Piwonia ‘Jadwiga’
Paeonia ‘Jadwiga’
Piwonie to jedne z najdłużej uprawianych roślin ozdobnych, były sadzone w chińskich ogrodach już przed 3 tysiącami lat. Ich ozdobą są niezwykle piękne, różnorodne, a często też przyjemnie pachnące kwiaty. Liczba uzyskanych na świecie odmian piwonii nie jest dokładnie znana, ale szacuje się, że przekracza 10 tys. Piwonie są trwałe i długowieczne, a oprócz efektownych kwiatów, rozwijających się w maju i czerwcu, przez pozostałą część sezonu zdobią rabaty swoimi ciemnozielonymi i błyszczącymi liśćmi, często muśniętymi lekkim, fioletowym lub purpurowym rumieńcem.
Piwonie mogą być bylinami, półkrzewami lub krzewami. Najpopularniejsze u nas są gatunki bylinowe, czyli przede wszystkim piwonia chińska (Paeonia lactiflora) z tysiącami odmian, a także piwonia lekarska (P. officinalis). Miłośnicy tych roślin w swoich kolekcjach uprawiają gatunki botaniczne, np. piwonię odmienną (P. anomala), piwonię krymską (P. daurica) czy piwonię himalajską (P. emodi). Wspólną cechą wymienionych piwonii jest tworzenie pąków odnawiających na wieloletnich nasadach pędów, które są ukryte pod ziemią. Ich korzenie są zwykle silnie zgrubiałe. Po zakończeniu sezonu wegetacyjnego części nadziemne roślin zamierają. Piwonie bylinowe są łatwe w rozmnażaniu i dzięki temu zwykle niedrogie (w porównaniu do piwonii krzewiastych rozmnażanych przez szczepienie).
Jedną z ciekawszych, a do tego polskich kultywarów, jest uzyskana w latach siedemdziesiątych XX wieku przez Mikołaja Karpowa-Lipskiego odmiana ‘Jadwiga’. Bylina ta tworzy okazałe kępy dorastające do 80-90 cm wysokości. Główną jej ozdobą są pięknie wybarwione, różowe kwiaty osadzone na szczytach gęsto ulistnionych pędów, rozwijające się z kulistych pąków. Ciemnozielone liście są podwójnie trójlistkowe, złożone z lancetowatych listków. Roślina zakwita w czerwcu, jej kwiaty są silnie wypełnione płatkami powstałymi z przekształconych pręcików. Płatki mają wyrazistą, różową barwę z perłowym połyskiem, na brzegach są powcinane.
Kwiaty tej odmiany, podobnie jak wielu innych pełnych odmian piwonii, podczas deszczu zbierają wodę i stają się bardzo ciężkie, co powoduje, że ich łodygi się uginają, a czasem wręcz całe rośliny pokładają się na ziemi. Niestety po ustaniu deszczu rośliny zwykle nie są już w stanie się podnieść. Dlatego jeszcze zanim rozwiną się pąki piwonii rośliny warto otoczyć podporami, na których ciężkie kwiaty będą mogły się oprzeć w razie deszczowej pogody.
Piwonie bylinowe wymagają stanowiska słonecznego, osłoniętego od wiatru oraz umiarkowanie wilgotnego, ale przepuszczalnego podłoża. Preferuje gleby głęboko uprawione, gliniasto-piaszczyste, o dużej zawartości próchnicy. Na glebach lżejszych piwonie bylinowe szybciej się rozrastają, tworzą więcej pędów i liści, z kolei gleby cięższe sprzyjają obfitszemu kwitnieniu i intensywniejszemu wybarwieniu kwiatów. Piwonie są roślinami wyjątkowo trwałymi, mogą rosnąć w jednym miejscu nawet przez kilkadziesiąt lat. Stąd ważne jest by nie sadzić ich ani za płytko, ani za głęboko, czyli zwykle tak, aby korzenie były przykryte 3-5 cm warstwą gleby. W przypadku zbyt głębokiego sadzenia mogą nie kwitnąć. Piwonie są rzadko atakowane przez choroby i szkodniki. Spośród chorób mogą wystąpić szara pleśń, rdza piwonii i plamistości liści. Występowaniu chorób można zapobiec usuwając z rabat późną jesienią zaschnięte liście i łodygi roślin.
