Miesiąc: marzec 2015

Forsythia ×intermedia 'Goldzauber'
forsycja pośrednia 'Goldzauber'
Forsycje są jednymi z najwartościowszych krzewów ozdobnych kwitnących wczesną wiosną. Już w pierwszych dniach kwietnia pączki kwiatowe forsycji zaczynają szybko nabrzmiewać, by w zaledwie kilka dni okryć cały krzew masą intensywnie żółtych kwiatów. Spośród kilku gatunków i odmian forsycji na wyróżnienie zasługuje Forsythia x intermedia (forsycja pośrednia) ‘Goldzauber’. Nazwa tej odmiany w tłumaczeniu na język polski oznacza złoty czar, urok lub powab, co trafnie opisuje walory ozdobne krzewu.

Forsythia ×intermedia ‘Goldzauber’ została wyhodowana w Niemczech, jest mieszańcem pochodzącym ze skrzyżowania odmian ‘Beatrix Farrand’ i ‘Lynwood’. Krzewy odmiany ‘Goldzauber’ cechują się średnią siłą wzrostu, dorastają do 3m wysokości, są szerokie i gęste. Młode pędy rosną prosto a w następnym roku rozgałęziają się. W kwietniu na bezlistnych, nagich gałązkach, rozkwitają stosunkowo duże, w porównaniu do innych odmian, delikatnie pachnące kwiaty. Są one zebrane w pęczki po kilka sztuk. Ciemnożółte płatki korony są szerokie a słupki krótkie. Roślina kwitnie bardzo obficie i długo, dostarczając cennego pokarmu pszczołom. Dodatkową zaletą odmiany jest to, że jej kwiaty dobrze znoszą wiosenne przymrozki.  Wraz z końcem pełni kwitnienia z pąków liściowych zaczynają wyłaniać się soczyście zielone, młode listki. Są one zazwyczaj pojedyncze, o brzegu ostro piłkowanym, z wyjątkiem odcinka u nasady. Liście dorastają do 10 cm długości i są ustawione na pędzie naprzeciwlegle. Podczas długiej i ciepłej jesieni przebarwiają się na purpurowo.

Forsythia ×intermedia ‘Goldzauber’ wymaga stanowisk jasnych, słonecznych. Odmiana nie jest wybredna w stosunku do podłoża i dobrze rośnie na wszystkich rodzajach gleb. Jest odporna na trudne warunki uprawy stąd dobrze radzi sobie sadzona w miastach. Porażenia przez szkodniki i choroby zdarzają się sporadycznie. W klimacie Polski zimuje bez zastrzeżeń. Jedynie bardzo silne mrozy mogą spowodować uszkodzenie pąków kwiatowych. W celu utrzymania ładnego pokroju krzewy można formować poprzez cięcie zaraz po zakończeniu kwitnienia. Cięcie wykonuje się zwykle na wysokości 2/3 długości przekwitłych pędów. Zabieg ten sprzyja zagęszczeniu krzewu. Raz na kilka lat warto usunąć najstarsze, osłabione pędy.
Dzięki wspaniałym walorom dekoracyjnym w okresie wiosennym odmiana ‘Goldzauber’ znajduje wiele zastosowań. Nadaje się do sadzenia pojedynczo w niewielkich ogrodach oraz w grupach na terenach parków i większych założeń ogrodowych. Krzewy nadają się także do tworzenia niewysokich żywopłotów, jednak utrzymanie ładnej formy takiego żywopłotu wymaga odpowiedniej pielęgnacji i kilkukrotnego cięcia w okresie wiosny i lata. Ścięte gałązki nadają się do pędzenia zimą. W tym celu przyniesione do domu pędy wystarczy wstawić do wazonu z wodą i poczekać kilka – kilkanaście (w zależności od terminu ścinania pędów) dni  na rozwój kwiatów. 
 

fot. Monika Pawlonka

Thuja plicata 'Whipcord'
żywotnik olbrzymi 'Whipcord'

Wśród żywotników olbrzymich warto zwrócić uwagę na oryginalną odmianę ‘Whipcord’. W przeciwieństwie do gatunku, który w naturze osiąga bardzo duże rozmiary, jest to roślina karłowa o niezwykle oryginalnych gałązkach, nadająca się do uprawy w niewielkich ogródkach przydomowych. Roślina ta została wprowadzona do handlu przez amerykańską szkółkę Iseli, w której wyhodowano wiele popularnych i cennych odmian drzew i krzewów iglastych, między innymi świerk kłujący ‘Iseli Fastigiate’ i ‘Fat Albert’, czy żywotnik zachodni ‘Golden Tuffet’.

Żywotnik olbrzymi ‘Whipcord’ to wolno rosnący, bezprzewodnikowy krzew o kopiastym pokroju i charakterystycznych, sznurowatych pędach, dorastający do 1,5 m wysokości i podobnej szerokości. Nietypowe pędy przypominają gałązki żywotnika zachodniego ‘Filiformis’, ale  są znacznie grubsze i mniej rozgałęzione. Gałązki te są długie, wyrastają ze środka krzewu i od razu łukowato przewieszają się lub zwisają.  Młode pędy są zielone, starsze ciemnozielone, jesienią i zimą brązowe. Liście w postaci mniej lub bardziej przylegających igieł (także łusek) sprawiają, że pędy są szorstkie w dotyku. Krzewy oferowane w sprzedaży są najczęściej szczepione na niewysokiej podkładce i przypominają miniaturową parasolkę. Krzewy szczepione nisko przy ziemi w pierwszych latach uprawy pozostają nieco mniej widoczne wśród innych roślin iglastych, natomiast z wiekiem znacznie zyskują na atrakcyjności, zagęszczają się, wypiętrzają i w końcu stają się jednymi z najciekawszych ogrodowych „iglaków”.

Żywotnik olbrzymi ‘Whipcord’ należy do roślin łatwych w uprawie. Wprawdzie krzewy najlepiej rosną w klimacie umiarkowanym, o łagodnych zimach i chłodnych, wilgotnych latach, ale są odporne na mróz i mogą być uprawiane na terenie niemal całego kraju. W najzimniejszych rejonach krzewy można lekko okryć cieniówką lub agrowłókniną – w ten sposób zabezpieczymy gałązki przez wysychaniem i zmianą koloru na brązowy. Rośliny najlepiej sadzić na glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych, na stanowiskach słonecznych lub tylko lekko ocienionych. Należy unikać sadzenia na glebach lekkich, piaszczystych lub narażonych na szybkie wysychanie.

Odmiana ‘Whipcord’ to roślina przeznaczona przede wszystkim do uprawy w ogrodach przydomowych, w miejscach wyeksponowanych, na skalnikach i w alpinariach, na rabatach wraz z innymi, wolno rosnącymi roślinami iglastymi. Krzewy bardzo efektownie prezentują się uprawiane w dużych, ozdobnych pojemnikach ustawianych na balkonach i tarasach. Jest to krzew atrakcyjny przez cały rok.

Juniperus communis 'Arnold'
jałowiec pospolity 'Arnold'

jest to gęsty, wolno rosnący krzew o bardzo wąskim, kolumnowym i zwartym pokroju, osiągający po 10 latach uprawy 1,5-2 m wysokości i około 0,4 m szerokości. Swoim wyglądem przypomina odmianę ‘Hibernica’ ale osiąga mniejsze rozmiary i ma krótsze, jaśniejsze igły. Nie tworzy przewodnika, ale wszystkie pędy ma wzniesione, ustawione pionowo i blisko siebie. Gałązki są cienkie, ułożone wertykalnie. Igły krótkie, sztywne, ostre i kłujące, stalowozielone, osadzone po 3 wokół pędów. Od góry igły są nieco wklęsłe, pokryte srebrzystym nalotem, od spodu zielone. Dzięki pionowemu ułożeniu gałązek oraz odstawaniu igieł widoczna jest zarówno ich górną, jak i dolna strona, co daje ciekawy efekt kolorystyczny. Dodatkowo młode przyrosty są jasnozielone, czasem nawet żółtawe.

Krzew należy do łatwych w uprawie, ma skromne wymagania glebowe. Doskonale rośnie na stanowiskach słonecznych, na przeciętnych glebach ogrodowych, umiarkowanie wilgotnych, przepuszczalnych, dobrze zdrenowanych. Płytki i rozległy system korzeniowy sprawia, że rośliny źle reagują na przesadzanie. Dlatego przed sadzeniem należy dobrze się zastanowić nad wyborem miejsca, tak aby uniknąć ewentualnego późniejszego przesadzania. Krzew jest odporny na mróz, ale podczas ostrych zim, przeważnie we wschodnich rejonach kraju, może lekko przemarzać, zwłaszcza od strony południowej. Dlatego młode rośliny sadzone na mroźnym Podlasiu i Suwalszczyźnie warto na zimę okryć siatką cieniującą. W przeciwieństwie do innych form kolumnowych ‘Arnold’ jest odporny na odkształcenia i deformacje powodowane silnymi opadami mokrego śniegu.

Jałowiec pospolity ‘Arnold’ jest przydatny przede wszystkim do uprawy w ogrodach przydomowych, na skalniakach, wrzosowiskach, na rabatach z karłowymi roślinami iglastymi oraz na cmentarzach. Ciekawie prezentuje się sadzony w grupach. Może służyć też do tworzenia wąskich, niestrzyżonych i niezbyt wysokich żywopłotów. Naturalne tło dla jałowca pospolitego tworzą brzozy, sosny i modrzewie. Tak skomponowane nasadzenia sprzyjają pojawianiu się grzybów (maślaków i kozaków) oraz przyciągają do ogrodu ptaki, które chętnie zakładają gniazda w gąszczu pędów.