23 czerwca 2009 roku w Porto w Portugalii odbyło się spotkanie sekretarzy ENA, na którym omówiono bieżące sprawy i ustalono porządek obrad głównego spotkania członków ENA. Związek Szkółkarzy Polskich reprezentowali Piotr Jaskulski oraz Grzegorz Falkowski. Tradycyjnie na początku spotkania przewodniczący powitał zgromadzonych i odczytał usprawiedliwienia osób nieobecnych, a następnie przystąpiono do realizacji programu spotkania, który przedstawiał się następująco:
1. Rezygnacja Francji z członkostwa w ENA.
Przewodniczący poinformował, że dotychczas nie otrzymał żadnej odpowiedzi na próby przekonania Francji do pozostania w ENA. Zapytał, czy wszystkie organizacje narodowe przesłały w swoim imieniu wcześniej przygotowany wzór listu i czy uzyskały jakąś odpowiedź. Większość związków list wysłała, jednak nie uzyskała odpowiedzi.
2. Kwestia powołania stałego sekretarza ENA do tej pory nie została rozwiązana ze względu na brak odpowiedniej osoby do pełnienia tej funkcji. Bart Boeraeve zaznaczył, że najlepszym kandydatem byłaby osoba związana z branżą szkółkarską dysponująca czasem i chęcią podjęcia się tego zadania (czytaj emeryt), zaproponował także, że zwróci się z prośbą do COPA/COGECA o znalezienie kandydata na to stanowisko.
3. Informacja o programie edukacyjnym Leonardo. Dotychczas nie otrzymano decyzji o finansowaniu projektu, jednak w najbliższych dniach (w przeciągu najbliższego miesiąca) decyzja powinna zostać ogłoszona. Jeśli będzie pozytywna, program ruszy. Z przebiegu projektu będą sporządzane sprawozdania, które zostaną przedstawiane na spotkaniach ENA, będzie również możliwość przyłączenia się do programu krajów, które aktualnie nie podjęły decyzji, by w nim uczestniczyć.
4. Uaktualnienie Eropean Plant Names List (List of Names of Woody Plants and Perennials). Co pięć lat lista jest uaktualniana i uzupełniana, a prace nad tym prowadzi koordynowany przez ENA komitet ekspertów. Skład tej grupy jest dostępny na stronie internetowej: http://www.internationalplantnames.com. Od ostatniej aktualizacji w 2005 roku pojawiło się ponad 1000 nowych taksonów. Są one zaznaczone na liście internetowej czerwoną czcionką. Jeśli poszczególne organizacje narodowe mają propozycje wprowadzenia zmian (lub uzupełnienia listy) należy w tej sprawie kontaktować się Marco Hoffman (Marco.Hoffman@wur.nl) ? sekretarzem komitetu lub propozycje przesłać za pośrednictwem sekretarza ENA Bart?a Boeraeve.
5. Opracowanie standardów jakości ? Plant Quality Standards. Punkt ten był najdłużej omawiany i dyskutowany. Pojawiły się opinie (przedstawiciel Danii), że proponowane standardy są zbyt ogólne i w takiej formie są mało przydatne. Jednak przewodniczący zauważył, że proponowane standardy są minimum jakościowym, który powinien spełniać materiał handlowy w celu ułatwienia obrotu roślinami pomiędzy krajami w Europie. Zwrócono również uwagę, że właściwie wprowadzenie standardów nie obliguje do ich wdrożenia, a jedynie jest rodzajem rekomendacji. Zauważono także, że w wyniku dokonującego się postępu i zmian w szkółkarstwie, również przyjmowane standardy będą musiały podlegać modyfikacji. Zaproponowano, by standardy zostały umieszczone na stronie internetowej, gdzie będzie można wprowadzać potrzebne zmiany. Pod koniec dyskusji nad tym punktem ustalono, że do następnego spotkania sekretarzy należy przesyłać kolejne propozycje zmian w tekście Plant Quality Standards, tak aby w styczniu można je było już ostatecznie zatwierdzić.
6. Omówienie sytuacji prawnej w Niemczech dotyczącej ograniczenia obrotu materiałem szkółkarskim przeznaczonym do nasadzeń w środowisku naturalnym. Otóż niemieckie prawo nakazuje aby rośliny przeznaczone do zalesiania były pozyskiwane (nasiona, sadzonki) z tego samego regionu w którym będą sadzone. W Niemczech utworzono 9 takich regionów, w obrębie których można sadzić jedynie gatunki i odmiany lokalnie występujące. Takie prawo efektywnie chroni lokalnych szkółkarzy i skutecznie eliminuje konkurencję. Nałożone ograniczenia nie dotyczą już tylko roślin sadzonych na obszarach leśnych (forest trees ? drzew leśnych), ale praktycznie dotyczą wszystkich roślin sadzonych na terenach poza miastami i ogrodami prywatnymi (czyli na tzw. natural area ? terenach przyrodniczych, naturalnych). A więc drzewa i krzewy sadzone np. wzdłuż dróg i autostrad również musza pochodzić z określonego regionu. Wprowadzenie tak restrykcyjnego lokalnego protekcjonizmu wzbudziło niepokój (szczególnie wśród Holendrów) i obawy, aby inne państwa nie podjęły podobnych działań w celu ochrony swoich producentów.
7. Sprawy fitosanitarne ? rozporządzenie dotyczące nicieni. Kolejnym omawianym problemem zgłoszonym przez Holendrów było wejście w życie od przyszłego roku dyrektywy europejskiej, dotyczącej nicieni z rodzaju Globodera (mątwik). Dyrektywa ta zakłada zniesienie potrzeby przeprowadzania testów polowych na obecność mątwików w polowych uprawach, w tym również szkółkarskich, od lipca 2010 roku. Według Holendrów (w Holandii istniej obowiązek przeprowadzania takich testów) uproszczenie jakie daje dyrektywy ułatwi jedynie obrót materiałem szkółkarskim na terenie UE, a powinna dawać gwarancję, że materiał handlowy (szczególnie ten wysyłany do krajów trzecich) będzie wolny od agrofaga, co jest zresztą nadal wymagane przez wielu importerów roślin.
8. Logo i strona internetowa ENA. Przewodniczący zaprezentował logo, które zyskało najwięcej głosów organizacji narodowych. Wkrótce zostanie również utworzona strona internetowa ENA, na której zostaną umieszczone między innymi linki do stron poszczególnych organizacji narodowych.
9. Członkostwo nowych państw. W sprawie członkostwa nowych państw w strukturach ENA postanowiono wykorzystać własne kontakty aby namówić państwa, takie jak np. Austria, do wstąpienia do organizacji.
10. Strona Polska zaproponowała zorganizowanie przyszłorocznego letniego spotkania ENA w Polsce. Wstępnie ustalono, że spotkanie powinno odbyć się około 5-10 lipca 2010 roku, najlepiej w mieście, z którym są dobre połączenia lotnicze (czyli w rankingu miast ? kandydatów prowadzi Warszawa).
11. Zasady dotyczące paszportowania roślin. Pod koniec spotkania Piotr Jaskulski zwrócił się z prośbą do poszczególnych organizacji narodowych o przedstawienie informacji o zasadach paszportowania roślin w poszczególnych krajach. Ze względu na narastającą biurokrację i pojawiające się ciągle nowe wymagania dotyczące uzyskania paszportów roślinnych w Polsce, ZSzP chciałby się dowiedzieć jak wymagania paszportowe stawiane przez polskie służby fitosanitarne prezentują się na tle innych państw europejskich.
12. Termin kolejnych spotkań. Ustalono termin kolejnych spotkań sekretarzy na dzień 28 października 2009 roku w Brukseli oraz 28 stycznia 2010 w Essen.
