, dlatego nadaje się do sadzenia w warunkach miejskich. Do prawidłowego wzrostu potrzebuje niewiele, zadowala się glebą przeciętnie żyzną, umiarkowanie wilgotną, preferuje stanowiska słoneczne, ale równie dobrze rośnie w półcieniu. Nie choruje i nie jest atakowana przez szkodniki. Zabiegiem, który warto przeprowadzać wczesną wiosną, jest coroczne skracanie zeszłorocznych przyrostów, mniej więcej od jednej trzeciej do jednej drugiej ich długości. Cięcie stymuluje rozkrzewianie, sprzyja tworzeniu większych kwiatostanów i zapewnia utrzymanie zwartego pokroju krzewów.

Hortensja bukietowa ‘Limelight’ doskonale nadaje się zarówno do sadzenia w ogrodach przydomowych jak i na terenach zieleni publicznej. Sprawdza się jako roślina do obsadzania ulic, skwerów oraz rond. W sprzedaży, oprócz tradycyjnych krzewów, dostępne są także egzemplarze prowadzone w formie małych drzewek, które najlepiej prezentują się sadzone w wyeksponowanych częściach ogrodu lub w pojemnikach ustawianych na tarasach czy dużych balkonach.

Potentilla fruticosa MANGO TANGO 'Uman'^PBR
pięciornik krzewiasty MANGO TANGO 'Uman'^PBR

Trudno znaleźć wśród uprawianych u nas gatunków krzewów taki, który kwitłby dłużej niż pięciornik, był bardziej odporny na zmienne warunki i bardziej tolerancyjny co do gleby. W zależności od odmiany pięciornik krzewiasty niezawodnie kwitnie na żółto, biało lub pomarańczowo od maja do października. Wprowadzona niedawno do handlu, oryginalna odmiana MANGO TANGO już stała się popularna dzięki ładnym dwubarwnym kwiatom.

Odmianę MANGO TANGO 'Uman' wyhodował prof. Louis Lenz z Kanady w 2000 r. Jest to niewielki zwarty krzew o wzniesionym, kulistym pokroju, dorastający do 80 cm wysokości i 60 cm szerokości i gęsto ułożonych, łukowato wygiętych pędach. Obok kwiatów ozdobą krzewu są drobne, pierzaste, gęsto ułożone liście. Mają długości 1,3 cm i złożone są z 5-7  obustronnie owłosionych, bezogonkowych listków. Pąki kwiatowe mają charakterystyczny spłaszczony kształt. Odmiana ta tworzy duże, półpełne kwiaty o średnicy do 4 cm. Ich promienista korona składa się z 5 owalnych, dwukolorowych płatków - w środku i od wewnątrz płatki są pomarańczowoczerwone, im bliżej brzegów, tym ich kolor staje się bardziej żółty. Z płatkami ładnie kontrastują zielonożółte słupki i pręciki. W chłodniejsze lato kolor kwiatów jest bardziej intensywny, z kolei w bardziej  upalne kwiaty mogą mieć jednolitą żółtą barwę. Przekwitnięte kwiaty nie szpecą rośliny, dlatego nie trzeba ich usuwać.

Pięciornik krzewiasty jest jednym z najbardziej odpornych krzewów - nie boi się mrozów, suszy i zanieczyszczonego powietrza - i jednym z najbardziej tolerancyjnych. Dobrze rośnie na każdym stanowisku, choć w półcieniu jego kwiaty są ładniej wybarwione.  Gleba może być przeciętna, piaszczysta lub gliniasta, wilgotna lub sucha o dowolnym odczynie. Jest całkowicie odporny na mróz (strefa 3) i nie wymaga okrywania nawet w najzimniejszych rejonach kraju. Pielęgnacja sprowadza się jedynie do corocznego skracania o połowę wszystkich pędów. Zabieg należy wykonać wiosną przed rozwojem liści. Jeśli latem liście zaczną żółknąć i brązowieć, może to świadczyć o zaatakowaniu rośliny przez przędziorki. Wówczas krzewy trzeba opryskać odpowiednim środkiem (akarycydem).

Pięciornik krzewiasty MANGO TANGO można sadzić na rabatach bylinowych, skalniakach i wrzosowiskach, pojedynczo i w grupach, zarówno w ogrodach przydomowych, jaki zieleni publicznej. Sprawdzi się także jako roślina okrywowa i w niskich żywopłotach.