Szukasz:




x
Login:

Hasło:

x

Kolkwicja chińska

Kolkwitzia amabilis
Kolkwicja chińska

Kolkwicja to rodzaj botaniczny reprezentowany tylko przez jeden gatunek, kolkwicję chińską, występującą naturalnie w środkowych Chinach, na obszarach górskich do wysokości 1300 m. n.p.m.. Jest to sporych rozmiarów krzew liściasty o łukowato wyginających się pędach i bardzo obfitym kwitnieniu. Roślina dorasta do 3-4 m wysokości i osiąga podobną szerokość. Gałęzie pokrywa szarobrązowa kora łuszcząca się atrakcyjnie długimi płatami. Liście są eliptyczne, o gładkich brzegach, zielone, owłosione, mają od 3 do 7 cm długości. Jesienią przebarwiają się na purpurowo. Dzwonkowate kwiaty rozwijają się na przełomie maja i czerwca, są zbudowane z 5 płatków zrośniętych u podstawy w wąską rurkę, wyżej rozpostartych, tworzących kwiat dwuwargowy. Kwiaty mają do 2,5 cm długości, są białe, różowo nabiegłe, z żółtą plamką w gardzieli, zebrane w baldachogrona. Kwiaty są zapylane przez pszczoły i trzmiele. Po przekwitnięciu ozdobę rośliny stanowią atrakcyjne, szczeciniasto owłosione owocostany.

Gatunek odporny na mróz, polecany do uprawy na terenie całego kraju. Przemarzać może jedynie w najchłodniejszych rejonach kraju, ale tylko w czasie bardzo surowych zim i przy braku pokrywy śnieżnej. Krzew preferuje gleby żyzne, gliniastopiaszczyste, przepuszczalne, o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie, stanowiska słoneczne. W miejscach cienistych też sobie całkiem nieźle radzi, ale kwitnie dużo słabiej. W okresach suszy, zwłaszcza w czasie kwitnienia, wymaga podlewania. Co kilka lat warto wykonać silne cięcie odmładzające krzewy.

Kolkwicja chińska znajduje zastosowanie w większych ogrodach przydomowych i parkach, gdzie posadzona pojedynczo w pełni prezentuje swój ładny pokrój, a podczas kwitnienia zachwyca swoją urodą. Sadzona w grupach, np. w formie szpaleru, może pełnić rolę ogrodzenia (nieformowanego żywopłotu). Nadaje się do sadzenia w zieleni osiedlowej, miejskiej, na skarpach i nasypach.

Polecane odmiany kolkwicji chińskiej to kwitnące na różowo ‘Pink Cloud’ i ‘Rosea’ oraz odmiana o żółtych liściach ‘Maradco’.

Pożegnanie Pana Edwarda Kubika

Szanowni Państwo,

Ze smutkiem zawiadamiamy o śmierci Pana Edwarda Kubika, naszego kolegi szkółkarza, wywodzącego się ze szkółki o długiej rodzinnej tradycji, a od 2007 roku członka Związku Szkółkarzy Polskich.

Uroczystości pogrzebowe odbędą się w środę 29 lipca 2020 r. o godzinie 15.00 w kościele pw. Św. Józefa Robotnika w Janowicach.

Niełatwo znaleźć słowa pociechy w tych trudnych dniach dla Rodziny i bliskich zmarłego. Możemy jednak życzyć sił do zniesienia bólu i wyrazić nadzieję, że czas złagodzi poczucie straty.

Prosimy przyjąć od nas wyrazy szczerego współczucia.

 

Sosna Jeffreya ‘Joppi’

Pinus jeffreyi 'Joppi'
Sosna Jeffreya 'Joppi'

Sosna Jeffreya to jeden z nielicznych uprawianych u nas gatunków sosen trójigielnych, czyli takich, u których igły są zebrane w pęczki po trzy sztuki. W swojej ojczyźnie, zachodniej części USA, jest sporych rozmiarów, malowniczym drzewem osiągającym 25-30 m wysokości. Swoim pokrojem przypomina sosnę żółtą, z którą tworzy formy mieszańcowe. W Polsce sosna Jeffreya jest rzadko produkowana jako czysty gatunek, natomiast w ofercie szkółek i centrów ogrodniczych znajduje się jej wyjątkowo atrakcyjna, karłowa odmiana 'Joppi', ceniona przez miłośników i kolekcjonerów roślin iglastych.

Sosna Jeffreya 'Joppi' to niewielkie, wolo rosnące drzewo, przez wiele lat utrzymujące kształt zwartej kuli. Po 10 latach uprawy roślina uzyskuje 1,5 m średnicy. Z upływem czasu rosnące do góry dolne gałęzie przekształcają się w pnie, tworząc formy wielopienne, korona drzewa wydłużają się i staje jajowata. Grube pędy pokrywają ułożone promieniście okazałe igły, jasnozielone, do 15-17 cm długości, zebrane po 3 w pęczku. Igły utrzymują się do 3 lat, potem opadają. Roztarte wydzielają przyjemny, cytrynowy zapach.

Sosna Jeffreya ma niewielkie wymagania glebowe, może rosnąć na większości lekkich, przepuszczalnych gleb ogrodowych o lekko kwaśnym pH. Jak większość sosen nie toleruje cienia i powinna być sadzona na stanowiskach słonecznych. Toleruje zanieczyszczenie powietrza i suszę. W centrum i na zachodzie kraju dobrze zimuje, na wschodzie może przemarzać. Rośnie zdrowo, rzadko porażają ja choroby czy szkodniki.

Sosna Jeffreya 'Joppi' to roślina polecana przede wszystkim do sadzenia w ogrodach przydomowych, w miejscach eksponowanych. Nasadzenia pojedyncze dają tę zaletę, że rośliny są dobrze doświetlone z każdej strony i dłużej utrzymują igły na dolnych gałęziach. Kulisty pokrój sprawia, że sosna ta świetnie pasuje do różnego typu ogrodów: od surowych, modernistycznych i nowoczesnych założeń po klasyczne ogródki wiejskie i kompozycje naturalistyczne. Roślina ta wyjątkowo ładnie i naturalnie prezentuje się sadzona na wrzosowiskach, w towarzystwie ozdobnych przez cały rok wrzosów i wrzośców.

Wirtualna konferencja AIPH „Recovery from Crisis – the Future for Ornamentals”

Zapraszamy do udziału w konferencji „Recovery from Crisis – the Future for Ornamentals”, którą organizuje AIPH (International Association of Horticultural Producers - Międzynarodowe Stowarzyszenie Producentów-Ogrodników). Konferencja odbędzie się 15 września br. w formie wirtualnej i jest dedykowana producentom roślin ozdobnych, hodowcom, handlowcom.

Udział jest płatny, kosztuje 75 GBP (w tym VAT) od osoby, ale do 20 lipca można się zgłosić do udziału w wydarzeniu w ramach oferty promocyjnej w wysokości 55 GBP.

Link do wydarzenia: http://aiph.org/conference-2020/

Wirtualna konferencja AIPH odbędzie się z języku angielskim, zostanie przeprowadzona z użyciem najnowocześniejszej technologii 3D, która umożliwia chętnym uczestnictwo online za pośrednictwem własnego awatara. Uczestnicy będą mogli zadawać pytania, a także kontaktować się i rozmawiać z innymi uczestnikami konferencji. Do udziału w wydarzeniu potrzebne będzie dobre połączenie internetowe z dowolnego miejsca na świecie.

Tematem wystąpień i dyskusji będą kwestie wychodzenia branży z zapaści, jaką wywołała pandemia.

Prelegenci z różnych krajów podzielą się swoją wiedzą i wskazówkami dotyczącymi  m.in. zarządzania w kryzysie, jego wpływu na klientów finalnych. Przewidziano też bloki tematyczne poświęcone kwiatom ciętym, roślinom doniczkowym oraz materiałowi szkółkarskiemu. Konferencję zwieńczy dyskusja panelowa o stymulowaniu popytu i kreowaniu rynku w nowej sytuacji.

Podczas konferencji wystąpią:

– dr Charlie Hall (Texas A&M University, USA)

– Carin van Huet (dyrektor ds. żywności i agrobiznesu w banku Rabobank, Holandia)

– Frank de Hek (partner firmy Oaklins – fuzje biznesowe i przejęcia w branży roślin ozdobnych)

– Josh McBain (dyrektor konsultingowy Foresight Factory – wpływ pandemii na konsumentów, Wielka Brytania)

– Simon Ogrizek (prezes Międzynarodowej Organizacji Florystów Florint – przyszłość kwiaciarń)

– Steven van Schilfgaarde (dyrektor generalny giełdy kwiatowej Royal FloraHolland, Holandia)

– Craig Musson (dyrektor WAFEX, Australia – przyszłość handlowców z branży kwiaciarskiej)

– Gao Rongmei (dyrektor KIFA, czyli Międzynarodowej Giełdy Kwiatowej i Centrum Handlu Kunming, Chiny)

– Augusto Solano (prezes kolumbijskiej organizacji eksporterów kwiatów Asocolflores)

– Ryoji Kato (Giełda Kwiatowa OTA, Japonia)

– Jan-Dieter Bruns (dyrektor niemieckiej szkółki Bruns-Pflanzen oraz prezes Europejskiego Związku Szkółkarzy – ENA)

– Michiel de Haan (dyrektor firmy Royal Lemkes zaopatrującej sieci marketów w rośliny, Holandia)

– Peter Vaughan (dyrektor organizacji Greenlife Industry, Australia)

– Wojciech Wróblewski (prezes Związku Szkółkarzy Polskich)

– Art van Wingerden (dyr. firmy szklarniowej Metrolina Greenhouses – dużego producenta sezonowych roślin ozdobnych w doniczkach, USA)

– Mattijs Bodegom (szef ds. marketingu i komunikacji w firmie Anthura BV, Holandia)

– Evelyn Lu (wiceprezes kwiaciarskiego rynku hurtowego Taipei)

– Andre van Kruijssen (dyrektor giełdy Veiling Holambra, Brazylia)

– Dennis van der Lubbe (dyrektor instytucji promującej rośliny ozdobne Flower Council, Holandia)

– Mikaël Mercier (prezes organizacji branżowej Val’hor skupiającej producentów, florystów i firmy związane z urządzaniem terenów zieleni; Francja)

Szczegóły na temat konferencji – jej programu, prelegentów, technologii Virtual 3D World, warunków udziału i sposobu rezerwacji miejsc – są dostępne na http://aiph.org/conference-2020/

Konkurs Roślin Nowości 2020

Szanowni Państwo,

Zapraszamy do udziału w Konkursie Roślin Nowości, organizowanym w ramach ZIELEŃ TO ŻYCIE & FLOWER EXPO POLSKA ONLINE! Jest to konkurs dla wszystkich firm, które chcą popularyzować i promować swoje rośliny – hodowców i  szkółkarzy, wprowadzających nowe odmiany na rynek.

 

Celem konkursu jest szeroka promocja nowych, interesujących i o dużym potencjale handlowym drzew, krzewów, pnączy i bylin. W tym roku po raz kolejny rośliny zostaną ocenione przez międzynarodowe jury. W ramach promocji zgłoszonych do konkursu roślin swojego laureata wybiorą także przedstawiciele mediów branżowych, poprzez głosowanie mailowe, oraz ogrodnicy i miłośnicy roślin, w plebiscycie organizowanym na facebooku i/lub Instagramie.
Udział w konkursie związany jest z szeroką promocją samych nowości i zgłaszających je firm. Portrety roślin wraz z informacją o podmiocie zgłaszającym roślinę do konkursu są:

Informacja o nagrodzonych i wyróżnionych roślinach zostanie:

 Zgodnie z regulaminem konkursu, za nowości uważa się nowe taksony, które zostały wprowadzone do produkcji i/lub są sprzedawane w Polsce nie dłużej niż 5 lat. W konkursie nie mogą brać udziału odmiany, które pojawiły się już w poprzednich edycjach. Szczegółowe wymagania i kryteria oraz informacja, kto może zgłosić rośliny do konkursu, znajdują się w regulaminie.
Ze względu na wirtualny charakter konkursu w tym roku ogromne znaczenie będą miały zdjęcia i  informacje o zgłaszanych roślinach, na podstawie których jury będzie mogło wybrać laureatów. Materiały te będą także przekazywane mediom i szeroko publikowane w sieci, stąd potrzebnych jest od 3 do 5 zdjęć w wysokiej rozdzielczości wraz ze zgodą na ich publikację oraz wyczerpujące opisy roślin. 

Zgłoszenie nowych odmian do Konkursu odbywa się na podstawie Karty Zgłoszeniowej, wypełnionej odrębnie dla każdej odmiany, do której link znajdziecie Państwo poniżej.

Dęby

Majestatyczne i dostojne, nieodłącznie wpisane w naszą kulturę i historię. Tak nam kojarzą się dęby (Quercus sp.). Rzadko są uwzględniane w przestrzeni miasta. Szkoda, bo jest wiele cennych gatunków i odmian, które swą dostojną sylwetką i odpornością przemawiają, by stosować je jako reprezentacyjne drzewa miejskie. Dostępne odmiany wywodzą się nie tylko od naszych dwóch europejskich gatunków: dębu szypułkowego i bezszypułkowego, ale również od gatunków amerykańskich.

Dęby mają stosunkowo wysokie wymagania siedliskowe, jednak dobrze adaptują się do różnych warunków. Preferują miejsca w pełni nasłonecznione. Wolą gleby żyzne, bogate w próchnicę i stale lekko wilgotne, nawet okresowo zalewane. Na stanowiskach uboższych, mniej nawodnionych oczywiście sobie radzą, wytwarzając bardziej rozgałęziony system korzeniowy. Rosną z reguły dość powoli i w sposób przewidywalny. Ich ogromną zaletą jest wysoka odporność na mróz, choroby oraz wysoka żywotność. Są wytrzymałe na wiatr, ich pędy są mocne i elastyczne zarazem. W ich gałęziach często i chętnie zakładają gniazda ptaki. Dodatkową atrakcją są dojrzewające pod koniec sezonu żołędzie. Niektóre gatunki i odmiany pięknie się przebarwiają jesienią.

Dąb (Quercus spp.) ‘Monument’ to polska odmiana otrzymana w 1984 w Ogrodzie Botanicznym w Poznaniu, wprowadzony do handlu w 2009 i nagrodzony złotym medalem na wystawie „Zieleń to Życie”. Jest krzyżówką dębu kaukaskiego (Q. macranthera) i dębu szypułkowego (Q. robur) ‘Fastigiata’. Cechuje się bardzo regularnym, szerokokolumnowym wzrostem. Rośnie stosunkowo szybko, rocznie przyrasta o około 80 cm. Po 10 latach uprawy drzewa osiągają około 8 metrów wysokości. Często tworzą więcej niż jeden pień. Gałęzie są wyprostowane, ułożone prawie równolegle do pnia. Liście są duże, mają do 18 cm długości, są ciemnozielone, z wierzchu błyszczące, od spodu pokryte kutnerem. Drzewa obficie kwitną w maju, a jesienią dostarczają sporo żołędzi. ‘Monument’ to odmiana tolerancyjna w stosunku gleby i stanowiska.

Dobrze radzi sobie na przeciętnych glebach. Ogromną zaletą tej odmiany, w porównaniu  do kolumnowych odmian dębu szypułkowego (‘Fastigiata’ czy  ‘Fastigiate Koster’) jest wysoka odporność na porażenie liści przez mączniaka prawdziwego (objawia się mączystym nalotem pokrywającym blaszki liściowe i młode pędy), przez co jest szczególnie polecany do sadzenia w miejscach eksponowanych i reprezentacyjnych. Jest w pełni odporny na mróz i nie wymaga cięcia poprawiającego kształt. Ze względu na szeroką, kolumnową sylwetkę idealnie nadaje się do sadzenia przed fasadami budynków biurowych, siedzibami urzędów i instytucji, sprawdza się jako soliter oraz piękne drzewo alejowe lub bulwarowe do wyznaczania osi widokowych. Dobrze komponuje się w parkach oraz założeniach historycznych. Często jest wykorzystywane jako drzewo pamiątkowe dla uświetnienia ważnych wydarzeń, uroczystości lub upamiętnienia zasłużonych osób.

Dąb szypułkowy (Q. robur) ‘Concordia’ to odmiana otrzymana w XIX wieku w Belgii. Jest jedną z najlepszych form barwnych. Najpiękniejsze są wiosenne liście w kolorze cytrynowożółtym, latem trochę zielenieją, zachowując seledynowy odcień. Liście są mniejsze niż u gatunku, skórzaste, nieregularnie klapowane. Rośnie bardzo powoli, uzyskując w wieku 30 lat około 10 metrów wysokości. Początkowo korona ma formę szerokokopulastą, z wiekiem staje się bardziej okrągła i regularna. Jesienią dojrzewają żołędzie, zebrane po kilka sztuk na długich szypułkach.

 Drzewo preferuje gleby żyzne, próchnicze i wilgotne o odczynie zbliżonym do obojętnego lub lekko kwaśne. Na glebach słabszych i bardziej suchych wytwarza nietypowy dla dębów, bardzo rozgałęziony system korzeniowy i wolniej rośnie. Preferuje stanowiska jasne, lekko ocienione, w pełnym słońcu może ulec poparzeniu. Zaletą odmiany jest pełna mrozoodporność oraz tolerancja na zanieczyszczenie powietrza. Ze względu na powolny wzrost i piękną barwę liści najlepiej prezentuje się sadzony jako soliter, na tle roślin o ciemniejszym ulistnieniu. Jest drzewem odpowiednim do parków i zieleni osiedlowej, do tworzenia kontrastowych połączeń z czerwonolistnymi klonami, bukami, roślinami iglastymi.

Dąb szypułkowy (Q. robur) ‘Fastigiata’ rośnie powoli, dorastając do 15 m wysokości i 4 m szerokości. Gałęzie rosną w charakterystyczny sposób. Są długie, często powyginane faliście i układają się równolegle do pnia. Gęste utkanie pędów zachęca ptaki do zakładania gniazd pośród nich. Liście są ciemnozielone, z 3-6 klapami, po zaschnięciu jesienią długo się utrzymują na pędach, czasem aż do wiosny. Żołędzie są zebrane po 2-3 sztuki w pojedynczych miseczkach osadzonych na długich szypułkach. Z wiekiem zwiększa się tylko średnica pnia, zaś obwód samej korony zmienia się niewiele. Ze względu na regularną, kolumnową sylwetkę odmiana znajduje zastosowanie przy obsadzaniu alei parkowych, ciągów komunikacyjnych, miejsc reprezentacyjnych, tworzenia szpalerów. Preferuje miejsca w pełni nasłonecznione, dobrze znosi okresowe zalewanie.

Dąb szypułkowy (Q. robur) ‘Fastigiate Koster’ to kolejna kolumnowa odmiana. Otrzymana została w Holandii około 50 lat temu. Osiąga do 15 m wysokości i 3- 6 m szerokości. Liście są duże, mają około 10 cm długości, są ciemnozielone, skórzaste. Charakterystyczne jest ich utrzymywanie się na pędach aż do wiosny. Świetna odmiana do sadzenia jako soliter lub drzewo alejowe oraz do niedużych ogrodów.

Wartymi zainteresowania mieszańcem dębu szypułkowego ‘Fastigiata’ oraz występującego naturalnie w Kanadzie i USA dębu dwubarwnego (Q. bicolor) jest dąb Ware’a (Q. ×warei). Drzewo to przyjmuje pokrój wąskokolumnowy, w starszym wieku bardziej jajowaty, ale nadal wąski. Liście są bardzo duże, mają do 25 cm długości, mają 4-5 klap, są ciemnozielone, błyszczące, sprawiają wręcz wrażenie polakierowanych, od spodu są biało omszone, jesienią przebarwiające się na ciemnożółto i jasnobrązowo. Gatunek ten wykazuje odporność na porażenie przez mączniaka prawdziwego. W produkcji są dwie podobne do siebie odmiany REGL PRINCE oraz KINDRED SPIRIT. Innym ciekawym mieszańcem wymienionego dębu szypułkowego ‘Fastigiata’ z kolejnym amerykańskim gatunkiem - dębem białym (Q. alba) jest dąb Q. bimundorum (nie ma polskiej nazwy gatunkowej) CRIMSON SPIRE. Odmiana ta tworzy bardzo wąskie kolumny. Liście średniej wielkości, soczyście zielone, zdrowe, odporne na choroby grzybowe, jesienią efektownie przebarwiają się na czerwono.

Dąb szypułkowy (Q. robur) ‘Pectinata’ jest ceniony ze względu na ażurowe, bardzo głęboko powcinane, wąskie liście; nietypowe dla dębów. Jesienią wytwarza żołędzie w półokrągłych miseczkach, zebrane po 3-6 sztuk. Odmiana ta rośnie bardzo powoli, osiągając maksymalnie 10 m wysokości, przy dość rozłożystej koronie. Lubi miejsca słoneczne. Ma dość wysokie wymagania co do gleby. Powinna być stosunkowo żyzna, próchniczna, stale lekko wilgotna o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego. Adaptuje się do gorszych warunków, jednak wtedy słabiej rośnie.

 Ze względu na szeroką, ażurową koronę najlepiej sprawdza się w zieleni osiedlowej i parkowej, do tworzenia kompozycji o charakterze naturalistycznym. Inną interesującą ze względu na kształt blaszek liściowych, polską odmianą dębu szypułkowego jest wprowadzona do handlu w 2011 roku odmiana ‘Posnania’. Jest to rozłożyste drzewo dorastające do 15 m wysokości o charakterystycznych, długich i mocno powcinanych liściach w kolorze ciemnozielonym. W tym samym roku na rynek została wprowadzona inna polska odmiana, tym razem o wielobarwnych, kolorowych liściach – ‘Włodziemierz Seneta’. Młode liście są zaróżowione, później biało-kremowo-żółto-zielone, marmurkowe

Dąb czerwony (Q. rubra) ‘Aurea’ to szybkorosnąca odmiana o szerokiej, rozłożystej, zwykle nisko zawieszonej koronie. Dorasta do 20 m wysokości. Liście są długie, do 25 cm z ostro zakończonymi, ząbkowanymi klapami. Wiosną i wczesnym latem są złocistożółte, później jasnozielone; jesienią zaś przebarwiają się intensywnie pomarańczowo. Okrągłe żołędzie dojrzewają w szerokich, płytkich miseczkach. Najbardziej odpowiadają mu stanowiska słoneczne. Jest o wiele bardziej odporny na niedostatek wody niż odmiany dębu szypułkowego. Świetnie znosi suszę oraz zanieczyszczenie powietrza. Z powodu szerokiej korony nadaje się do obsadzania większych ulic. Idealny do tworzenia kontrastowych zestawień barwnych w parkach i zieleni osiedlowej oraz sadzony pojedynczo

Dąb błotny (Q. palustris) 'Green Pyramid' to nowa odmiana wprowadzona na rynek w 2013 r. Jest to szybko rosnące drzewo o piramidalnym pokroju, gęstej i zwartej koronie, osiągające 10 m wysokości. Liście ciemnozielone, błyszczące, klapowane, są znacznie głębiej powcinane w porównaniu do gatunku. Klapy są ostro zakończone. Młode wiosenne przyrosty oraz liście rozwijające się latem na długopędach mają lekko czerwonawe zabarwienie. Jesienią liście bardzo efektownie przebarwiają się w odcieniach czerwieni. Drzewo o niewielkich wymaganiach uprawowych, dużych zdolnościach adaptacyjnych, tolerancyjne w stosunku do rodzaju podłoża, dobrze rosnące na glebach suchych i przepuszczalnych, o lekko kwaśnym odczynie. Preferuje stanowiska słoneczne. Odmiana odporna na mróz, polecana do zieleni miejskiej, osiedlowej, do obsadzania dróg i ścieżek. Podobna i równie wartościowa, ale tworząca jeszcze węższe, zielone słupy, jest odmiana GREEN PILLAR.

Odmiana ta doskonale sprawdzi się przy najwęższych uliczkach, małych skwerach, na działkach i cmentarzach. Z kolei ‘Green Dwarf’ i ‘Isabel’ to odmiany kuliste, o powolnym wzroście. Zwykle w ofercie szkółkarskiej rośliny te są oferowane w formie szczepionej na wysokim pniu, po wielu latach ich korony uzyskują średnicę 1,5 m. Korona u odmiany ‘Green Dwarf’ jest kulista, u ‘Isabel’ jajowata, obie regularne i eleganckie. Liście są błyszczące, jasnozielone, do 15 cm długości. Jesienią przebarwiają się intensywnie na czerwono. Obie rośliny nadaje się do sadzenia na niewielkich skwerach, w zieleni osiedlowej, w pojemnikach służących do dekoracji kawiarnianych ogródków. Odmiany dębu błotnego są w pełni odporne na mącznika prawdziwego.

 

Krzysztof Mielicki

Związek Szkółkarzy Polskich

Borówka wysoka ‘Patriot’

Vaccinium corymbosum ‘Patriot’
Borówka wysoka ‘Patriot’

Borówka wysoka, ze względu na pochodzenie zwana potocznie amerykańską, to gatunek cieszący się ogromną popularnością wśród działkowiczów i właścicieli ogrodów. Roślina dostarcza na początku lata bardzo smaczne, granatowe jagody. Gdy do zalet borówki dorzucimy piękne jesienne przebarwienie liści, długowieczność i odporność na mróz oraz prozdrowotne właściwości owoców, mamy idealną roślinę do uprawy przy domu.

Borówka wysoka to gatunek z rodziny wrzosowatych, sprowadzony do Europy z Ameryki Północnej. Odmiana ‘Patriot’ została wyhodowana w USA na uniwersytecie w Maine, ale szybko trafiła do uprawy w Europie i obecnie jest uznawana przez plantatorów za jedną z cenniejszych, wczesnych odmian. Jej krzewy osiągają 1,2-1,8 m wysokości. Wyprostowane pędy rozgałęziają się i lekko przeginają się na boki pod ciężarem dojrzewających owoców. Wiosną z pąków generatywnych rozwijają się beczułkowate, białe kwiaty z lekkim, różowym rumieńcem, chętnie odwiedzane przez owady zapylające. Jagody są zebrane w niezbyt duże grona zaczynają dojrzewać w lipcu. ‘Patriot’ plonuje bardzo obficie, z jednego dorosłego krzewu można zebrać nawet do 9 kg owoców. Owoce są duże, wyraźnie spłaszczone, jędrne, o granatowej skórce pokrytej jasnoniebieskim, woskowym nalotem. Miąższ owoców jest białawy. Owoce są bardzo smaczne, aromatyczne, ich skórka jest mocna więc po pierwszym ręcznym zbiorze kolejne można wykonywać mechanicznie. Jagody borówki wysokiej mają cenne właściwości odżywcze i zdrowotne, są małokaloryczne, obniżają poziom złego cholesterolu, regulują pracę jelit i chronią przed zachorowaniem na nowotwory. Liście borówki wysokiej są zielone, z wierzchu błyszczące, jesienią przebarwiają się w ciepłych kolorach, od pomarańczowych, przez czerwone, do purpurowych i fioletowych. W tym okresie krzewy prezentują się wręcz spektakularnie.

‘Patriot’ jest odmianą odporną na mróz, znosi spodki temperatury do -34 st. C, tolerancyjną na porażenia przez szkodniki i patogeny (wykazuje odporność na Phytophtora cinnamomi), łatwą w uprawie. Krzewy do prawidłowego wzrostu i plonowania wymagają kwaśnego podłoża o pH poniżej 5,5. Jeśli odczyn podłoża w miejscu sadzenia jest wyższy, należy przekopać górną warstwę gleby z solidnym dodatkiem kwaśnego torfu oraz przekompostowanej kory sosnowej. Krzewy należy sadzić na miejscach słonecznych i ciepłych. Przez pierwsze 4 lata krzewy nie wymagają cięcia. Później należy usuwać najstarsze pędy, pozostawiając 6-8 najsilniejszych pędów głównych. Stosowanie w kolejnych latach kory sosnowej jako ściółki oraz kwaśnych nawozów (np. siarczanu amonu) sprzyja utrzymaniu niskiego pH podłoża

Borówkę wysoką ‘Patriot’ można sadzić nie tylko w miejscach specjalnie dla niej przygotowanych. Krzewy będą dobrze rosły na rabatach z innymi roślinami kwaśnolubnymi, a zwłaszcza na wrzosowiskach w towarzystwie azalii wielkokwiatowych, które mają podobne wymagania uprawowe.

Turzyce

Turzyce (Carex) to wieloletnie rośliny zielne na pierwszy rzut oka przypominające trawy, należą jednak do zupełnie innej rodziny botanicznej – ciborowatych (Cyperaceae) i różnią się od traw kilkoma istotnymi szczegółami morfologicznymi, m.in. ułożeniem liści, kształtem łodyg, budową kwiatów.

U większości turzyc liście wyrastają w trzech prostnicach, stąd ich łodygi na przekroju mają kształt trójkąta i są wypełnione, podczas gdy u traw liście wyrastają w dwóch prostnicach, a puste w środku źdźbła są okrągłe. U traw kwiaty są zwykle obupłciowe, u turzyc najczęściej są rozdzielnopłciowe, czyli oddzielnie tworzą się męskie kwiaty z pręcikami, oddzielnie żeńskie kwiaty ze słupkami. Turzyce wcześniej też zakwitają, ich kwiaty rozwijają się od kwietnia do czerwca i rzadko są główną ozdobą rośliny (ozdobne są z liści), podczas gdy większość ozdobnych traw kwitnie latem lub jesienią, zdobiąc rabaty efektownymi kwiatostanami.

1800 gatunków turzyc na świecie

Na świecie występuje około 1,8 tys. gatunków turzyc, w Polsce rośnie około 100 gatunków. Najczęściej ich siedliskiem są łąki, tereny wzdłuż rzek, jezior, stawów i rowów melioracyjnych, rosną w lasach oraz w górach. Do pospolitych krajowych turzyc należy oczeret jeziorny i ponikło błotne, gatunki porastające brzegi zbiorników wodnych. Z kolei na wydmach nadmorskich idealne dla siebie warunki znajduje turzyca piaskowa, która przystosowała się do zasiedlania miejsc suchych, ubogich w składniki pokarmowe.

Turzyce, choć oferowane w szkółkach i centrach ogrodniczych w bogatym asortymencie, są mało rozpoznawalne i z pewnością wymagają większej popularyzacji. Wynika to z jednej strony z faktu, że w literaturze fachowej – botanicznej, prasie ogrodniczej, katalogach roślin – są zazwyczaj opisywane razem z trawami lub w rozdziałach poświęconych trawom, co nie ułatwia ich identyfikacji, drugim zaś powodem jest to, że wiele cennych odmian zostało wprowadzonych do produkcji i handlu dopiero w XXI w.

 

Carex muskingumensis i Miscanthus sinensis 'Morning Light'

W przeciwieństwie do gatunków azjatyckich (głównie pochodzących z Japonii i Korei) oraz niektórych gatunków północnoamerykańskich czy nowozelandzkich, krajowe turzyce nie odgrywają większej roli jako rośliny ozdobne. Szkółki oferują zarówno gatunki i odmiany bylinowe, o trwałym, zimozielonym ulistnieniu oraz o liściach sezonowych. Większość z nich to rośliny niskie, odpowiednie na stanowiska nasłonecznione lub cieniste, nadające się do sadzenia w grupach i zadarniania większych powierzchni.

Carex morrowii 'Ice Dance'

Jest w czym wybierać

Spośród dostępnych gatunków i odmian warto zwrócić uwagę na turzycę Morrowa (C. morrowii), nazywaną też ze względu na swoje pochodzenie turzycą japońską. Jest to cenna, zimozielona bylina tworząca szerokie i gęste kępy złożone z charakterystycznych lancetowatych liści o szerokości około 2 cm. Dorasta do 30–40 cm wysokości. Liście łukowato przewieszają się na wszystkie strony. Odmiana 'Ice Dance' wyróżnia się dekoracyjnymi, dwubarwnymi liśćmi, jasnozielonymi w środku i białymi na brzegach. 

Podobne liście ma bardziej znana odmiana 'Variegata', ale jej białe paski są węższe i przez to mniej widoczne. Odwrotnie ułożone kolory blaszki liściowej (w środku złociste, na brzegu zielone) ma odmiana ‘Goldband’. Atutem turzycy japońskiej jest zdolność do rozrastania się dzięki rozłogom. Już kilka roślin może w przeciągu 2–3 sezonów utworzyć gęsty kobierzec, dlatego na 1 m² wystarczy posadzić tylko pięć roślin. 

Oprócz dekoracyjnego pokroju i ulistnienia turzyca japońska tworzy wczesną wiosną, najczęściej w kwietniu, niewielkie, ale ciekawe kłosowate kwiatostany. U ich podstawy rozwijają się najpierw kwiaty żeńskie, a wyżej tworzą się kwiaty męskie. Turzyca Morrowa rośnie niezawodnie i zdrowo, jest bowiem odporna na choroby i szkodniki. Nie jest też zbyt wymagająca w uprawie. Zadowala się przeciętną glebą ogrodową, byle była przepuszczalna i umiarkowanie wilgotna, o odczynie od kwaśnego do zasadowego. Sadzona na stanowiskach słonecznych wymaga bardziej wilgotnego podłoża i stanowisk osłoniętych od wiatru w okresie zimy. Odporność na mróz dobra. Jest to doskonała roślina obwódkowa, do sadzenia na brzegach rabat, obsadzania parkowych alejek i ścieżek.

Kwiatostan Carex morrowii 'Ice Dance'
Carex conica 'Snowline'

Turzyca stożkowata (C. conica) to pochodząca z Japonii zimozielona bylina tworząca gęste kępy wąskich, niezbyt długich liści. W handlu dostępna jest odmiana ‘Snowline’ o liściach z cienkim, białym marginesem na brzegach, dzięki któremu rozjaśnia ogrodowe kompozycje. Roślina ta dorasta do 30 cm wysokości. Jest odporna na mróz, ale wymaga bardziej wilgotnego podłoża i półcienistego stanowiska.

Kolejnym wartościowym gatunkiem także pochodzącym z Kraju Kwitnącej Wiśni jest turzyca oszimska (C. oshimensis). Ta kępkowa turzyca dorasta do 30 cm wysokości, ma jeszcze węższe od poprzednich, łukowato opadające liście, u odmiany ‘Evergold’ z kremowymi paskami biegnącymi przez środek blaszek liściowych, u ‘Everest’ biało obrzeżonymi, a u odmiany ‘Everillo’ żółtozielonymi. Turzyca oszimska jest gatunkiem odpornym na choroby i szkodniki, toleruje stanowiska od cienistych po słoneczne, jest odporna na mróz.

Carex oshimensis EVEREST 'Fiwhite'
Carex dolichostachya 'Kaga-niskiki'

Podobnym gatunkiem do wyżej opisanych jest turzyca długokłosowa (C. dolichostachya), także pochodząca z gór Japonii. Roślina ta tworzy wąskie, jasnozielone, częściowo zimotrwałe liście zebrane w gęste rozety. Osiąga około 20–30 cm wysokości. Szkółki oferują odmianę ‘Kaga-nishiki’ syn. ‘Gold Fountain’ o charakterystycznych, żółtych brzegach liści. Roślina ta jest odporna na mróz, ale wymaga gleb wilgotnych, źle reaguje na suszę, dlatego sprawdzi się przede wszystkim w zieleni osiedlowej, gdzie zainstalowane jest automatyczne nawadnianie.

Doskonałą zadarniającą rośliną jest turzyca rzędowa (C. siderosticha). Ta niska roślina pochodzi z Chin, Japonii i Korei, zwykle ma nie więcej niż 10 cm wysokości, tworzy sezonowe, szerokie, lancetowate liście szczelnie okrywające grunt zwartym, szmaragdowym kobiercem. Rozrasta się podziemnymi rozłogami. W sprzedaży najczęściej dostępna jest w odmianie o biało obrzeżonych liściach ‘Variegata’. Odmiana ta sprawdza się do zadarniania miejsc cienistych i półcienistych. Ponieważ liście na zimę zasychają, wiosną wymaga skoszenia nisko przy ziemi.

Carex siderosticta 'Variegata'
Carex ornithopoda 'Variegata'

Równie ciekawą i cenną turzycą o wdzięcznej nazwie jest turzyca ptasie łapki (C. ornithopoda). Jest to rodzima, zimozielona turzyca dorastająca do 15–20 cm wysokości. W stanie naturalnym można ją znaleźć w Karpatach. Z odmian o ozdobnych, wąskich i biało obrzeżonych liściach warto polecić odmianę ‘Variegata’.

Zupełnie inny charakter od wcześniej opisanych ma turzyca palmowa (C. muskingumensis), pochodząca z Ameryki Północnej. Roślina ta dorasta do 80 cm wysokości, tworzy egzotycznie wyglądające kępy jasnozielonych, sezonowych liści. Gatunek ten preferuje wilgotne gleby i półcieniste lub słoneczne stanowiska, jest w pełni odporny na mróz, doskonale komponuje się z bylinami, m.in. funkiami i paprociami. W szkółkach dostępnych jest kilka odmian tego gatunku: ‘Ice Fountains’ i ‘Silberstreif’ o białych w środku blaszkach liściowych i zielonych brzegach, ‘Oehme’ o liściach żółto obrzeżonych, ‘Little Midge’ – karłowa odmiana dorastająca do 20 cm wysokości.

Carex muskingumensis 'Aureovariegata'

 

Efektowymi turzycami są nowozelandzkie gatunki i odmiany o długich brązowych liściach, sprawiających wrażenie zaschniętych, np. turzyca Buchanana (C. buchananii) ‘Bronze’ lub turzyca włosista (C. comans): ‘Amazon Mist’, ‘Bronze Form’‘Bronze Perfection’. Niestety ze względu na pochodzenie w surowe zimy turzyce te mogą u nas wymarzać i nie nadają się do sadzenia w zieleni miejskiej. Ewentualnie mogą znaleźć zastosowanie w zieleni osiedlowej, na miejscach słonecznych, osłoniętych od wiatru w najcieplejszych rejonach kraju. Lepszą mrozoodporność wykazuje turzyca ceglasta (C. testacea), np. odmiana ‘Prairie Fire’ – jest to jedna z najbardziej odpornych na chłód turzyc nowozelandzkich, niemniej też raczej polecana do uprawy w ogrodach przydomowych oraz na działkach niż na miejskich rabatach.

Dr Wiesław Szydło

Perukowiec podolski GOLDEN SPIRIT ‘Ancot’

Cotinus coggygria GOLDEN SPIRIT ‘Ancot’
Perukowiec podolski GOLDEN SPIRIT ‘Ancot’

Wśród oryginalnych roślin ogrodowych perukowiec podolski jest wyjątkowy. Ten z pozoru zwykły krzew liściasty na początku lata okrywa się puszystym obłokiem przypominającym barokową perukę. Tworzą ją tysiące drobnych, rozgałęzionych szypułek kwiatowych.

Większość dostępnych w szkółkach i centrach ogrodniczych perukowców to odmiany o ozdobnych liściach w odcieniach zieleni, fioletu i purpury. Jedna z nich - GOLDEN SPIRIT zwraca uwagę bardzo wyrazistym żółtym kolorem liści. Odmianę tę uzyskano w Holandii w 1989 roku i szybko stała się ona popularna w całej Europie. GOLDEN SPIRIT tworzy okrągłe, choć nieregularny w zarysie krzew, dorasta do 2-3 metrów wysokości. Liście są pojedyncze, odwrotnie jajowate, złocistożółte, osadzone na długich i cienkich ogonkach liściowych. Liście rozwijają się późno, zwykle dopiero w połowie maja, jesienią intensywnie przebarwiają się na pomarańczowo. Krzewy kwitną w czerwcu. Ich kwiaty są bardzo małe, mają zaledwie 3-4 mm średnicy, są częściowo sterylne i ledwie zauważalne, zebrane w luźne, wiechowate kwiatostany. W lipcu szypułki tworzące kwiatostan rozrastają się intensywnie i stają pierzaste, tworząc w ten sposób charakterystyczne, puszyste peruki pokrywające cały krzew. Peruki utrzymują się długo, po zaschnięciu wprawdzie tracą cytrynowy kolor, ale nadal stanowią ozdobę rośliny.

Perukowce są kserofitami. W toku ewolucji przystosowały się do zasiedlania stanowisk suchych, ciepłych i silnie nasłonecznionych. Aby dobrze rosły w ogrodzie należy zapewnić im podobne warunki do tych, jakie mają w naturze. Wymagają gleb lekkich, przepuszczalnych, najlepiej piaszczysto-gliniastych. Rośliny dobrze znoszą niedobory wody oraz wysokie zasolenie gleby. Są odporne na mróz, ale podczas srogich zim mogą przemarzać słabo zdrewniałe końcówki pędów, które intensywnie przyrastają latem i jesienią. Wiosną krzewy perukowca późno rozpoczynają wegetację, a młode liście pojawiają się  najpierw u dołu pędów, stąd nie należy spieszyć się z cięciem pielęgnacyjnym. Generalnie rośliny mają dość zwarty pokrój, więc cięcie nie jest zwykle potrzebne. Perukowce są mało wymagające i łatwe w uprawie. Jedyną chorobą, na które mogą zapadać, jest werticilioza, objawiająca się nagłym więdnięciem pojedynczych pędów. Porażonych roślin zwykle nie da się już uratować. Aby ograniczyć ryzyko wystąpienia choroby krzewy należy sadzić na glebach ciepłych i przepuszczalnych, unikać podłoży w których stagnuje woda.

Perukowce najpiękniej prezentuje się w kompozycjach z innymi krzewami o ozdobnych liściach dereniami, pęcherznicami, tawułami oraz z trawami. Efektownie wyglądają sadzone w grupach, po kilka lub kilkanaście sztuk. Karłowe odmiany doskonale nadaje się do uprawy w pojemnikach ustawianych na słonecznych tarasach lub balkonach. Ich puszyste owocostany można wykorzystywać do tworzenia kompozycji florystycznych zarówno ze świeżych jak i suszonych kwiatów.

Róża 'Frűhlingsduft'

Róże parkowe to wartościowe krzewy ozdobne o niewielkich wymaganiach siedliskowych, dobrej mrozoodporności i zdrowotności. Starsze odmiany  róż parkowych charakteryzują się silnym wzrostem (dorastają do 3 m wysokości), nowsze są często niższe i bardziej kompaktowe (mają 1-1,5 m wysokości). Najczęściej rosną na własnych korzeniach, a ich ozdobą oprócz kwiatów często są także liście, pędy, kolce i owoce. Część róż parkowych kwitnie raz w roku, inne powtarzają kwitnienie.

Róża ‘Frühlingsduft’ to stara, ale wartościowa i zasługująca na szerszą popularyzację odmiana róży parkowej, wyhodowana w Niemczech pod koniec lat 40 XX wieku w szkółce Kordes Söhne. Pochodzi od róży gęstokolczastej (Rosa spinosissima), jest bardzo żywotna, toleruje słabsze gleby, półcieniste stanowiska, znosi suszę. Rośnie silnie, tworzy szerokie, luźne krzewy osiągające 1,5-2,5 m wysokości. Pędy w części wierzchołkowej przewieszają się łukowato na boki, są nierównomiernie pokryte kolcami. Więcej kolców znajduje się zwykle u podstawy pędów. Liście są typowe dla róż, siedmiolistkowe, średniej wielkości, jasnozielone, matowe. Pąki kwiatowe mają około 2 cm długości, są szerokostożkowate, rozwijają się z nich urocze, cytrynoworóżowe kwiaty średnicy 7-9 cm, zbudowane z 30-40 płatków. Kwiaty intensywnie i przyjemnie pachną. Krzewy kwitną jednokrotnie w czerwcu, a kwitnienie jest bardzo obfite, choć nie trwa zbyt długo.

Zaletą róż parkowych jest przede wszystkim ich niekłopotliwe utrzymanie. Nie wymagają corocznego cięcia, bo skracanie ich pędów osłabia kwitnienie. Doraźnie można przeprowadzić delikatne cięcie korekcyjne po kwitnieniu, a raz na kilka lat silne cięcie odmładzające. Róże parkowe nadają się do tworzenia grup w parkach, na skwerach, w dużych ogrodach. Można je stosować do obsadzania skarp, sadzić w pasach zieleni przydrożnej oraz miejscach trudnodostępnych, gdzie pielęgnacja innych krzewów byłaby kłopotliwa.