Szukasz:




x
Login:

Hasło:

x

Okiem przenikliwego ogrodnika

Druga połowa lata to nie czas, kiedy mam specjalną ochotę zajmować się sprawami zawodowymi. Myśli krążą raczej wokół wspaniałych, zrealizowanych lub jeszcze oczekujących, projektów wakacyjnych.

W duchu przeklinam pogodę, która lubi pokrzyżować plan lub dwa, zaś nieliczni klienci, snujący się po alejkach centrum ogrodniczego, też nie zachęcają do wzmożonej pracy. Tak naprawdę teraz mam czas pobyć z roślinami, pielęgnować, formować przesadzać, robić to, co ogrodnik robić powinien. Czas na projekty zamówień, kompletowanie asortymentu, wyszukiwanie fajnych nowości jeszcze przyjdzie.

Z drugiej strony z roku na rok przychodzi coraz wcześniej. Od kilku lat czekanie z zamówieniami do końca zimy, to proszenie się o kłopoty. Kłopoty z dostępnością, z możliwością wyboru. W styczniu czy lutym mogę co najwyżej spotkać się z przyjaciółmi z branży na tej czy innej wystawie, ewentualnie domówić 2 czy 3 pozycje, o których zapomniałem wcześniej, czy dać się omamić kolejnej fantastycznej odmianie, która o ile na zachodzie Europy ma się dobrze, to w ogrodach moich klientów raczej zimy nie przetrwa. Ile to już takich „bestseller’ów” testowałem… A zatem jesień. Oprócz dogrania dostaw choinek, wtedy też zamówię większość tego, czym będę handlował wiosną. Tak jest lepiej, bezpieczniej. Nie ma się co oszukiwać, tak już robią wszyscy. Nie ma czasu do stracenia. Dlatego też wolę te wydarzenia, które akcenty mają przesunięte na profesjonalizm, biznes i konkretne ustalenia. Trochę już przejadł mi się blichtr i przerost formy nad treścią. Fikuśne stoiska są może i ładne, ale na wystawie chcę oglądać rośliny. Na początku listopada, w pierwszy poniedziałek - szóstego zaczyna się ShowRoom. Nie jestem pewien, który raz już tam będę, chyba IX, a jeśli się nie mylę jestem tam od początku. Podoba mi się, jak to robią, chociaż pamiętam, jak w 2021 było licho z dostępnością materiału, ale to był szalony rok w całej branży. Rok później było już dużo lepiej, to pewnie takie pandemiczne zawirowanie i może nie dało się z tym nic wtedy zrobić. Teraz, po dwóch latach, będzie na pewno większy wybór i dużo lepiej z dostępnością. Wystawcy, jest ich bodajże dwunastu, obiecali zarezerwować część materiału specjalnie na ShowRoom. To dobry ruch. Tradycyjnie też spodziewam się dodatkowego rabatu na zamówienia złożone w Konstantynowie Łódzkim na wystawie.

Swoją drogą poszczęściło im się, że mają taką lokalizację. Optymista powie, że do Łodzi każdy ma blisko, pesymista – wiadomo… ☺, fakt faktem, to sam środek kraju, a teraz jeszcze otworzyli ten kawałek S14, więc może być jeszcze łatwiej dojechać. Miejsca też od groma, ponad pół hektara pod samymi tunelami i jeszcze przestrzeń na zewnątrz – jest co oglądać. To że na bieżąco obsługują zamówienia jest bardzo dobrym pomysłem. No i to, że praktycznie w jednym miejscu można znaleźć lekko licząc 90% asortymentu, którego wiosną będę potrzebował u siebie na centrum - to ułatwia zadanie. Ciekawe czy myślą o prezentowaniu też towarów innych niż rośliny, to byłby ciekawy dodatek.

Zachęcają, żeby zarejestrować się wcześniej przez formularz na www.zielonyshowroom.pl, w sumie to rozumiem. Przy tej skali imprezy, każdy chciałby mieć kontrolę nad liczbą gości, tym bardziej, że każdego chcą ugościć smacznym jedzeniem i łakociami. Podobno większość z tego, co można zjeść, to potrawy domowe! Lubię takie podejście – kulinarnie smacznie, biznesowo konkretnie.

No nic, dziś znów padało i nie zrobiłem wiele w ogrodzie. Podobno dla ogrodnika nie ma złej pogody, ale bez przesady... Wierzę, że jutro pogoda się poprawi i spędzę czas ze swoimi roślinami. Za to 6 listopada zobaczę się z kolegami z branży na ShowRoomie!

Letnie spotkanie ENA 2023

W ostatnich dniach czerwca odbyło się letnie zgromadzenie ENA, podczas którego mam zaszczyt reprezentować Związek Szkółkarzy Polskich. Tym roku na zaproszenie Tureckiego Związku ( Dopisać pełną nazwę) miało ono miejsce w Istambule.

Pierwszego dnia podczas Walne Zgromadzenie ENA, omówiono sprawy bieżące związku jak i wiele tematów związanych bieżącymi problemami szkółkarstwa europejskiego, oraz przyszłości branży. W strukturach ENA istnieją grupy robocze, zajmujące się poszczególnymi tematami, ich przedstawiciele przedstawiali wyniki swojej pracy podczas tego spotkania.

Pierwszą omawianą była Grupa do spraw promocji (w której zasiadam), gdzie wybrano nowego przewodniczącego i uzupełniono skład. Następnie podsumowano kolejny rok programu Green Cities, omawiając główne problemy i trudności w rozliczeniu z Komisją Europejską. Zwrócono też uwagę na działania związane z ostatnim rokiem programu i jego właściwym rozliczeniem. Ze względów proceduralnych nie jest możliwe kontynuowanie programu w roku 2024, natomiast można rozpocząć identyczny program od roku 2025. Przygotowano propozycję działań podtrzymujących program w roku 2024, tak by nie utracić zainteresowanych.

Kolejna to grupa zajmuje się tematem zainteresowania młodzieży branżą ogrodniczą. Wszystkie kraje borykają się z brakiem młodych w branży szkółkarskiej. Trudno o pracowników. Często trudno o następców a wszyscy chcą coraz więcej zieleni wokół. Mówi się o praktykach międzynarodowych, konferencjach i warsztatach dla młodzieży, social mediach promujących nasz zawód. Poszukujemy
dróg dotarcia do młodych i sposobu, by zachęcić do wybrania zawodu związanego z roślinami. Podjęte zostaną próby z wykorzystaniem programu Erasmus + do tego celu. Na efekty będzie jeszcze trzeba poczekać.

Przedstawiono działania grupy do spraw legislacji:

  • 02-2023 Spotkanie Grupy Ogrodniczej UK-UE
  • 02-2023 Webinar
    - Zobowiązanie UE dotyczące trzech miliardów drzew . 03-2023 Spotkanie ENA – ELCA
  • 03-2023 Spotkanie strategiczne partnerów SoGreen
  • 03-2023 Spotkanie zespołu lobbingowego SoGreen z SME United
  • 03-2023 Spotkanie DG ENVI UE:
    zobowiązanie 3 miliardów drzew
  • 03-2023 Spotkanie Europejskiego Domu Leśnictwa
  • 03-2023 Spotkanie zespołu lobbingowego SoGreen z Growing Media Europe
  • 03-2023 Spotkanie zespołu lobbingowego SoGreen z posłanką do Parlamentu Europejskiego, panią Rodriguez Ramos
  • 03-2023 Spotkanie Grupy Ogrodniczej UK-UE
  • 04-2023 Webinar: Wytyczne UE dotyczące zalesiania #3bnTrees
  • 04-2023 Informacja zwrotna ENA do projektu rozporządzenia UE w sprawie Popillia japonica
  • 05-2023 Spotkanie plenarne Grupy Doradczej KE ds. Zrównoważonego Rozwoju Systemów Żywnościowych
  • 05-2023 Informacja zwrotna ENA do rozporządzenia UE w sprawie roślin podatnych na Xylella fastidiosa
  • 06-2023 Spotkanie Grupy Roboczej UE ds. Inwazyjnych Gatunków Obcych (WGIAS)
  • 06-2023 Spotkanie Grupy Ogrodniczej UK-UE

Poinformowano o kontynuacji projektu BeXyl (zagrożenie Xylellą) i kolejnych działaniach jakie zostaną podjęte. W kwestii roślin inwazyjnych uzyskano informację, że w roku 2023 żadne nowe rośliny nie zostaną dopisane do listy.

Przedstawiona została sytuacja związana z planami wobec ograniczenia środków ochrony roślin o 50% do roku 2030. Plan EU został uznany za nierealny i poproszono, aby każdy kraj w ramach możliwości lobbował w tej sprawie, zarówno u europarlamentarzystów, jak i u władz krajowych.

Grupa zrównoważonego rozwoju zajmuje się przyszłościowymi tematami, w których najważniejsze to:

  • Torf i nadchodzące ograniczenia w jego stosowaniu
  • Użycie plastiku w naszej branży i obwarowania, jakie są lub będą stosowane w poszczególnych krajach Europy
  • Oszczędzanie wody i jej ochrona
  • Prawo unijne dotyczące odtwarzania przyrody

Zmiany, jakie mogą zajść w przepisach - obejmujące powyższe tematy, mogą mieć olbrzymi wpływ na naszą branżę, zwłaszcza że coraz częściej widzimy, jak silne może być lobby „EKO”, i jak wiele nie do końca przemyślanych zmian może się dokonać w przypadku naszej bierności. Dlatego także w tej grupie roboczej zasiadamy. Spore nadzieje są łączone z programem unijnym SoGreen, dzięki któremu możemy wypracować spore wsparcie dla branży produkującej rośliny.

Dokonano wyboru władz ENA a właściwie ich reelekcji. Zatem obecne władze ENA to:

  • Przewodniczący: Henk Raaijmakers - Holandia
  • Wiceprzewodniczący: Tim Van Hulle – Belgia
  • Skarbnik: Willy De Nolf - Belgia

Następnie zajęto się sprawami formalnymi, takimi jak:

  • Budżet
  • Zmiany w statucie dostosowujące do obecnych możliwości komunikacji i wymogów prawa belgijskiego
  • Podniesiono opłatę członkowską o 10% - nie zmieniana była od co najmniej 10 lat

Wymieniono się informacjami na temat obecnego sezonu. Ogólnie podsumowano sprzedaż, pogodę, problemy produkcyjne, problemy prawne oraz podzielono się prognozami nadchodzący sezon. Reasumując tą część: wszystkie kraje mają bardzo podobne problemy w zakresie produkcji i są nimi: koszty produkcji, koszty pracy, ograniczony dostęp do pracowników i problemy legislacyjne (tu można wymienić kilka głównych – torf, środki ochrony roślin, woda, plastik, Wielka Brytania i jej nowe przepisy prawa, wojna w Ukrainie i zamknięcie rynku rosyjskiego). Większość uznała sezon za lepszy, niż się spodziewano (gorszy niż 2021) i wyraziła sporo optymizmu na następny sezon.

Włochy zgłosiły dwie sprawy:

  • Zagrożenie w postaci Popillia japonica (https://piorin.gov.pl/files/userfiles/giorin/publikacje/ulotki/p._japonica_wyd.1.pdf) którego tępo rozprzestrzeniania się i straty, jakich dokonuje, są zatrważające i pod żadnym pozorem nie należy go bagatelizować.
  • Pokazano nową stronę internetową www.phytoweb.it stworzoną przez związek włoski a finansowaną przez tamtejsze ministerstwo rolnictwa. Portal ten zawiera wiele informacji na temat wymagań eksportowych i importowych do krajów trzecich, z których można skorzystać po zalogowaniu (jest bezpłatne i po angielsku i włosku).
    Zawiera też wiele funkcjonalności, które APZ planowało zawrzeć w swojej aplikacji fitosanitarnej. Niestety po informacji z ministerstwa, że to samo planują zrobić, zarzuciliśmy temat, gdyż nie miałby on racji bytu w porównaniu z aplikacją rządową.

Wiele rozmawiano o przyszłości i roli ENA i możliwościach jakie mamy przy obecnej strukturze finansowej i organizacyjnej ENA. Te rozmowy toczyły się także po zakończeniu Walnego Zgromadzenia, podczas wycieczek pierwszego i drugiego dnia spotkania.

Popołudniem po zakończonych obradach pojechaliśmy zwiedzić ogród botaniczny Nezahat Gokyigit Botanic Garden powstały w obrębie rozległego skrzyżowania autostrad w Istambule. Założenie to powstało w latach 80-tych i obecnie prezentuje się fantastycznie sprawiając, że panujący dookoła intensywny ruch zszedł na dalszy
plan i jest mało zauważalny.

Następnym punktem było spotkanie w urzędzie odpowiedzialnym za zieleń, który można nazwać Zieleń Miejska Istambułu - AGAC AS ALIBEYKOY Nursery Garden. To przedsiębiorstwo zatrudniające ponad 3000 pracowników fizycznych i ponad 300 projektantów i inspektorów zieleni. Cały ten zespół codziennie plewi, przycina, podlewa, kosi, a także przygotowuje nowe tereny i sadzi kolejne rośliny w mieście Istambuł. Efekty ich pracy są wręcz olśniewające.

Lecąc nad cieśninę Bosfor spodziewałem się zupełnie innych widoków. Ku memu zaskoczeniu zobaczyłem górzyste, zielone miasto. Połacie nasadzeń miejskich właściwie w każdym wolnym od zabudowań miejscu. Te stare: podlane, dobrze utrzymane. Nowe zaś zaplanowane z rozmachem, mnogością gatunkową roślin i wykonane w najlepszych znanych nam standardach. Poza tym przedsiębiorstwo to posiadało co najmniej 2 szkółki poza miastem, fabrykę podłoża i kilkanaście mniejszych i większych centrów ogrodniczych w obrębie miasta.

Kolejnego dnia zwiedziliśmy szkółkę drzew: SMS MARMARA GROUP Nursery Garden. Obiekt jeden z kilku należący do grupy. Można powiedzieć: „modelowa szkółka drzew kontenerowych”. Patrząc na liczbę osób zatrudnionych, czystość i jakość materiału z pewnością można stwierdzić, że nie mają problemów z ograniczeniami w środkach ochrony roślin. Drzewa o obwodach mocno powyżej 14 cm przeznaczone przede wszystkim do miast.

Kolejny obiekt, który mogliśmy zwiedzić, to laboratorium in-vitro SATSO Tissue Culture Lab. Potężny, nowoczesny obiekt o olbrzymich możliwościach produkcyjnych. Niestety był on dopiero w fazie początkowej swojej działalności i działała tylko jedna sekcja. Na reszcie farba jeszcze nie wyschła.

Ostatnią szkółką tego dnia było ADA PLANT Nursery Garden. Szkółka produkująca szeroki asortyment krzewów a także drzew ozdobnych i owocowych. Podobnie jak w wcześniejszych – ładne zdrowe rośliny, dobra mechanizacja i odbiorca głównie instytucjonalny. To co łączy zwiedzone przeze mnie obiekty to odbiorca – miasto, państwo. Nie dane nam było odwiedzić typowej dla Europy szkółki rodzinnej. Tutaj właściciele to państwo, grupy kapitałowe, inwestorzy.Nie odwiedziliśmy też prywatnego centrum ogrodniczego. Widać było z okien autokaru, że istnieją. Nawet w obrębie Istambułu. Ale raczej to kilkuarowe obiekty, sprzedające owoce, warzywa, kwiaty i rośliny ozdobne.

Podsumowując wizytę w Turcji mogę stwierdzić, że zaskoczyła mnie niesamowicie jakością utrzymania i ilością istniejącej tu zieleni. A także rozmachem i profesjonalizmem, z jakim są sadzone kolejne rabaty. Polecam zwrócić na to uwagę przy okazji urlopu lub sporządzając plany wystawiennicze.

Żeleźniak Russela

Phlomis russeliana
Żeleźniak Russela

Rodzaj żeleźniak (Phlomis) obejmuje ponad 100 gatunków bylin lub krzewów występujących naturalnie w południowo-wschodniej Europie i Azji – od Azji Mniejszej, przez Kaukaz, do południowo-zachodnich Chin. Rośliny te przystosowały się do oszczędnego gospodarowania wodą w warunkach silnego nasłonecznienia i wysokich temperatur - ich łodygi i liście są pokryte włoskami ograniczającymi transpirację. W ogrodach uprawiane są jako rośliny ozdobne, tworzą bowiem dekoracyjne liście oraz kwiaty, zebrane w charakterystyczne dla tego rodzaju okółkowate kwiatostany.

Jednym z najczęściej uprawianych u nas żeleźniaków, choć wcale jeszcze niezbyt popularnym gatunkiem, wzbudzającym zainteresowanie, ilekroć pojawi się na rabatach, jest żeleźniak Russela. Jest to silnie omszona, kępiasta bylina o piętrowo ułożonych kwiatach. Dorasta do 1 m wysokości. Roślina tworzy duże, sercowate lub jajowatych liście mierzące od 6 do 25 cm długości, osadzone na ogonkach liściowych (liście odziomkowe, tworzą przyziemną rozetę) lub siedzące na łodygach. Blaszki liściowe są szarozielone, z wierzchu szorstko owłosione, od spodu pokryte białym nalotem. Kwiaty są zebrane w gęste, wielokwiatowe nibyokółki osadzone na prostych łodygach w 3-5 piętrach. U podstawy każdego okółka znajduje się jedna para liści łodygowych. Pojedyncze kwiaty mają około 3 cm długości, tworzą żółtą, skośnie wygiętą, dwuwargową koronę. Rośliny kwitną od czerwca do sierpnia. W tym czasie kwiaty są chętnie odwiedzane przez pszczoły.

Żeleźniak Russela najlepiej rośnie sadzony na stanowiskach ciepłych i słonecznych, na glebach zasadowych, przepuszczalnych i niezbyt wilgotnych. Dosyć dobrze znosi suszę. Ma niewielkie wymagania pielęgnacyjne, które ograniczają się wiosną do ścięcia zeszłorocznych liści i łodyg. Ponieważ gatunek ten pochodzi z rejonów Turcji i Syrii w ostre zimy, ale głównie na wschodzie kraju, może przemarzać. W centrum i na zachodzie zimuje dobrze.

Żeleźniak Russela to bylina o długim okresie atrakcyjności. Od wiosny do lata zaciekawia swoimi zamszowymi liśćmi, od końca czerwca do sierpnia przyciąga uwagę cytrynowożółtymi kwiatami, a jesienią i zimą intryguje zaschniętymi łodygami – które zasychając czernieją. Doskonale nadaje się do sadzenia w ogrodach naturalistycznych, na rabatach bylinowych w stylu angielskich, komponowania z roślinami sprzyjającymi zapylaczom.

2023-Jury Konkursu Roślinnych Nowości

Alicja Cecot
Dziennikarka

Absolwentka Wydziału Ogrodniczego Akademii Rolniczej w Krakowie oraz podyplomowych studiów dziennikarskich na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przez 14 lat redaktor naczelna dwumiesięcznik „Szkółkarstwo”. Pracowała jako redaktor w miesięczniku "Hasło Ogrodnicze". Była zastępcą redaktora naczelnego kwartalnika "Kwiaty". Publikuje w licznych magazynach ogrodniczych w kraju i zagranicą, m.in. Horticulture Week, FloraCulture International, Deutscher Gartenbau. Współautorka książki "Portrety kwiatów”, tłumaczka książek z angielskiego (m.in. "Kompozycje kwiatowe"). Prelegentka wielu branżowych konferencji towarzyszących krajowym i międzynarodowym targom ogrodniczym. Obecnie jest redaktorem „Pod Osłonami”.
Laureatka Honorowego Zielonego Laura, nagrody Związku Szkółkarzy Polskich.

Tomasz Dymny
Arboretum Wojsławice, Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego

Absolwent Wydziału Ogrodniczego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Od 2012 r. pracuje w Arboretum Wojsławice, jako starszy specjalista, a od 2020 r. jako zastępca Dyrektora Ogrodu Botanicznego UWr ds. Arboretum Wojsławice. Kurator Narodowej Kolekcji rodzaju Buxus i Paeonia. Dendrolog, hortiterapeuta, inspektor nadzoru terenów zieleni, rodowity Wielkopolanin. Autor opisów roślin w katalogu Związku Szkółkarzy Polskich, a także licznych artykułów o tematyce ogrodniczej zarówno krajowych jak i zagranicznych.  Wiceprezes Towarzystwa Miłośników Dzierżoniowa, Członek Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego i Środkowoeuropejskiego Stowarzyszenia Irysowego oraz nieformalnego Stowarzyszenia „Zielony Warsztat – Grupa Hortiterapeutów". Miłośnik podróży i odkrywania nowych miejsc, a także pasjonat „dzikiej kuchni”.

Marek Jezierski
Dziennikarz

Absolwent Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Od 25 lat autor i prowadzący poradnikowy program ogrodniczy w TVP1 „Rok w ogrodzie”.  Ekspert od tematyki ogrodniczej w programach TVP. Autor artykułów dotyczących roślin, pielęgnacji i „zabawy w ogród”.
Laureat Honorowego Zielonego Laura nagrody Związku Szkółkarzy Polskich za upowszechnianie wiedzy o roślinach, ich zastosowaniu i korzyściach z tego płynących.

Izabela Kaszuba
Polskie Stowarzyszenie Centrów Ogrodniczych

Absolwentka Wydziału Ogrodniczego SGGW. W latach 1977-1997 prowadziła wraz z mężem szklarniowe gospodarstwo ogrodnicze produkujące kwiaty cięte. Była jednym z pierwszych w kraju ogrodników prowadzącym na dużą skalę uprawę storczyków z rodzaju Phalenopsis Cymbidium. Od 1993 prowadzi wspólnie z mężem i synami Centrum Ogrodnicze Flora Point Świat Roślin w Warszawie-Anin. Jest członkiem założycielem oraz aktywną działaczką Polskiego Stowarzyszenia Centrów Ogrodniczych. Uczestniczyła w nagraniach programów telewizyjnych poświęconych tematyce ogrodniczej. W 2014 roku została uhonorowana przez burmistrza dzielnicy Warszawa-Wawer nagrodą "Wawerczyk Roku" przyznawaną dla wyjątkowych osobowości pracujących na terenie dzielnicy. Jej hobby to własnych ogród oraz podróże ogrodnicze do najciekawszych przyrodniczo miejsc na świecie.

dr Wojciech Podstolski
Polskie Towarzystwo Dendrologiczne

Absolwent Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego i doktor nauk biologicznych IBB PAN. Wieloletni współpracownik i autor licznych artykułów dotyczących kompozycji roślinnych i monografii wybranych rodzajów publikowanych na łamach czasopism Kwietnik, Ogrody i Zieleń to Życie. Od roku 2009 pracuje w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego gdzie unowocześnia i rozwija kolekcję Działu Systematyki Roślin. Prowadzi także konsultacje z zakresu doboru gatunków roślin dla projektantów ogrodów. Jako pracownik Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie prowadzi wykłady i ćwiczenia dotyczące historii i konserwacji ogrodów, a także doboru gatunków oraz kompozycji roślinnych. Członek Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego i ICOMOS.

Ilona Stelmasiewicz
Redakcja czasopisma „Szkółkarstwo” i portalu www.szkolkarstwo.pl

Absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Od 2006 r. redaktor w firmie Plantpress, wydawcy czasopism i książek z dziedziny ogrodnictwa. W latach 2006 – 2013 redaktor miesięcznika „Hasło Ogrodnicze”. Przez pięć lat (2014 – 2018) prowadziła czasopismo „Rośliny Ozdobne” dedykowane producentom roślin ozdobnych. Od początku pracy w redakcji związana z dwumiesięcznikiem „Szkółkarstwo”, od 2016 r. na stanowisku zastępca redaktora naczelnego, a od 2023 r. – jako redaktor naczelna tego czasopisma. Redaktor książek, m.in. „Rośliny doniczkowe oczyszczające powietrze” i „Krzewy liściaste na suche czasy”. Uwielbia ludzi. Ale rośliny bardziej.

dr Wiesław Szydło
Przewodniczący jury
Związek Szkółkarzy Polskich, Szkółka Roślin Ozdobnych Wiesław SZYDŁO

Absolwent Wydziału Ogrodniczego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Przez 25 lat pracownik naukowy Katedry Roślin Ozdobnych SGGW, prowadził zajęcia, wykłady i seminaria dotyczące szkółkarstwa ozdobnego. Autor licznych publikacji naukowych i książek, m.in. „Szkółkarstwo ozdobne”, „Rozmnażamy iglaki”, współautor i redaktor „Katalogu Roślin”, „Rośliny do każdego ogrodu” oraz artykułów popularnonaukowych publikowanych na łamach większości ukazujących się na rynku magazynów poświęconych tematyce roślin ozdobnych. Ekspert z zakresu produkcji szkółkarskiej, prezes zarządu Związku Szkółkarzy Polskich, członek Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego. Od 30 lat prowadzi własne gospodarstwo szkółkarskie.