Miesiąc: grudzień 2018

Pinus parviflora 'Goldilocks'
Sosna drobnokwiatowa 'Goldilocks'

Pochodząca z Japonii sosna drobnokwiatowa jest malowniczym drzewem iglastym, od wieków uprawianym w Azji Wschodniej dla celów ozdobnych. Gatunek ten naturalnie występuje na wyspach Honsiu, Kiusiu i Sikoku, tworzy lasy i porasta górskie zbocza do wysokości  2500 m. n. p. m. Do Europy sosnę drobnokwiatową sprowadzono w drugiej połowie XIX wieku. W Polsce roślina był uprawiana głównie w kolekcjach botanicznych. Obecnie zyskuje na popularności dzięki łatwo dostępnym w sprzedaży, karłowym odmianom przypominającym naturalne drzewka bonsai. Można je bez obawy sadzić w przydomowych ogrodach na terenie całego kraju.

Sosna drobnokwiatowa ‘Goldilocks’ jest odmianą japońską, ale na szerszą skalę do produkcji i handlu została wprowadzona w latach 80 XX wieku w Kanadzie. W katalogach szkółek bywa oferowana także pod nazwami ‘Dr Landis Gold’ i ‘Tenysu-kazu’. Jest to karłowa odmiana o nieregularnym, szerokim pokroju oraz bardzo charakterystycznych, żółtokremowych przyrostach. Rośnie wolno, po 10 latach osiąga niespełna 1 m wysokości. Igły są sztywne, lekko skręcone, zebrane po 5 w pęczku, równomiernie i gęsto rozmieszczone wokół pędów. Młode igły są żółte, w trakcie sezonu częściowo zielenieją, ale kremowy odcień pozostaje na ich wierzchołkach. Ozdobą rośliny są także szyszki utrzymujące się na gałęziach nawet przez kilka lat. U odmiany ‘Goldilocks’ szyszki są nieco mniejsze niż u gatunku, cylindryczne, rozmieszczone pojedynczo lub po 2-3 razem. Szyszki pojawiają się wcześnie, bo już na kilkuletnich drzewach. Ozdobą drzew, obok pięknych, dwubarwnych igieł i szyszek, jest także gładka, zielonoszara kora okrywająca pień i konary.

Sosna drobnokwiatowa nie sprawia kłopotów w uprawie, nie ma dużych wymagań glebowych. Preferuje podłoża umiarkowanie wilgotne ale przepuszczalne, najlepiej piaszczysto-gliniaste, próchniczne, o kwaśnym odczynie. Podobnie jak inne gatunki sosen nie lubi nadmiaru wody. Wymaga miejsc słonecznych,  jest wytrzymała na niskie temperatury i odporna na rdzę wejmutkowo-porzeczkową.

Ze względu na wolne tempo wzrostu oraz niewielkie rozmiary doskonale nadaje się do sadzenia w małych ogrodach przydomowych,
w alpinariach, na rabatach z innymi krzewami iglastymi, np. jałowcami, kosodrzewinami czy żywotnikami. Nieregularna forma sprawia, że roślina ta bardzo dobrze prezentuje się w ogrodach dalekowschodnich, chińskich czy japońskich, kamienistych lub żwirowych. Sosnę drobnokwiatową można także uprawiać w większych pojemnikach wykorzystywanych do dekoracji balkonów i tarasów.

 

Corylus 'Red Majestic'
Leszczyna 'Red Majestic'

Do rodzaju leszczyna należy około 15 gatunków krzewów, rzadziej drzew, występujących w Eurazji i Ameryce Północnej. W Polsce na stanowiskach naturalnych rośnie leszczyna pospolita. Uprawia się ją też na plantacjach dla wartościowych i smacznych orzechów. Najpopularniejszą i najczęściej oferowaną przez szkółki odmianą ozdobną leszczyny jest ‘Contorta’. Wyjątkowe walory dekoracyjne odmiana ta zawdzięcza silnie pogiętym pędom, pięknie prezentującym się w okresie bezlistnym. Inną, znacznie miej znaną ale bardzo ciekawą jest odmiana ‘Red Majestic’. Krzew ten obok silnie powyginanych gałęzi przyciąga uwagę purpurowym ulistnieniem.

Leszczyna ‘Red Majestic’ została uzyskana w Niemczech w 1997 roku przez Rolfa De Vriesa w Bad Zwischenahn. Jest to wolno rosnący, gęsty krzew o kopulastym pokroju, osiągający 2-3 m wysokości. Odmiana charakteryzuje się esowato pogiętymi lub spiralnie skręconymi pędami. Pędy rosną we wszystkich kierunkach, część z nich zwiesza się. Liście są zdeformowane, pogniecione, pomarszczone, poskręcane lub pozwijane, mają do 12 cm długości i do 10 cm szerokości. Młode liście są purpurowoczerwone, latem purpurowozielone do ciemnozielonych. Krzewy bardzo ładnie prezentują się zimą oraz wiosną, w czasie kwitnienia. Kwiaty pojawiają się przed rozwojem liści, w lutym – marcu. Kwiaty żeńskie są niepozorne, ukryte w pączkach, w czasie kwitnienia wychylają na zewnątrz jedynie czerwone znamiona słupków. Kwiaty męskie są zebrane w długie kotki zwisające ze szczytów bocznych gałązek. Pylące na żółto kotki w połączeniu z pogiętymi pędami tworzą efektowną kompozycję. Nieliczne owoce (orzechy laskowe) dojrzewają jesienią.

Leszczyna ‘Red Majestic’ toleruje większość gleb uprawnych, najlepiej jednak rośnie na glebach zawierających wapń, żyznych i umiarkowanie wilgotnych, najgorzej zaś na jałowych, suchych lub podmokłych. Leszczyna pospolita jest mało wymagającym w stosunku do światła, ale odmiany o purpurowych liściach należy sadzić na miejscach słonecznych, bo w półcieniu i liście te szybciej zielenieją. Odmiana jest odporna na mróz, choć w surowe zimy mogą przemarzać wykształcone jesienią męskie kwiatostany. Ponieważ krzewy rozmnaża się przez szczepienie jednym z niewielu zabiegów pielęgnacyjnych przy tej roślinie jest systematyczne wycinanie odrostów wyrastających z podkładki. Czasami krzewy trzeba też opryskiwać, gdy pojawią się na nich mszyce lub przędziorki.

Leszczyna ‘Red Majestic’ najefektowniej prezentuje się sadzona pojedynczo w miejscach eksponowanych, na tle roślin o jasnozielonym lub żółtym ulistnieniu. Ścinane zimą pędy można wykorzystywać do rozmaitych kompozycji florystycznych. Szkółki roślin ozdobnych obok tradycyjnych krzewów oferują tę odmianę także w formie piennej, jako niewielkie drzewo, ozdobne przez cały rok.

Betula nigra 'Summer Cascade'
Brzoza nadrzeczna 'Summer Cascade'

Wielu z nas pytanych o drzewa najbardziej kojarzące się z Polską, obok wierzb, sosen i świerków wymienia brzozy. Malownicze sylwetki tych roślin są trwałym elementem polskiego krajobrazu. To one tworzą spektakularne widowisko nazwane polską złotą jesienią, przyjemnie szeleszczą na wietrze i przyciągają wzrok białą korą.

Obok krajowego gatunku brzozy brodawkowatej (Betula pendula) w ofercie szkółek znajduje się kilkadziesiąt innych, bardzo ciekawych gatunków i odmian brzóz pochodzących z różnych rejonów świata. Rośliny te różnią się od siebie nie tylko wysokością, kształtem oraz wielkością liści, lecz przede wszystkim dekoracyjnością kory oraz pokrojem - cechami,  które najpiękniej są eksponowane właśnie w okresie zimy.

Gatunkiem wartym poznania i popularyzacji jest brzoza nadrzeczna (B.nigra), zwana też czarną. Roślina ta pochodzi ze wschodniej części Stanów Zjednoczonych, gdzie porasta brzegi rzek i strumieni. Jego główną ozdobą jest łuszcząca się kora w różnych odcieniach brązu i szarości. W naszych szkółkach bez większego problemu znajdziemy dwie jej odmiany - płacząca ‘Summer Cascade’ oraz wzniesiona ‘Fox Valley’, obydwie o niewielkich rozmiarach, doskonale nadające się do przydomowych ogrodów.

Brzoza nadrzeczna ‘Summer Cascade’ dorasta do 4-6 m wysokości, ma luźny pokrój i przewieszające się pędy. W pierwszych latach uprawy wymaga prowadzenia przy paliku, aż do uzyskania pożądanej wysokości. Pień i konary pokryte są białą, łuszczącą się korą z jasnopomarańczowymi przebarwieniami. Kora najbardziej ozdobna jest w okresie bezlistnym. Liście są typowe dla gatunku, w kształcie rombu, piłkowane, z wierzchu ciemnozielone i błyszczące, od spodu jaśniejsze, owłosione, jesienią pięknie przebarwiają się na żółto. Ważną cechą i jednocześnie zaletą brzozy nadrzecznej jest wysoka zdrowotność liści w ciągu sezonu wegetacyjnego.

Brzoza nadrzeczna jest gatunkiem łatwym w uprawie i mało wymagającym, chociaż najlepiej rośnie na glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych a nawet mokrych, o kwaśnym i lekko kwaśnym pH. Preferuje stanowiska słoneczne do półcienistych. Wykazuje pełną mrozoodporność, stąd może być sadzona na terenie całego kraju. Jest to roślina o duży możliwościach zastosowania, zarówno w ogrodach prywatnych, jak i na terenach zieleni publicznej. Ciekawie prezentuje się przez cały rok, wiosną i latem gdy ma zielone liście, jesienią gdy się przebarwia na żółto i zima, gdy przyciąga uwagę swoja atrakcyjną korą.