Miesiąc: wrzesień 2010

Calluna vulgaris ‘Dark Star’ (wrzos pospolity ‘Dark Star’)

Calluna vulgaris występuje na terenie prawie całej Europy. Najczęściej rośnie w gęstym zwarciu w świetlistych lasach sosnowych tworząc wrzosowiska, które w szczególny sposób urzekają w okresie kwitnienia. Bogactwo odmian różniących się wzrostem, pokrojem i przede wszystkim barwą kwiatów lub pąków sprawia, że trudno zdecydować się na wybór tylko jednej z nich. Mimo tak wielkiej różnorodności, niektóre odmiany zasługuje na szczególną uwagę.

Calluna vulgaris ‘Dark Star’ wyróżnia się intensywnie rubinowoczerwonymi kwiatami. Jest to wolno rosnąca, zawsze zielona, bogato ugałęziona krzewinka o cienkich, twardych pędach. Dorasta do wysokości około 20 cm i szerokości 35 cm. Pędy w miarę wzrostu pokładają się na ziemi i zakorzeniają. W ten sposób powstają zielone poduchy okrywające podłoże, przy czym pokrój rośliny pozostaje zwarty i wzniesiony. Liście wrzosu pospolitego są miniaturowe, łuskowate, długości zaledwie 1-2 mm bardzo gęsto, dachówkowato ułożone na pędzie. Odmiana ‘Dark Star’ zakwita we wrześniu. Liczne pąki kwiatowe są zebrane w obfite, wąskogroniaste, wyprostowane kwiatostany. Pierwsze rozkwitają pączki znajdujące się u dołu pędu. Kwiaty są podwójne, a ich czerwona barwa niezwykle intensywna. Kształtem przypominają dzwoneczki o delikatnej, pergaminowej fakturze. Po przekwitnięciu kwiaty jeszcze długo, bo przez całą zimę, utrzymują się na roślinie.

Wymagania uprawowe wrzosów są praktycznie minimalne. Dobrze rosną na glebach ubogich w składniki pokarmowe, o kwaśnym odczynie (pH 4 – 5,5). Lubią miejsca słoneczne ale osłonięte od wiatru. Wrzosy źle rosną na stanowiskach zbyt wilgotnych i nie lubią intensywnego podlewania. Bardzo częste i obfite podlewanie może doprowadzić do pojawienia się chorób a nawet zamierania roślin. Wrzosy należy podlewać właściwie tylko latem, podczas upałów i suszy. Po wysadzeniu wrzosów zaleca się ściółkować glebę przekompostowaną korą sosnową. Zabieg ten przynosi wiele korzyści roślinom, takich jak: ograniczenie zachwaszczenia, utrzymanie stałej wilgotności podłoża, lepsze zimowanie oraz wzbogacenie gleby w próchnicę i obniżenie pH. Wrzosy są odporne na mróz, ale w bezśnieżne zimy przy słonecznej i wietrznej pogodzie mogą zostać uszkodzone. Istotnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest cięcie wrzosów. Odpowiednie cięcie warunkuje utrzymania prawidłowego, ładnego i zwartego pokroju roślin oraz obfite kwitnienie. Należy je przeprowadzić wiosną na wysokości zeszłorocznych kwiatostanów (w ten sposób je usuwamy).

Wrzos pospolity ‘Dark Star’ jest polecany przede wszystkim do tworzenia wyrazistych akcentów kolorystycznych na wrzosowisku. Intensywna, rubinowo-czerwona barwa kwiatów z daleka przyciąga uwagę, szczególnie jeśli rośliny są zaaranżowane np. w postaci wijącej się ścieżki. Sadzony na rabatach pomiędzy drzewami i krzewami iglastymi stanowi ich ciekawe uzupełnienie. Doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji doniczkowych, ozdoby ogródków kawiarnianych, tarasów, balkonów oraz wnętrz. Zasuszony w doniczce może zdobić mieszkanie nawet kilka lat. 

Callicarpa bodinieri ‘Profusion’ (pięknotka Bodiniera ‘Profusion’)

Kończące się lato i początek jesieni to jeden z najbarwniejszych okresów w ogrodzie. Wśród wielu atrakcyjnych jeszcze roślin szczególną uwagę przyciągają pięknotki. Charakterystyczną cechą tych krzewów są niespotykanej barwy owoce, zebrane obficie w kuliste grona.

Callicarpa bodinieri ‘Profusion’ (pięknotka Bodiniera ‘Profusion’) została wyselekcjonowana z odmiany botanicznej giraldii, naturalnie występującej w Chinach. Jest nieco niższa i rośnie wolniej od gatunku osiągając w sprzyjających warunkach 2-3 m wysokości. Młode liście mają brązowe lub brązowo-purpurowe zabarwienie, są eliptyczne, u nasady klinowate, a na szczycie zaostrzone, po brzegu ząbkowane. Starsze liście są matowo zielone, z wierzchu nagie, a od spodu, ale tylko na nerwach, pokryte włoskami i gruczołkami. W lipcu i sierpniu na krzewach pojawiają się niepozorne, osadzone na trzoneczkach, drobne, bladoróżowe kwiaty. Kwiaty te są zebrane w gęste, wierzchotkowate kwiatostany o średnicy 2-3 cm. Jednak to nie one są właściwą ozdobą krzewu, a dopiero powstałe z nich kuliste, fioletowe, błyszczące owoce. Owoce dojrzewają od września do listopada, mają około 3-4 mm średnicy i są bardzo dekoracyjne. Odmiana ‘Profusion’ owocuje szczególnie obficie, owoce są zebrane razem po 30-40 sztuk. Długo utrzymują się na krzewach i szczególnie pięknie kontrastują z przebarwiającymi się na żółto liśćmi.
Pięknotka Bodiniera wymaga stanowiska ciepłego, słonecznego i osłoniętego od wiatrów. Gleba powinna być żyzna, wilgotna, o pH zbliżonym do obojętnego. Po posadzeniu dobrze jest zastosować grubą warstwę ściółki, co zabezpiecza system korzeniowy przed przemarzaniem. Pięknotki są wrażliwe na silne mrozy, dlatego należy je zabezpieczać na zimę (szczególnie młode krzewy). Najprościej można to zrobić, obsypując podstawę krzewów ściółką (korą sosnową) podobnie jak róże. Wówczas, nawet jeśli górna część pędów przemarznie, to z dolnej części krzewu wyrosną nowe pędy. Szczególnie obfite owocowanie obserwuje się, jeśli krzewy pięknotki są sadzone w grupach po kilka sztuk, co sprzyja lepszemu zapyleniu kwiatów. Jeśli ze względów klimatycznych nie można posadzić pięknotki w ogrodzie, należy spróbować uprawy w donicach. Wówczas na okres zimy rośliny należy umieścić w nie ogrzewanych pomieszczeniach: werandach, widnych piwnicach czy garażach. 
Pięknotka Bodiniera ‘Profusion’ jest cennym krzewem przeznaczonym do uprawy w cieplejszych rejonach kraju. Niezwykła barwa oraz obfitość owoców sprawia, że krzew od razu zwraca na siebie uwagę.

Dowodem uznania niezwykłych walorów dekoracyjnych odmiany ‘Profusion’ było przyznanie jej w 1984 roku przez brytyjskie Królewskie Towarzystwo Ogrodnicze (RHS) nagrody Award of Garden Merit (AGM). Ponadto, owocujące pędy pięknotki wykorzystuje się do różnego rodzaju kompozycji kwiatowych, bukietów, wiązanek i dekoracji roślinnych.

Astilbe chinensis ‘Pumila’ (tawułka chińska ‘Pumila’)

Tawułki, zwane inaczej zatawułkami lub astilbe, tworzą efektowne, długo utrzymujące się kwiatostany. Delikatny pokrój roślin i ciekawe barwy kwiatów sprawiają, że byliny te szczególnie dobrze komponują się w grupach naturalistycznych, nad brzegami zbiorników wodnych oraz ogrodach typu angielskiego. Spośród kilkunastu występujących na świecie gatunków tawułek na szczególną uwagę zasługuje tawułka chińska. W przeciwieństwie do swoich kuzynek, ma mniejsze wymagania wilgotnościowe i jest łatwiejsza w uprawie.

Astilbe chinensis (tawułka chińska) ‘Pumila’ jest odmianą karłową pochodzącą z Tybetu. Jej wyprostowane pędy osiągają wysokość około 40 cm. Roślina tworzy niewielkie ale dekoracyjne, pierzaste, złożone liście. Pojedyncze listki są wydłużone, jajowate, podwójnie piłkowane. Łodygi oraz ogonki liściowe pokrywają brązowe włoski. Kwitnienia tawułki chińskiej rozpoczyna się we wrześniu i trwa aż do mrozów. Lilaróżowe, drobne kwiaty są zebrane w puszyste, bardzo gęste, wąskie kwiatostany typu wiechy. Smukłe kwiatostany pozostają ozdobę ogrodu jeszcze długo po przekwitnieniu. Szczególnie ładnie prezentują się w okresie zimy otulone śnieżną pierzynką.

Tawułki preferują gleby żyzne, wilgotne, o dużej zawartości próchnicy. Tawułka chińska jest jedynym gatunkiem, który znosi uprawę w pełnym słońcu na glebie suchej, jednak w takich warunkach może rosnąć słabiej. Sadząc ją na stanowisku słonecznym, należy zadbać, aby podłoże było stale lekko wilgotne, wówczas roślina odwdzięczy się intensywnym wzrostem i obfitym kwitnieniem. Tawułka chińska w klimacie Polski zimuje bez problemu. Wiosną dobrze jest nawieźć rośliny kompostem ogrodniczym, który wzbogaca glebę w próchnicę.

Astilbe chinensis ‘Pumila’ szczególnie ładnie prezentuje się sadzona w dużych grupach, jest dobrą roślina okrywową. Świetnie nadaje się do obsadzania oczek wodnych i strumyków, tworzenia kompozycji w ogrodach naturalistycznych, sadzenia na obrzeżach ścieżek i rabat. Ze względu na niski wzrost, może być również sadzona na skalniakach. Ścięte kwiatostany można wykorzystać do układania bukietów.

fot. Agnieszka Żukowska (4), Magdalena Tomżyńska (1)