Miesiąc: maj 2015

Molinia caerulea 'Variegata'
trzęślica modra 'Variegata'
syn. trzęślica jednokolankowa 'Variegata'

Trzęślice to wieloletnie, kępkowe trawy pochodzące w Europy i południowo-wschodniej Azji. Większość z nich występuje w strefie klimatu chłodnego i wilgotnego. Trzęślica modra jest jedynym gatunkiem uprawianym i wykorzystywanym w ogrodnictwie do celów ozdobnych. Roślina ta sprawdza się przede wszystkim w ogrodach naturalistycznych i na wrzosowiskach, jest niekłopotliwa w uprawie i w pełni odporna na mróz.

Trzęślica modra ‘Variegata’ tworzy gęste kępy dorastające do 50 cm wysokości w czasie kwitnienia. Jej ozdobą są łukowato wygięte, dwubarwne liście z zielonymi oraz biało-kremowymi lub żółtawymi paskami przebiegającymi przez całą długość blaszek liściowych. Liście mają od 20 do 30 cm długości i około 1 cm szerokości, stopniowo zwężają się ku wierzchołkom. Roślina zakwita w połowie lata. Kwiatostany w postaci wąskich kłosów wyrastają strzeliście spomiędzy liści. Wprawdzie nie są one specjalnie ozdobne, ale również nie zmniejszają walorów dekoracyjnych rośliny. Po kwitnieniu kwiatostany można zostawić lub wyciąć, bez usuwania liści. Liście pozostają ozdobne do późnej jesieni. Także zimą stanowią ciekawy element dekoracyjny. Wycina się je dopiero na wiosnę, zanim zaczną wyrastać nowe liście.

Trzęślica modra preferuje gleby wilgotne, próchnicze, kwaśne lub lekko kwaśne, ale nie muszą być żyzne. Rośliny mają niewielkie wymagania pokarmowe i dobrze rosną na większości przeciętnych gleb ogrodowych. Bardzo dobrze czują się na stanowiskach lekko ocienionych, pod ażurowymi koronami drzew lub krzewów . Dzięki jasnym paskom rozjaśniają miejsca, w których zostały posadzone. Jeśli gleba jest wystarczająco wilgotna dobrze rosną także przy pełnym nasłonecznieniu. Nie wymagają zabezpieczania na zimę.

Trzęślica najpiękniej prezentuje się sadzona w większych grupach. Może wówczas rosnąć samodzielnie, jako roślina okrywowa, lub tworzyć kompozycje z innymi bylinami, sadzonymi pomiędzy kępami, np. z jeżówkami. Bardzo ładnie wygląda sadzona na wrzosowiskach, w ogrodach skalnych oraz w pobliżu zbiorników wodnych.

Aesculus ×carnea 'Briotii'
kasztanowiec czerwony 'Briotii'

Jest to drzewo podobne do kasztanowca pospolitego, ale o znacznie mniejszych rozmiarach i bardzo efektowych, intensywnie czerwonych kwiatach. Sam gatunek uzyskano ze skrzyżowania kasztanowca pospolitego A.hippocastanum z kasztanowcem krwistym A.pavia, którego dokonano we Francji na początku XIX wieku. Odmiana ‘Briotii’ została wyselekcjonowana w 1858 roku we francuskiej miejscowości Trianon. Jest to piękne drzewo dorastające do kilku metrów wysokości o gęstej, początkowo kulistej, później jajowatej koronie. Pień i konary są grube, pędy nie mają owłosienia, a pąki szczytowe są znacznie mniej lepkie, niż u kasztanowca pospolitego. Liście też wyraźnie się różnią. Są zbudowane z 5-7 ciemnozielonych, błyszczących listków tworzących dłoniaste liście złożone, ale blaszki liściowe są mniejsze, wyraźnie pofalowane, na brzegu głębiej piłkowane, sztywne, od spodu prawie nagie. Kwiatostany są zbudowane z 4 ( rzadziej 5) czerwonych płatków. Na środku 2 górnych płatków widoczna jest wyraźna plamka w kolorze ciemnoczerwonym lub pomarańczowym. Nitki pręcików są białe, a pylniki brązowe. Kwiaty są zebrane w wiechowatych, wzniesionych kwiatostanach wyrastających na szczytach pędów. Rozwijają się pod koniec maja i na początku czerwca. W pełni kwitnienia drzewa prezentują się niezwykle efektownie i egzotycznie, wabią liczne owady zapylające. Drzewa związują nieliczne owoce. Torebki okrywające nasiona są przeważnie gładkie lub z pojedynczymi kolcami, brązowawe. Owoce dojrzewają we wrześniu.

Drzewa najlepiej sadzić na glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych i przepuszczalnych, w miejscach słonecznych. Ale rośliny dobrze radzą sobie także na glebach mniej urodzajnych, tolerują suszę i trudne warunki miejskie, są też wytrzymałe na mróz. Kasztanowiec czerwony jest też w mniejszym stopniu atakowany przez szrotówka kasztanowcowiaczka, groźnego szkodnika, którego larwy rozwijają się w liściach uszkadzając je i doprowadzając do przedwczesnego zasychania i opadania.

Kasztanowiec czerwony ‘Briotii’ tworzy nieduże korony i zawiązuje mało owoców, dlatego doskonale nadaje się do sadzenia w miastach, przy ulicach, na skwerach i w parkach. W ogrodach przydomowych najpiękniej prezentuje się sadzony pojedynczo jako soliter.

Wisteria floribunda 'Multijuga' 
glicynia kwiecista 'Multijuga'
syn. Wisteria floribunda f.macrobotrys

Pochodząca z Japonii i Korei glicynia kwiecista należy do pnączy, które podczas kwitnienia nie mają sobie równych. Malowniczo zwisające, długie, lila-niebieskie, i do tego słodko pachnące, kwiatostany przyciągają uwagę, zachęcają do zatrzymania się i podziwiania tej pięknej rośliny.

Odmiana ‘Multijuga’, znana także pod nazwą ‘Macrobotrys’ jest uprawiana w Japonii od ponad 400 lat i ceniona ze względu na wyjątkowo długie kwiatostany. Jest to wieloletnie, silne, drewniejące pnącze, które rocznie przyrasta o 1-3 metry. Docelowo może wspinać się do kilku metrów wysokości. Młode pędy owijają się ściśle wokół podpór w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara (pędy lewoskrętne), zupełnie odwrotnie, niż w przypadku bardzo podobnego gatunku - glicynii chińskiej, a następnie rozwijają liście. Liście glicynii kwiecistej składają się zwykle z 11-17 owalnych, całobrzegich listków długości około 8 cm. Całe liście mają od 25- do 50 cm długości, w młodości są brązowozielone, potem zielone a jesienią częściowo przebarwiają się na żółto. W maju, jeszcze przed lub wraz z rozwojem liści z grubych pąków kwiatowych wyrastają długie kwiatostany zbudowane z licznych, motylkowatych kwiatów w kolorze jasnego fioletu. Kwiatostany mają luźną budowę i są bardzo długie, mają od 40 do nawet 80 cm długości. Pojedyncze kwiaty są rozmieszczone na osi kwiatostanowej w większych odstępach, niż u innych odmian. W sprzyjających warunkach rośliny zawiązują owoce w postaci grubych, zwisających strąków, w których znajdują się nasiona.

Glicynia przez pierwsze 3-4 lata uprawy wymaga systematycznego podlewania, nawożenia i zabezpieczania pędów na zimę przed przemarzaniem. Starsze rośliny są odporne na niesprzyjające warunki uprawy i zdrowe. System korzeniowy glicynii jest bardzo silny i dobrze rozbudowany, dlatego rozrośnięte egzemplarze właściwie nie wymagają podlewania, poza wyjątkowo długimi okresami suszy. Stanowisko do uprawy glicynii powinno być osłonięte, ciepłe i słoneczne, gleba przepuszczalna, umiarkowanie żyzna i średnio wilgotna. Przy zakupie roślin najlepiej wybierać egzemplarze rozmnażane przez sadzonkowanie – wówczas wszystkie pojawiające się odrosty należą do tej samej odmiany. Odrosty wyrastające z  podkładek roślin uzyskiwanych za pomocą szczepienia mogą łatwo zagłuszyć odmianę szlachetną. Należy unikać także zakupu pnączy rozmnażanych z siewu, gdyż zakwitają one  nieraz dopiero po 8-12 lat uprawy. W ostre zimy pędy mogą przemarzać, jednak roślina łatwo odbija z korzeni. Aby przyspieszyć zawiązywanie pąków kwiatowych po 2-3 latach od posadzenia, na przełomie lipca i sierpnia, można pnącze silnie przyciąć nad czwartym liściem tegorocznych przyrostów. Tego typu cięcie ogranicza rozwój wegetatywny i stymuluje kwitnienie. 

Glicynia kwiecista ‘Multijuga’ jest pnączem silnie rosnącym. Najlepiej przygotować dla niej specjalne, mocne podpory, po których będzie się pięła. Mogą to być drewniane kratownice, przykręcane do ścian budynków od strony południowej, pergole, trejaże, altany czy metalowe konstrukcje w formie bramek. Zbyt słabe podpory mogą ulec uszkodzeniom pod wpływem dużego ciężaru roślin lub zostać zgniecione przez owijające się pędy. Cierpliwi ogrodnicy mogą spróbować prowadzić glicynie w formie drzewka. Wymaga to systematycznego przycinania pojawiających się, długich pędów, ale uzyskany efekt jest wart tego wysiłku.      

Rhododendron 'Scarlet Wonder'
różanecznik 'Scarlet Wonder'

Różaneczniki zawsze zielone należą bez wątpienia do najpiękniejszych krzewów ogrodowych. Spośród ogromnej liczby taksonów dostępnych w handlu warto zwrócić uwagę na odmiany z grupy mieszańców Forrestii, dla których gatunkiem wyjściowym jest różanecznik Forresta R. forrestii subsp. forrestii, znany także pod wcześniejsza nazwą R. repens. Krzewy te są niskie, charakteryzują się zwartym pokrojem oraz intensywnie czerwonymi kwiatami. Jednym z najwartościowszych przedstawicieli tej grupy jest odmiana ‘Scarlet Wonder’ tworząca w czasie kwitnienia efektowne, karminowe poduchy.

Różanecznik ‘Scarlet Wonder’ został wyselekcjonowany w Niemczech przez D.G. Hobbiego z roślin uzyskanych w wyniku krzyżowania R. ‘Essex Scarlet’ i R. forrestii subsp. forrestii. Jest to niski, szeroki krzew o płaskokulistym pokroju, dorasta do 0,5 – 0,7 m wysokości i około 1 m szerokości. Ma krótkie, rozgałęzione pędy i drobne liście. Liście mają od 7 do 9 cm długości, z wierzchu są ciemnozielone i błyszczące, po obu stronach nagie. Szkarłatnoczerwone, dzwonkowate kwiaty pojawiają się na szczytach pędów na przełomie kwietnia i maja, są zebrane w luźne, wierzchołkowe kwiatostany. Pojedyncze kwiaty mają od 4,5 do 5,5 cm średnicy, na brzegu są lekko pofalowane a na górnym płatku widoczny jest delikatny, brązowy rysunek. Krzewy kwitną corocznie i bardzo obficie. Po kwitnieniu ozdobą rośliny pozostają zimozielone liście, a jesienią i zimą także dekoracyjne, pomarańczowobrązowe pąki kwiatowe.

Rhododendron ‘Scarlet Wonder’ można sadzić zarówno na stanowiskach cienistych, jak i słonecznych, w obu jednak przypadkach powinny to być miejsca ciepłe, osłonięte od wiatru. Krzewy znoszą spadki temperatur do -22 stopni Celsjusza. Sadzone w pełnym nasłonecznieniu zawiązują więcej pąków kwiatowych, ale wymagają podlewania w okresie suszy oraz okrywania na zimę stroiszem. Rośliny wymagają też kwaśnego odczynu podłoża (pH poniżej 5,5). Jeśli odczyn podłoża w miejscu sadzenia jest wyższy, warto przekopać górną warstwę gleby z dodatkiem mieszaniny kwaśnego torfu oraz przekompostowanej kory sosnowej. Najlepsze dla różaneczników są gleby z dużą zawartością materii organicznej, próchniczne, stale umiarkowanie wilgotne.  Zastosowanie kory sosnowej jako ściółki sprzyja utrzymaniu wyższej wilgotności oraz kwaśnego odczynu podłoża. Cięcie roślin nie jest potrzebne, gdyż krzewy charakteryzują się szczególnie zwartym pokrojem. Usuwać należy tylko pędy uszkodzone lub wykazujące objawy chorobowe.

Rhododendron ‘Scarlet Wonder’, podobnie jak inne różaneczniki, najlepiej rośnie w towarzystwie i zaciszu drzew oraz krzewów iglastych, na wrzosowiskach, w pobliżu zbiorników wodnych. Parowanie wody powoduje zwiększenie wilgotności powietrza, co z kolei bardzo korzystnie wpływa na wzrost roślin. Niezwykle efektownie prezentują się krzewy sadzone w dużych grupach, szczególnie w ogrodach o urozmaiconej rzeźbie terenu.