Miesiąc: lipiec 2012

Hemerocallis ‘Stella de Oro’

Liliowce nie bez powodu są uważane za jedne z najcenniejszych bylin ogrodowych. Charakteryzują się obfitym kwitnieniem, dużą trwałością ulistnienia, długowiecznością, a do tego są bardzo łatwe w uprawie. Wśród licznych odmian liliowców na szczególną uwagę zasługuje ‘Stella de Oro’, karłowa forma o wyjątkowo długim okresie kwitnienia. Odmiana ta doskonale nadaje się do tworzenia efektownych obwódek lub komponowania zielono-złocistych plam na rabatach bylinowych. Zwarty pokrój umożliwia sadzenie roślin w różnego rodzaju pojemnikach wykorzystywanych do dekoracji balkonów, tarasów lub kawiarnianych ogródków. Kucharze i amatorzy niecodziennych potraw mogą pokusić się o przygotowanie oryginalnego posiłku z kwiatów liliowców. W krajach azjatyckich pąki kwiatowe i same kwiaty są uznawane za bardzo smaczne.

Hemerocallis ‘Stella de Oro’ jest byliną o krótkich kłączach i bulwkowato zgrubiałych korzeniach. Wczesną wiosną z ziemi wyrastają równowąskie, jasnozielone liście, tworzące gęste kępy o wysokości około 30 cm. W porównaniu do tradycyjnych odmian, są one krótkie i elastyczne. Zwarty pokrój oraz soczysta, intensywna zieleń łukowato ukształtowanych liści stanowią dopiero przedsmak efektownego wyglądu roślin w okresie kwitnienia. Pędy kwiatostanowe wyłaniają się na początku czerwca, nie są zbyt długie i wynoszą kwiatostany niewiele ponad liście, na wysokość około 30-40 cm. Z okazałych pąków rozwijają się zaskakująco duże, żółto-złociste, lejkowate kwiat, złożone z 6 szerokich działek okwiatu. Brzegi płatków są delikatnie pofalowane. Pojedynczy kwiat żyje najczęściej zaledwie 1 dzień, stąd Anglicy nazywają liliowce ‘Daylilies’ – jednodniowymi  liliami. Łacińska nazwa Hemerocallis pochodzi zaś od greckich słów oznaczających ‘piękny’ oraz ‘dzień’. Obie nazwy mogą sugerować, że rośliny szybko zakończą kwitnienie. Tymczasem wbrew wszelkim sugestiom, ‘Stella de Oro’ kwietnie praktycznie bez przerwy, prawie do końca sierpnia, tworząc systematycznie nowe pędy kwiatostanowe z licznymi pąkami.   

Liliowiec ‘Stella de Oro’ ma bardzo skromne wymagania i jest łatwy w uprawie. Mimo, że preferuje podłoża żyzne i przepuszczalne, to  równie dobrze radzi sobie na większości gleb ogrodowych, na stanowiskach zarówno słonecznych (polecane) jak i półcienistych. Bez szkody znosi krótkotrwałe okresy suszy i jest w pełni mrozoodporny. Liliowce są bardzo żywotne, nie są atakowane przez szkodniki ani porażane przez patogeny. Zabiegi pielęgnacyjne ograniczają się jedynie do wiosennego usuwania zeszłorocznych, zaschniętych liści oraz do 1-2 krotnego zasilenia nawozem wieloskładnikowym. Hemerocallis jest byliną długowieczną, co oznacza, że może rosnąć w jednym miejsku kilka, a nawet kilkanaście lat, nie tracąc swoich walorów ozdobnych.

Liliowce najpiękniej prezentują się w pobliżu zbiorników wodnych, nad brzegami oczek lub strumyków. Doskonale nadają się do sadzenia na rabatach bylinowych, w grupach na trawnikach lub w ogrodach naturalistycznych. W USA odmianę ‘Stella de Oro’ często wykorzystuje się jako roślinę okrywową, gdzie na dużych powierzchniach z czasem tworzy efektowne, szmaragdowo-złociste dywany.

Rosa DART'S DEFENDER

Rosa ×rugotida ‘Defender’, znana także pod nazwą handlową DART’S DEFENDER, należy do grupy róż okrywowych, jest mieszańcem uzyskanym z krzyżowania róży pomarszczonej Rosa rugosa z różą błyszczącą Rosa nitida. Odmiana charakteryzuje się bardzo skromnymi wymaganiami uprawowymi, rośnie zdrowo i jest całkowicie odporna na mróz. Doskonale nadaje się do sadzenia w warunkach miejskich. Zaledwie w rok lub dwa lata po posadzeniu tworzy wspaniałe, zielone kobierce, poprzetykane w porze kwitnienia różowymi kwiatami. Krzewy rosną szybko, osiągając od 0,8 do 1,2 m wysokości. Za sprawą licznych rozłogów i odrostów korzeniowych rośliny szybko rozrastają się na boki i są uznawane za ekspansywne, dlatego najlepiej sadzić je w miejscach ograniczonych chodnikami, krawężnikami, murkami lub ogrodzeniami. Wyprostowane pędy są gęsto pokryte drobnymi kolcami. To dzięki nim mało kto odważy się skrócić drogę i przejść przez rabatę, na której posadzono krzewy. Liście średniej wielkości, złożone, jasnozielone, matowe, o listkach wyraźnie węższych niż u róży pomaszczonej. Pojedynczy liść jest zbudowany przeważnie z 7 - 9 listków. Jesienią liście przebarwiają się intensywnie w odcieniach żółci i pomarańczu. Krzewy zakwitają w lipcu. Kwiaty są półpełne, różowe, średniej wielkości, o średnicy 5 - 6 cm, lekko pachnące. Krzew powtarza kwitnienie w drugiej połowie lata.

Róża ‘Defender’ jest odmianą wyjątkowo wdzięczną i łatwą w uprawie. Do prawidłowego wzrostu wystarczy jej przeciętna gleba ogrodowa i dużo słońca. Krzewy zaskakująco dobrze radzą sobie na glebach ubogich w składniki pokarmowe oraz wodę. Rośliny wykazują także znaczną tolerancję na zasolenie i suszę, są przy tym całkowicie odporne na mróz. Do zabiegów pielęgnacyjnych, które warto przeprowadzać co 2 - 3 lata, należy zaliczyć usuwanie najstarszych pędów. Ponieważ jednak czynność ta nastręcza sporych trudności, dobrym sposobem jest zastosowanie cięcia odmładzającego, polegającego na skoszeniu wszystkich pędów nisko przy ziemi. Krzewy bardzo szybko odbudowują części nadziemne i po 2 – 3 miesiącach znów tworzą zwarte łany młodych pędów i soczyście zielonych liści. Wadą tego rozwiązania jest ograniczenie kwitnienia. Jeśli bowiem zabieg zostanie przeprowadzony jesienią lub wiosną, należy liczyć się z brakiem kwitnienia w kolejnym sezonie. Niezwykle cenną zaletą odmiany ‘Defender’ jest jej wysoka odporność na groźne choroby róż, takie jak czarna plamistość czy werticilioza.

Różę ‘Defender’ poleca się do stosowania  przede wszystkim jako roślinę okrywową w ogrodach przydomowych, na terenach parków, przy szlakach komunikacyjnych oraz w zieleni miejskiej. Ze względu na wysoką tolerancję na zasolenie oraz zanieczyszczenie powietrza doskonale nadaje się do sadzenia w pasie zieleni przyulicznej. Wytwarzając rozłogi korzeniowe krzewy świetnie nadają się do obsadzania różnego rodzaju stromych skarp i nasypów zapewniając ich stabilizację oraz zapobiegając wymywaniu gleby. Jednocześnie gęsty kobierzec pędów i liści zabezpiecza teren przez zachwaszczeniem. Szczególnie efektownie prezentują się krzewy sadzone na nasypach drogowych. Zalecana gęstość sadzenia to 3 – 4 sztuki na metr kwadratowy. 

Taxodium distichum 

Cypryśnik błotny jest malowniczym, wolno rosnącym drzewem osiągającym po 30 latach uprawy w warunkach klimatycznych Polski 8 - 10 m wysokości. Roślina ta pochodzi z Ameryki Północnej. W stanie naturalnych występuje na bagnach, trzęsawiskach, nad brzegami rzek i na terenach zalewowych wzdłuż wybrzeży Atlantyku, zwłaszcza na błotnistych obszarach Florydy. Do Europy cypryśnik błotny sprowadzono w 1640 roku i uprawiano dla celów dekoracyjnych. W krajach o łagodnym klimacie gatunek najczęściej sadzi się w wilgotnych parkach i rozległych ogrodach. W Polsce drzewo to jest stosunkowo rzadko spotykane, ale z pewnością zasługuje na większą uwagę i szersze rozpowszechnienie ze względu na atrakcyjne cechy, nieobserwowane u innych gatunków roślin iglastych.

Pierwszą zaletą cypryśnika błotnego jest jego uroda. Korony młodych drzew przyjmują zgrabny, stożkowaty kształt i charakteryzują się regularnym ugałęzieniem. Pokrój starszych roślin jest zwykle szeroki, cylindryczny. Efektowny pień rozszerza się znacznie u nasady, jest pokryty cienką, czerwono-brązową korą. W obrębie korony, na miejscach bagnistych, zalanych wodą, drzewa tworzą bardzo interesujące korzenie oddechowe, zwane pneumatoforami. Twory te wyrastają pionowo z ziemi w postaci nieregularnych, stożkowatych zgrubień - narośli na korzeniach. Swoim wyglądem przypominają spotykane w jaskiniach stalagmity. Ich rola sprowadza się do zaopatrzenia systemu korzeniowego w tlen, który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania korzeni. Drzewa są zwykle gęsto ugałęzione od samej ziemi. Pędy są zróżnicowane na trwałe, drewniejące długopędy oraz zielne krótkopędy, opadające jesienią wraz z liśćmi. Liście występują w postaci igieł. Na pędach zielnych są płaskie, miękkie, długości od 10 do 17 mm, jasnozielone, ułożone grzebieniasto w dwa szeregi, podobnie jak u jodły pospolitej. Jesienią igły efektownie się przebarwiają na intensywne kolory: pomarańczowo-czerwony, rudy i miedziany. Igły na pędach drewniejących są małe, łuskowate, osadzone spiralnie. Kwiaty męskie zawiązują się latem. Pod koniec sezonu wegetacyjnego są widoczne na końcach pędów w wierzchołkowej części korony. Kwiaty żeńskie pojawiają się wiosną, są zebrane w kuliste, szyszkowate kwiatostany. Drzewa kwitną wiosną przed rozwojem liści. Kuliste szyszki mają średnice 2 – 3 cm, są zbudowane z kilkunastu łusek bogatych w płynną, pachnącą, czerwoną żywicę. Szyszki dojrzewają w tym samym roku, po opadnięciu szybko się rozpadają uwalniając nasiona, które w naszym klimacie są przeważnie płonne.   

Taxodium distichum najlepiej czuje się na terenach podmokłych, na łąkach, dobrze rośnie nad brzegami stawów, jezior i rzek. Gatunek jest wytrzymały na mróz, jedynie młode rośliny, uprawiane w chłodniejszych rejonach kraju, należy okrywać na zimę. Starsze egzemplarze są znacznie bardziej mrozoodporne. Późny termin rozwijania igieł na wiosnę zabezpiecza drzewa przed uszkodzeniem na skutek wiosennych przymrozków. Gatunek polecany przede wszystkim do sadzenia na terenie parków i dużych ogrodów, pojedynczo lub w niewielkich grupach, na miejscach słonecznych. 

Quercus robur ‘Fastigiata’

Jeśli mielibyśmy wskazać największe i najszlachetniejsze znane nam drzewa, jednym z najczęściej wymienianych rodzajów z pewnością byłby dąb. Te długowieczne, okazałe drzewa od stuleci były uprawiane w celu pozyskiwania cennego drewna, wykorzystywanego w różnorodnych dziedzinach życia, począwszy od budownictwa i przemysłu okrętowego, przez meblarstwo, po sztukę zdobniczą, kulinarną i medycynę. Jako symbol potęgi, długowieczności i znamienitości dąb był obowiązkowym elementem szlacheckiego ogrodu lub pałacowego parku. Opisywane w podręcznikach sztuki ogrodowej wspaniałe, dębowe aleje także dzisiaj są marzeniem niejednego właściciela ogrodu. Co najważniejsze, dęby z powodzeniem możemy uprawiać nawet w niewielkim, przydomowym ogrodzie, trzeba jedynie wybrać odpowiednią odmianę.

Dąb szypułkowy ‘Fastigiata’ jest formą kolumnową, o wąskiej, strzelistej koronie i wolnym tempie wzrostu. Drzewo dorasta do 15 m wysokości i zaledwie 4 m szerokości. Cechą charakterystyczną odmiany są długie, przylegające do pnia gałęzie, często falisto pogięte, ułożone wertykalnie. Wraz z wiekiem szerokość koron nie zmienia się, natomiast zwiększa się średnica pnia, który przyrasta na grubość, tworząc solidną oś drzewa. Kora na pniu jest jasnoszara, u starszych okazów głęboko spękana. Liście klapowane, z 3 – 6 parami zaokrąglonych klap, zielone, skórzaste, długości około 10 cm. Klapy są wcięte do połowy blaszki, ale nie stoją dokładnie naprzeciwko siebie, przez co liść wydaje się nieco asymetryczny. Liście są osadzone na krótkich ogonkach liściowych. U nasady blaszek liściowych widać wyraźne uszka. Nerwy boczne dochodzą do końców klap oraz wcięć między nimi. Liście dębu szypułkowego rozwijają się późno na wiosnę, jesienią brązowieją. U wielu osobników pozostają zaschnięte na gałęziach przez okres zimy. Kwiaty rozdzielnopłciowe, mało widoczne, zebrane w kłosokształtne kwiatostany. Kwiatostany męskie zwisające, a żeńskie wyprostowane, wzniesione. Owoce zawiązują się zwykle po 2 - 3 na długiej szypule, są elipsoidalne, do 2 - 3 cm  długości. Żołędzie są osadzone w pojedynczych miseczkach, od zewnątrz gęsto pokrytych drobnymi łuskami. Dojrzewając owoce nabierają jasnobrązowej barwy z ciemnymi prążkami.

Dąb szypułkowy rośnie szczególnie chętnie na glebach świeżych, żyznych, głęboko uprawionych, tworząc palowy system korzeniowy. Toleruje okresowe zalewanie wodą. Na glebach suchych i ubogich drzewo wytwarza powierzchniowy system korzeniowy, dlatego zwykle rośnie słabiej. Dąb szypułkowy lepiej znosi trudne warunki klimatyczne, niż blisko z nim spokrewniony dąb bezszypułkowy, jest w pełni mrozoodporny. Wymaga stanowisk słonecznych, ale w młodości toleruje ocienienie. W końcu czerwca i na początku lipca często tworzy pędy wtórne zwane świętojańskimi. Pędy te bywają porażane przez mączniaka prawdziwego.

Odmiana ‘Fastigiata’ nadaje się do sadzenia zarówno w niewielkich ogrodach przydomowych, jak i na terenach miejskich. Ze względu na trwałość i długowieczność jest doskonałym drzewem pamiątkowych. Efektownie prezentuje się pojedynczo, jako soliter sadzony w miejscach wyeksponowanych, oraz jako drzewo alejowe. Gęsta korona tworzy znakomite warunki gniazdowania licznych gatunków ptaków. W 1994 roku odmiana ‘Fastigiata’ uzyskała nagrodę AGM – wyróżnienie przyznawane przez brytyjskie Królewskie Towarzystwo Ogrodnicze.